Прасцікава́ць ’хадзіць напрасткі’ (Сл. ПЗБ). Дзеяслоў ад *прасця́к ’прамая дарога’ (гл. прасцяко́м).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вахла́к, ‑а, м.
Пагард. лаянк. Нерастаропны, прастакаваты чалавек. Пан абняў прэлата і разгладзіў вусы: — Чокнемся? Не ўсе ж тут вахлакі і трусы. Бажко. // Неахайны з выгляду чалавек. Хадзіць вахлаком.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
багадзе́льня, ‑і, ж.
У дарэвалюцыйны час — прытулак для бяздомных, інвалідаў, непрацаздольных. Хадзіць [бацьку з сынам] давялося доўга... Аглядалі бровар і — здалёк — багадзельню. Караткевіч. // Разм. іран. Пра ўстанову або арганізацыю, дзе дрэнна працуюць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пуа́нты, ‑аў; адз. пуант, ‑а, М ‑нце, м.
Цвёрдыя наскі балетных туфель.
•••
На пуантах (стаяць, хадзіць, танцаваць і пад.) — у балеце: на пальцах, на кончыках пальцаў (у спецыяльным абутку).
[Ад фр. pointe — вастрыё, кончык.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ты́паць (ты́пъць) ‘ісці (пра маленькіх дзяцей)’ (мёрск., Нар. лекс.), ‘ісці, лёгка ступаючы (пра дзяцей, старых)’ (лаг., Стан.), сюды ж ты́птацца (тыптъцца) ‘хадзіць вельмі ціха’ (мёрск., Нар. лекс.), тыпты́сь ‘дрыжэць, трэсціся’ (драг., Жыв. НС). Параўн. укр. ти́пати ‘павольна ісці’, рус. ти́пать ‘хадзіць на дыбачках (на пальчыках)’, польск. cipać ‘ісці ціха, несупынна (пра дождж)’, н.-луж. typotaś ‘дробненька тупаць’, славен. típati ‘дакранацца, кранаць’, харв. tipati ‘тс’. Прасл. *tipati ‘ціха пастукваць, ціха ісці’, магчыма, анаматапеічнага паходжання, суадноснае з прасл. *tъpati ‘тупаць’, *te(p)ti ‘біць’, *tъpъtati ‘таптаць’ (Фасмер, 4, 60; ЕСУМ, 5, 570). Стой (Бязлай, 4, 182) параўноўвае з літ. tipénti ‘хадзіць на пальчыках, на дыбачках (у тым ліку пра дзяцей, якія вучацца хадзіць)’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пла́ванне, -я, н.
1. гл. плаваць.
2. Перамяшчэнне па паверхні вады, уменне, здольнасць так перамяшчацца.
Школа плавання.
Займацца плаваннем.
Падводнае п.
Сінхроннае п. (від спорту).
3. Перамяшчэнне на судне ці іншым плывучым сродку, рэйс па водным шляху.
Капітан далёкага плавання.
Хадзіць у п. (плаваць на судне, служачы, працуючы на ім).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
◎ Пашо́ччы ’пайшоўшы’ (Нас.). З кароткага дзеепрыметніка жан. роду по‑шьдъши. Да хадзіць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
го́голь зоол. го́галь, -ля м.;
◊
ходи́ть (выступа́ть и т. п.) го́голем хадзі́ць (выступа́ць і да т.п.) го́галем.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
ко́зырь ко́зыр, -ра м., мн. ко́зыры, -аў;
◊
откры́ть свои́ ко́зыри паказа́ць свае́ казыры́;
ходи́ть ко́зырем хадзі́ць ко́зырам;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
вавило́ны разг., уст. вавіло́ны, -наў ед. нет, выкрута́сы, -саў ед. нет;
◊
выводи́ть (писа́ть) вавило́ны хадзі́ць у лу́каткі.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)