расхіну́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; зак.
1. Раскінуць на сабе адзенне.
Расхініся, калі горача.
2. (1 і 2 ас. адз. не ўжыв.). Разысціся ў бакі, адхінуўшыся (пра краі, крыссе адзення).
Полы курткі расхінуліся.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Раскрыцца (пра дзверы, акно, заслону і пад.).
4. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Разгарнуцца (пра што-н. загорнутае).
Пакунак расхінуўся.
5. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Расступіцца ў бакі, даўшы праход, месца.
Натоўп расхінуўся.
|| незак. расхіна́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
вітры́на ж
1. (акно ў магазіне) Scháufenster n -s, -;
2. (зашклёная шафа) Vitríne [vi-] f -, -n; Scháukasten m -s, -kästen (для аб’яў, газет);
музе́йная вітры́на Muséumsvitrine [-vi-] f;
вы́ставачная вітры́на Áusstellungsvitrine f
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Раз’яш́чыць ’расчыніць (пра дзверы)’ (Ян.), ’расчыніць насцеж’ (Жыв. сл.), разья́шчыць ’расчыніць (дзверы, акно)’ (З нар. сл.). Экспрэсіўнае ўтварэнне цьмянага паходжання. Магчыма, роднаснае да яшчык (гл.), параўн. больш ранняе польск. дыял. jaszcz ’пасудзіна, выдзяўбаная з дрэва’ (адносна яго гл. Саднік-Айцэтмюлер, 1, 33; Банькоўскі, 1, 577), што, аднак, не тлумачыць семантыку слова. Семантычна бліжэй н.-луж. jašk ’адтуліна ў жаку’, што ўзводзіцца да прасл. *askъ (Трубачоў, ЭССЯ, 1, 81), якія таксама не маюць надзейнай этымалогіі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
гру́кацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
Разм.
1. Моцна стукаць (у дзверы, акно і пад.), просячыся, патрабуючы, каб упусцілі куды‑н. Грукацца ў дзверы.
2. Ударацца, стукацца аб што‑н. Кравец пабіўся ад таго, што, падаючы, грукаўся аб выступы ніжэйшых папярочак і з размаху шмаргануўся аб дошкі. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
wide3 [waɪd] adv.
1. шыро́ка; ца́лкам;
Open the window wide, please! Адчыні акно насцеж, калі ласка!
2. далёка;
wide apart на вялі́кай адле́гласці адзі́н ад аднаго́;
wide of the truth далёка ад пра́ўды
♦
with wide open eyes здзі́ўлена, са здзіўле́ннем
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
ашча́дна, прысл.
З ашчаднасцю, беражліва; эканомна. Я .. хацеў зірнуць праз вагоннае акно на знаёмыя месцы, а пасля выйсці на перон станцыі, з імем якой так багата звязана таго, што я ашчадна нашу ў сваёй памяці. Галавач. Не хапаючыся, не высільваючыся, ашчадна трацячы сілу, мерным спрактыкаваным рухам вадзіў.. [Васіль] касою. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
камячы́цца, ‑мечыцца і каме́чыцца, ‑мечыцца; незак.
1. Мець уласцівасць рабіцца мятым, ператварацца ў камякі. Папера лёгка камечыцца.
2. Збірацца ў складкі, маршчыны; мяцца. [Манька] глянула ў акно і, спяшаючыся, пачала адколваць з валасоў вянок і сцягваць цераз галаву сукенку, не зважаючы, што яна камечыцца. Крапіва.
3. Зал. да камячыць, камечыць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыпо́л, ‑у, м.
Ніжні пярэдні край сукенкі, кашулі і пад. Воля падхапіла ручкамі шырокую сінюю спаднічку, і бацька пачаў сыпаць ёй у прыпол цукеркі. Арабей. Павольна хадзілі, падаткнуўшы прыполы шырокіх спадніц, кабеты — палолі траву, выбіралі агуркі. Сачанка. Праз акно было відаць, як гаспадар з прыполу кашулі сыпаў зерне. Хомчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прабра́цца сов.
1. (с трудом пройти) пробра́ться;
п. праз нато́ўп — пробра́ться сквозь толпу́;
2. (попасть внутрь) пробра́ться, прони́кнуть;
п. ў ха́ту праз акно́ — пробра́ться (прони́кнуть) в дом че́рез окно́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
mind2 [maɪnd] v.
1. звярта́ць ува́гу, зважа́ць;
don’t mind me не звярта́йце на мяне́ ўва́гі;
mind the steps! асцяро́жна, прысту́пкі!
2. : Do you mind if I open the window? Вы не будзеце супраць, калі я адчыню акно?
♦
never mind нічо́га; не турбу́йцеся
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)