сплысці (сплыць) дзеяслоў | закончанае трыванне

  1. Паплысці ўніз па цячэнні, быць знесеным вадой.

    • Мост сплыў аж да кустоў вербалозу.

  2. Сцячы адкуль-н.

    • Вада з сенажаці сплыла к вечару.

  3. Плаўна апусціцца, аддаліцца, адысці і пад.

    • Пыл сплыў ад дарогі на прысады.
    • З твару сплыла ўсмешка (пераноснае значэнне: знікла).

  4. Мінуць, прайсці (пра час, здарэнні).

    • Сплыла маладосць, а за ёй і жыццё.
    • Было ды сплыло (прымаўка).

  5. пераноснае значэнне: Бясследна прапасці.

    • Быў тавар ды сплыў.
    • Сплылі грошы і няма.

  6. Знемагчы ад страты крыві.

    • С. крывёю.

|| незакончанае трыванне: сплываць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

боршч, баршчу́, м.

Вадкая страва, прыгатаваная з буракоў і іншай агародніны. Апетытны б.

|| ласк. баршчо́к, -шчку́, м. і бо́ршчык, -у, м. Добры баршчок, ды малы гаршчок (з нар.). Хлопчыку — раз хлеба, два разы боршчыку (з нар.).

|| прым. баршчо́вы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс, часткова)

гадзі́ць, гаджу́, го́дзіш, го́дзіць; гадзі́; незак.

1. каму. Старацца задаволіць каго-н.; дагаджаць. Госцю гадзі, ды і сябе глядзі (прыказка).

2. каму-чаму. Садзейнічаць, спрыяць каму-, чаму-н. Дажджы гадзілі ярыне.

◊

Гадзіць як благой (ліхой) скуле (разм.) — вельмі дагаджаць каму-н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс, часткова)

скупердя́йка ж., прост. скупянда́, -ды́ м. и ж., скупе́нда, -ды м. и ж., скна́ра, -ры м. и ж., жмі́нда, -ды м. и ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

i wó!

разм. ды што ты! ні ў я́кім ра́зе!

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

Сатні (Прынісла Калида рышато блиноў Ды начоўки сатнёў — віц., Рам., 8, 129). Гл. сачэнь (сачні > сацні > сатні), відавочна, з т‑ гіперкарэктным у цокаючых гаворках.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ко́да муз., поэт. ко́да, -ды ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

коло́да​II карт. кало́да, -ды ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

гирля́нда прям., перен. гірля́нда, -ды ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

грома́да​II ист. грамада́, -ды́ ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)