◎ Плэ́йтух ’неахайны чалавек’ (Юрч. СНЛ). З польск. flejtuch ’брудны, неахайны, запэцканы чалавек’. Параўн. таксама wieit‑ гпух (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
галы́ш, ‑а, м.
Разм.
1. Голы чалавек, голае дзіця.
2. Бедны чалавек. Хто Якім? Галыш, без роду, сын убогага, батрак! Колас.
3. Круглы гладкі камень. На галышах, ля стромкай кручы Расце самшыт з каравым суччам. Грахоўскі. Анечка ішла, увесь час баязліва паглядаючы на ваду, чаплялася жоўтымі сандалікамі за вапенныя галышы. Паслядовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хлюст, ‑а, М ‑сце, м.
Разм.
1. Хітры і нахабны чалавек; прайдзісвет. [Стася:] — Не бачыш, які гэта хлюст. На хаду абуе ў лапці каго захоча. Пальчэўскі. [Глобаў:] — Я цябе, хлюста такога, да трактара блізка не дапушчу, пакуль чалавекам не станеш. Беразняк. // Франтаваты, развязны чалавек. Звышмодны хлюст.
2. Від картачнай гульні. Гуляць у хлюсты.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шліфава́цца, ‑фуецца; незак.
1. Апрацоўвацца шліфаваннем. Звіняць санкі па шкляных рэйках ружова-сонечнага снегу, шліфуюцца. Бядуля. / у перан. ужыв. [Валодзя:] — Рабочы чалавек — гэта самы правільны чалавек, у яго ніколі душа не заіржавее... Яго душа заўсёды шліфуецца. Сабаленка.
2. Паддавацца шліфаванню, быць прыдатным для шліфавання. Шкло добра шліфуецца.
3. Зал. да шліфаваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
выклю́чны в разн. знач. исключи́тельный, ре́дкостный;
~ныя — зако́ны исключи́тельные зако́ны;
в. вы́падак — исключи́тельный (ре́дкостный) слу́чай;
чалаве́к ~най дабрыні́ — челове́к исключи́тельной (ре́дкостной) доброты́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
заця́ты
1. упо́рный; насто́йчивый; (беспощадный — ещё) лю́тый;
~тая барацьба́ — упо́рная борьба́;
з. чалаве́к — упо́рный (насто́йчивый) челове́к;
з. во́раг — лю́тый враг;
2. затаённый
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
няхі́тры
1. нехи́трый, бесхи́тростный, простоду́шный;
н. чалаве́к — нехи́трый (бесхи́тростный, простоду́шный) челове́к;
2. (несложный) нехи́трый, незамыслова́тый, незате́йливый;
н. ўзор — нехи́трый (незамыслова́тый, незате́йливый) узор
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
не́калькі I мест. неопр. не́сколько;
н. чалаве́к — не́сколько челове́к;
у ~кіх сло́вах — в не́скольких слова́х
не́калькі II нареч. немно́го, не́сколько, чуть-чу́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
нетрыва́лы
1. непро́чный, ненадёжный;
2. (о продукте) скоропо́ртящийся;
3. невыно́сливый, несто́йкий;
н. чалаве́к — невыно́сливый (несто́йкий) челове́к;
4. разг. (о пище) непита́тельный; несы́тный
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
самаадда́ны
1. самоотве́рженный;
с. чалаве́к — самоотве́рженный челове́к;
~ная пра́ца — самоотве́рженная рабо́та;
2. (чуждый всякого расчёта) беззаве́тный;
~нае служэ́нне наро́ду — беззаве́тное служе́ние наро́ду
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)