вібраскапі́я
(ад вібра- + -скапія)
даследаванне механічных ваганняў частак машын і канструкцый пры дапамозе вібраскопа.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
вібраско́п
(ад вібра- + -скоп)
прыбор для назірання над механічнымі ваганнямі частак машын і канструкцый.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
сервамато́р
(ад серва- + матор)
дапаможны рухавік для дыстанцыйнага аўтаматычнага кіравання або рэгулявання машын, апаратаў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
механі́чны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да механікі (у 1 знач.). Механічны рух. Механічная энергія.
2. Які дзейнічае пры дапамозе механізмаў, машын; які апрацоўваецца пры дапамозе механізмаў. Механічныя граблі.
3. Звязаны з вырабам, рамонтам машын і механізмаў. Механічны цэх.
4. Тое, што і механістычны. Механічны матэрыялізм.
5. перан. Які дзейнічае без ўдзелу свядомасці; аўтаматычны. Механічнае завучванне прачытанага. □ Некалькі дзён марнаваўся няўдалы перапісчык над простаю, чыста механічнаю работаю і часта збіваўся з тропу. Колас. // Міжвольны. Механічныя жэсты.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
АРТАБАЛЕ́ЎСКІ Іван Іванавіч
(9.10.1905, Масква — 21.9.1977),
савецкі вучоны ў галіне тэорыі машын і механізмаў. Акад. АН СССР (1946). Герой Сац. Працы (1969). Засл. дз. нав. і тэхн. РСФСР (1945). Скончыў Маскоўскую с.-г. акадэмію імя К.А.Ціміразева (1926). З 1927 выкладаў у ВНУ Масквы, у 1932—49 праф. Маскоўскага ун-та, з 1937 у Ін-це машыназнаўства АН СССР. Распрацаваў класіфікацыю прасторавых механізмаў і вызначыў метады іх кінематычнага аналізу. Вывучаў праблемы тэарэт. і эксперым. метадаў даследавання дынамікі рабочых машын, стварыў новыя метады выпрабавання машын-аўтаматаў. Прэмія імя П.П.Чабышова АН СССР (1946), сярэбраны медаль Чэхаславацкай АН (1966), міжнар. залаты медаль імя Дж.Уата Ін-та інжынераў-механікаў (Англія, 1967).
Літ.:
И.И.Артоболевский: [Биобиблиогр.]. 2 изд. М., 1975.
т. 1, с. 504
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
напрыганя́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; зак., каго-чаго.
1. Прыгнаць, прымусіць прыйсці, прыслаць у вялікай колькасці. Напрыганяць кароў на пашу. Напрыганяць рабочай сілы.
2. Разм. Едучы на чым‑н., кіруючы чым‑н., даставіць. Напрыганяць машын.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
габары́т, ‑у, М ‑рыце, м.
Гранічныя знешнія абрысы прадметаў (збудаванняў, машын, станкоў і пад.); аб’ём, велічыня чаго‑н. Габарыт кантэйнера. Габарыты вагонаў. // Адлегласць ад рэйкавага шляху да лініі будынкаў, якая забяспечвае свабодны праход поезда.
[Фр. gabarit.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ЗЕМСНАРА́Д,
агульная назва плывучых землярыйных машын (суднаў тэхн. флоту), якія выкарыстоўваюцца для падводнай распрацоўкі і вымання грунту, карысных выкапняў і інш. Гл. Землечарпальны снарад, Землясосны снарад.
т. 7, с. 60
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ВЕТРААГРЭГА́Т,
сістэма з ветрарухавіка і машын (механізмаў), якія ад яго прыводзяцца ў рух (помпы, электрагенератары і інш.). З’яўляецца асн. (сілавой) часткай ветраэнергетычнай устаноўкі, ветрака і інш.
т. 4, с. 129
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
карэ́тка
(ад іт. carretta = каляска)
рухомая частка некаторых механізмаў, машын, апаратаў (напр. к. пішучай машынкі).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)