Verbum

дыбкі́,

У выразе: на дыбкі (разм.) —

1) на заднія ногі (стаць, падняцца).

Конь спалохаўся і на дыбкі;

2) перан. не згадзіцца з чым-н., рэзка запратэставаць.

Усё скончылася б добра, ды Габрусь на дыбкі.

асячы́ся і (радзей) асе́кчыся, асяку́ся, асячэ́шся, асячэ́цца; асячо́мся, асечаце́ся, асяку́цца; асе́кся, -клася; асячы́ся; зак.

1. Нечакана спыніць гаворку, запнуцца.

Яна раптам асеклася, пачырванела.

2. Пацярпець няўдачу ў чым-н.

|| незак. асяка́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

атулі́ць, атулю́, ату́ліш, ату́ліць; ату́лены; зак., каго-што.

1. Ахінуць, агарнуць з усіх бакоў.

А. коўдраю.

2. перан. Абвалачы чым-н.

Цішыня атуліла вёску.

|| незак. атуля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е і ату́льваць, -аю, -аеш, -ае.

ахіну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; -ну́ты; зак., каго-што.

1. Агарнуць, ахутаць чым-н.

Хусткай а. дзіця.

2. перан. Акружыць увагай.

Курганы слава ахінула.

А. ласкай.

|| незак. ахіна́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

адсту́каць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., што (разм.).

1. Перадаць, выканаць, зрабіць, стукаючы па чым-н.

А. такт.

Гадзіннік адстукаў 12 гадзін.

2. Стукаючы, пашкодзіць.

А. сабе ўсе пальцы.

|| незак. адсту́кваць, -аю, -аеш, -ае.

адве́сіць, -ве́шу, -ве́сіш, -ве́сіць; -ве́шаны; зак., што.

Адкрыць што-н. завешанае; зняць або адсунуць убок тое, чым было што-н. завешана.

А. акно.

◊

Адвесіць губы (разм., неадабр.) — надзьмуцца, пакрыўдзіцца.

|| незак. адве́шваць, -аю, -аеш, -ае.

ко́рпаць, -аю, -аеш, -ае і карпа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак. (разм.).

1. што чым. Раскопваць, калупаць.

К. зямлю матыкай.

2. перан., што. Марудна рабіць што-н.

|| наз. ко́рпанне, -я, н. і карпа́нне, -я, н.

кра́таць, -аю, -аеш, -ае; незак.

1. каго-што. Дакранацца да каго-, чаго-н.; чапаць.

К. валасы.

2. што і чым. Рухаць, варушыць.

К. сена.

К. фіранку.

К. параненай рукой.

|| зак. пакра́таць, -аю, -аеш, -ае.

ла́піна, -ы, мн. -ы, -пін, ж.

1. Месца, якое вылучаецца чым-н. на агульным фоне.

Лапіны сенажаці.

2. Пляма іншага колеру на поўсці жывёлы, пер’і птушкі.

3. Невялікі кавалак зямлі (разм.).

Мець лапіну зямлі.

паско́рыцца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ыцца; зак.

1. Стаць больш хуткім.

Рух поезда паскорыўся.

2. Наступіць хутчэй, чым думалася.

Зварот мой паскорыўся.

|| незак. паскара́цца, -а́ецца і паско́рвацца, -аецца.

|| наз. паскарэ́нне, -я, н.