пагі́нуць, ‑гіне; ‑гінем, ‑гінеце, ‑гінуць; зак.
Загінуць — пра ўсіх, многіх або ўсё, многае. Пагінулі сотні, — мільёны прайшлі. Глебка. Вясна прыйдзе, снег пагіне. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пазако́пвацца, ‑аецца; ‑аемся, ‑аецеся, ‑аюцца; зак.
Закапацца ў што‑н., схавацца ў выкапанае паглыбленне — пра ўсіх, многіх. Пазакопвацца ў сена. Пазакопвацца ў снег.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
по́цемкі, ‑аў.
Тое, што і поцемак. У лесе быў яшчэ снег; бялеў і хрупаў пад нагамі, разганяючы дурныя страхі цішы і поцемкаў. Гарэцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прапхну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак., што.
Прасунуць штуршком. Вароты аселі на снег, не хацелі адчыняцца. Падняўшы іх, .. [Леанід] прапхнуў па снезе. Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ляту́чы в разн. знач. лету́чий;
л. снег — лету́чий снег;
л. атра́д — лету́чий отря́д;
л. мі́тынг — лету́чий ми́тинг;
л. рэўматы́зм — лету́чий ревмати́зм;
л. эфі́рны але́й — лету́чее эфи́рное ма́сло;
○ ~чая мыш — лету́чая мышь;
~чыя ры́бы — лету́чие ры́бы;
◊ ~чая по́шта — лету́чая по́чта
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
засы́пацца¹, -ы́плюся, -ы́плешся, -ы́плецца; -ы́пся; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пра сыпкае: трапіць куды-н. усярэдзіну, за што-н.
Снег засыпаўся за каўнер.
2. Пакрыцца, напоўніцца чым-н. сыпучым.
З. да краёў.
3. чым. Мець чаго-н. у вялікай колькасці (разм.).
Ураджайны год, хлебам можна з.
|| незак. засыпа́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
кружы́цца, кружу́ся, кру́жышся, кру́жыцца; незак.
1. Рухацца па крузе.
К. ў вальсе.
2. Лятаючы, рабіць кругі.
Бусел кружыцца над гняздом.
Самалёт кружыўся над горадам.
3. Узнімаць снег, пыл, месці (пра мяцеліцу, завіруху і пад.).
Кружыцца мяцеліца.
◊
Галава кружыцца ў каго —
а) пра галавакружэнне;
б) хто-н. зазнаўся, страціў здольнасць цвяроза разважаць.
|| наз. кружэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
скрозь, прысл. і прыназ.
1. прысл. Усюды.
С. лёг снег.
2. прысл. Заўсёды, увесь час (разм.).
Я сябе с. сам правяраю.
3. прыназ. з В. Цераз што-н.
С. шчыліны дзвярэй прабівалася святло.
4. прыназ. з В. Ужыв. пры абазначэнні стану, дзеяння і пад., якое змяняецца, суправаджаецца іншым дзеяннем, станам і пад.
Шаптаць с. слёзы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
Ахло́пак ’ахапак сена’ (полац., Крывіцкі, вусн. паведамл., Лучыц-Федарэц, вусн. паведамл.), ахлопкі ’камякі’ (пра снег, КСП). Ад хлоп ’шматок, бясформенны кавалак’, гл. таксама ахлапак; да фанетыкі параўн. ахапак і ахопак.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прызі́мак, прызі́мок, мн. л. пры́земкі ’пачатак зімы, калі выпадае першы снег’ (нясвіж., івац., капыл., ЛА, 2), прызі́мкі ’вясеннія дні з замаразкамі’ (іўеў., Сл. ПЗБ). Прыставачна-суфіксальныя ўтварэнні ад зіма́ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)