2.узнач.прым. Больш просты; прасцей, чым раней. Спрошчаная арфаграфія. Спрошчаны механізм.
3.узнач.прым. Недастаткова глыбокі, прымітыўны. Бясспрэчна адно: дзіцячы пісьменнік не мае права даваць чытачу спрошчанае ўяўленне аб жыцці, ён павінен умець проста і зразумела гаварыць аб складаным.Шкраба.Спрошчаны фінал у пэўнай меры перашкодзіў твору стаць цэласным, унутрана завершаным.Мушынскі.
4.узнач.прым.Разм. Вызвалены ад патрабаванняў маралі; празмерна вольны. Спрошчаныя адносіны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
АТРЫГА́НЬЕЎ Мікалай Аляксеевіч
(1823, Чарнігаўская вобласць — 14.6.1892),
рускі жывапісец. Вучыўся ў Пецярбургскім ін-це інжынераў шляхоў зносін. У 1845—48 служыў на Каўказе. Удзельнік «Т-ва выставак маст. твораў». З 1860-х г. наведваў Беларусь, з пач. 1880-х г. да канца жыцця жыў у Магілёўскай губ., там і памёр. Пісаў пейзажы: «Краявід у Магілёўскай губерні» (Пецярбургская АМ за гэты пейзаж прысвоіла Атрыганьеву званне «Ганаровы вольны супольнік»), «Восень», «Вечар» (усе ў 1886), «Перад заходам сонца» (1889), «Дубовы гай» і «Пасля дажджу» (1890) і інш. У Нац.маст. музеі Беларусі карціны «Вечар у Мінскай губерні (Пейзаж з капліцай)» (1854), «Расшчэплены дуб» (1889).
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
А́НЕНКАЎ Павел Васілевіч
(1.7.1813, паводле інш. звестак 30.6.1812, Масква — 20.3.1887),
рускі крытык, гісторык літаратуры, мемуарыст. Вольны слухач Пецярбургскага ун-та. У «Отечественных записках» і «Современнике» апублікаваў цыкл артыкулаў «Парыжскія пісьмы» (1847—48). Аўтар кн. «Матэрыялы для біяграфіі А.С.Пушкіна» (1853), «Пушкін у Аляксандраўскую эпоху» (1874), складальнік першага пасмяротнага збору твораў А.Пушкіна (т. 1—7; 1855—57). Найб. значную частку спадчыны Аненкава складаюць мемуары, у т. л.кн. «Выдатнае дзесяцігоддзе (1838—1848)» (1880) — адна з асн. крыніц вывучэння літ. думкі і грамадскага руху 1830—40-х г.
Тв.:
Воспоминания и критические очерки 1849—1868. Т. 1—3. Спб., 1877—81;
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
элеўтэрако́к
(н.-лац. eleutherococcus, ад гр. eleutheros = вольны + kokkos = костачка)
кустовая расліна сям. араліевых з пакрытымі калючкамі галінкамі і дробнымі жаўтаватымі або лілаватымі кветкамі ў парасоніках, пашыраная ва Усх. Азіі; на Беларусі вырошчваецца як дэкаратыўная і лекавая (па дзеянню блізкая да жэньшэню).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
располага́тьIнесов.
1.(иметь в своём распоряжении) мець (што);
располага́ть сре́дствами мець сро́дкі;
располага́ть свобо́дным вре́менем мець во́льны час;
2.(распоряжаться) распараджа́цца;
располага́ть свои́м иму́ществом распараджа́цца сваёй маёмасцю;
3.уст. (намереваться) меркава́цца, разлі́чваць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
wczasy
мн.
1. адпачынак (на курорце, у санаторыі);
wczasy lecznicze — адпачынак у санаторыі;
skierowanie na wczasy — пуцёўка на курорт (у дом адпачынку);
2.вольны час
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
free
[fri:]1.
adj.
1) во́льны, свабо́дны; незале́жны
2) неабмежава́ны; вы́звалены (з пало́ну, няво́лі); вы́пушчаны, зво́льнены (ад абавя́зкаў)
3) адво́льны
a free translation — во́льны перакла́д
4) непрымусо́вы; шчо́дры
of one’s own free will — добраахво́тна
to be free with one’s money — шчо́дра выдава́ць або́ дава́ць гро́шы
5) шчы́ры, адкры́ты
too free with criticism — зана́дта адкры́ты ў кры́тыцы
6) бесцырымо́нны; распу́шчаны
His manner was entirely too free — Яго́ныя мане́ры былі́ залі́шне бесцырымо́нныя
7) бяспла́тны, дармо́вы
a free ticket — бяспла́тны біле́т
8) свабо́дны
free of duty — бяспо́шлінны, не абкла́дзены мы́там
free imports — бяспо́шлінныя тава́ры
a free port — во́льны порт
9) адкры́ты, во́льны, дасту́пны
free access — адкры́ты до́ступ
10) без
a day free from wind — бязьве́траны дзень
free from pain — бяз бо́лю, безбале́сны
11) Chem. нязлу́чаны
Oxygen exists free in air — Кісларо́д існу́е ў паве́тры ў нязлу́чаным ста́не
2.
adv.
1) во́льна, свабо́дна
2) бяспла́тна
3.
v.t.
1) вызваля́ць (зь няво́лі)
2) адпуска́ць (руку́), звальня́ць; разлы́гваць
•
- free and clear
- free and easy
- get free of
- set free
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
нерабо́чы, ‑ая, ‑ае.
1. Такі, які не працуе, жыве но са сваёй працы. Возьмем, напрыклад, кааперацыю, дзе мы бачым велізарныя лічбы рабочых прадстаўнікоў. Мы ведаем, што яна раней складалася амаль цалкам з прадстаўнікоў нерабочага класа.Ленін.
2. Які не выконвае працы, няздольны да яе (пра жывёлу).
3. Такі, калі не працуюць; вольны ад працы. Нерабочы дзень.// Які выкарыстоўваецца не для работы; выхадны, святочны. Алёшка паволі падышоў да крана .. Хуценька пераапрануўся ў нерабочы гарнітур.Лынькоў.
4. Які не выклікае схільнасці да працы. Нерабочы настрой.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ба́цькаўскі, ‑ая, ‑ае, н.
1. Які належыць бацьку. Ты зжылося з намі, бацькаўскае слоўца, Як бы корань з дрэвам, як бы з небам сонца.Купала.// Уласцівы бацьку. Паглядзіць на свайго сына Сцяпан, і напоўняцца яго вочы вялікай бацькаўскай радасцю.Кулакоўскі.// Набыты, спраўлены бацькам. [Ганцы] было вельмі прыемна выводзіць з аглабель за повад уласнага бацькаўскага каня.Чорны.
2. Звязаны з бацькаўшчынай, радзімай. Клічуць дарогі ў бясконцыя далі... Самы ты вольны, край бацькаўскі наш!Кірэенка.На ім [гербе] — каронай залатой — Спляліся спелыя калоссі Бязмежных бацькаўскіх раўнін.Бялевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)