шо́па, ‑ы, ж.

Абл. Павець. Аж пад тую шопу, дзе сох калісь сырэц, забраўся я. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шчыгу́льнасць, ‑і, ж.

Абл. Уласцівасць шчыгульнага (у 2 знач.). Нічога ў .. [Гордзіка] няма ад бацькоўскай шчыгульнасці. Ракітны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Змо́ва ’тайны згавор’. Рус. уст. абл. смо́лва ’гутарка; угавор’, укр. змо́ва ’змова’, польск. zmowa ’тс’, славац. zmluva ’пагадненне’. Ст.-бел. змова (Александрыя), змовца (Гіст. лекс., 99). Прасл. дыял. sъml̥va — бяссуфіксны наз. ад дзеяслова sъ‑mъl‑ vjati з коранем mъlv‑ (гл. мова). Ст.-бел. змовца (XVII ст.) з польск. (Булыка, Запазыч., 123), хаця і суадносіцца са змова, якое можа быць і вынікам унутранага развіцця.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

дамаўё, ‑я, н.

Абл. Дамавіна. У дамаўі Іванька ляжаў, склаўшы на грудзях высахлыя ручкі, вастраносенькі, белабрысы. Ставер.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́рынуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.

Абл. Нечакана з’явіцца. Як з-пад зямлі, ..[капітан Гулявіцкі] вырынуў з глыбокай траншэі. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

валаха́ты, ‑ая, ‑ае.

Абл. Калматы. Пра бацькавага бацьку, валахатага, шыракатварага дзеда Пятра, хадзіла па мястэчку пагалоска. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ада́ле, прысл.

Абл. Потым, пасля. Бяжыш скоранька-скоранька, адале распрастаеш рукі, памахаеш імі і зноў ходу. Лужанін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вычмура́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., што.

Абл. Вычвараць, вытвараць. Вычмуралі [гусі] там так, як сваты на вяселлі. Дубоўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гідлі́вы, ‑ая, ‑ае.

Абл. Гадлівы. Ад калючай стараставай барады і ягонага панібрацтва начальніка пранялі гідлівыя дрыжыкі. Самуйлёнак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

замі́ж, прыназ. з Р.

Абл. Замест. І тчэ, забыўшыся, рука, Заміж персідскага ўзору, Цвяток радзімы васілька. Багдановіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)