Та́льма ’жаночая доўгая накідка без рукавоў’ (ТСБМ). Відаць, праз рускую мову ад уласнага імя Та́льма — прозвішча французскага акцёра Francois-Joseph Talma (ЕСУМ, 5, 510; Фасмер, 4, 16).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
сірата́, ‑ы́, ДМ ‑раце́; мн. сіро́ты (з ліч. 2, 3, 4 сіраты́), ‑ро́т; м. і ж.
Дзіця або падлетак, які застаўся без аднаго або без абодвух бацькоў. [Вучні:] — Сірата ён [Пеця]. Няма ні бацькі, ні маткі. Ракітны. [Казік] застаўся сіратою ад чатырох год. Чарнышэвіч. [Хлопцы:] — Ён Зосін, а прозвішча іхняе Малец. У яго толькі маці, ён сірата. Брыль. Рос я круглым сіратою. Колас. Сямі гадоў асталася Настулька круглаю сіратою. Цётка. // Чалавек без родных, блізкіх; адзінокі чалавек. [Юзік:] — Жанчыны нашы сіротамі застануцца. Хто цяпер цябе тут заменіць? Крапіва. Крыху адышоўшыся, ціха [стары Казімір] дадаў: — Але не забудзь і таго, што ты мой сапраўдны сын і што без цябе я застануся сіратою... Пестрак. / у паэт. ужыв. Спее адзінокі Колас сіратой. Колас.
•••
Казанская сірата — пра чалавека, які прыкідваецца няшчасным, каб разжаліць каго‑н. [Мікола:] — Яму [Васілю] далягляды адкрываюць, а ён прыкідваецца казанскай сіратой. Васілёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лангу́ст
(фр. langouste)
марскі рак атрада дзесяціногіх (дэкаподаў) з цвёрдым панцырам, без клюшняў, з доўгімі вусікамі, які водзіцца ў цёплых морах; аб’ект промыслу.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
метата́нк
(ад мета- + танк)
рэзервуар для абясшкоджання асадкаў, якія выдзяляюцца пры біялагічнай ачыстцы сцёкавых вод, з дапамогай мікраарганізмаў без доступу паветра (параўн. аэратанк).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
амара́льны
(фр. amoral, ад гр. а- = не, без + лац. moralis = які датычыць звычаяў)
пазбаўлены маралі, несумяшчальны з прынятымі нормамі паводзін.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
вегетарыя́нства
(англ. vegetarian, ад с.-лац. vegetarius = раслінны)
сістэма харчавання, якая дапускае ўжыванне толькі расліннай і малочнай ежы (без мяса).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
гідрапо́ніка
(ад гр. hydor = вада + ponikos = працоўны, працавіты)
вырошчванне раслін без глебы ў вадзе з дапамогай пажыўных рэчываў (параўн. аэрапоніка).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
кампіля́цыя
(лац. compilatio = крадзеж, аграбленне)
апрацоўка вынікаў чужых даследаванняў без самастойнага вывучэння першакрыніц, а таксама сама работа, зробленая такім спосабам.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
сеа́нс
(фр. séance)
дэманстрацыя або выкананне чаго-н. у пэўны прамежак часу без перапынку (напр. с. у кіно, с. гіпнозу).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
themselves [ðəmˈselvz] pron.
1. сябе́, сабе́; сабо́й, сабо́ю; -ся;
The children hurt themselves sliding downhill. Дзеці параніліся, калі каталіся з горкі.
2. са́мі
♦ (all) by themselves адны́, без ніко́га
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)