Verbum

адбо́й, -бо́ю, м.

1. гл. адбіць.

2. Сігнал (першапачаткова барабанны), які апавяшчае аб заканчэнні чаго-н.

А. паветранай трывогі.

3. перан. Перапынак у працы, дзеянні; спачын.

Біць (даць) адбой (таксама перан.: адмаўляцца ад свайго рашэння, думкі).

◊

Адбою няма (не будзе) ад каго-чаго (разм.) — вельмі многа каго-, чаго-н.

ля́лька, -і, ДМ -льцы, мн. -і, -лек, ж.

1. Дзіцячая цацка ў выглядзе фігуркі чалавека, а таксама макет фігуры чалавека ці жывёлы для тэатральных прадстаўленняў.

2. Пра каго-, што-н. вельмі прыгожае, прывабнае (разм.).

|| памянш. ля́лечка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.

|| прым. ля́лечны, -ая, -ае.

пальча́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж.

Рукавіца з аддзяленнямі для кожнага пальца.

Скураныя пальчаткі.

Кінуць пальчатку каму-н. (таксама перан.: выклікаць на барацьбу, на спаборніцтва — сімвал выкліку на дуэль у мінулым). Баксёрская п. (прадмет рыштунку баксёра). Першая п. (перан.: пра лепшага баксёра).

|| прым. пальча́ткавы, -ая, -ае.

руле́т, -у, М -ле́це, мн. -ы, -аў, м.

1. Ежа з сечанага мяса ці бульбы з якой-н. начынкай, запечаная ў выглядзе батона, а таксама кандытарскі выраб з начынкай.

Мясны р.

Р. з макам.

2. Кумпяк, з якога вынята костка і якому нададзена круглая форма.

|| прым. руле́тны, -ая, -ае.

руле́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж.

1. Інструмент для вымярэння даўжыні — лента з дзяленнямі, якая накручваецца на валік.

2. Прыстасаванне для азартнай гульні ў выглядзе рухомага круга з нумараванымі ямкамі, па якіх коціцца шарык, а таксама сама гэта гульня.

Гуляць у рулетку.

|| прым. руле́тачны, -ая, -ае.

рэвізава́ць, -зу́ю, -зу́еш, -зу́е; -зу́й; -зава́ны; зак. і незак.

1. каго-што. Зрабіць (рабіць) рэвізію (у 1 знач.) каго-, чаго-н.

Р. магазін.

2. што. Падвергнуць (падвяргаць) рэвізіі (у 2 знач.; кніжн.).

Р. чые-н. погляды, вучэнне.

|| зак. таксама абрэвізава́ць, -зу́ю, -зу́еш, -зу́е; -зу́й; -зава́ны (да 1 знач.).

са́нкцыя, -і, мн. -і, -цый, ж.

1. Зацвярджэнне вышэйшай інстанцыяй, дазвол на што-н. (кніжн.).

Атрымаць санкцыю старшыні.

2. У міжнародным праве: мера ўздзеяння ў адносінах да дзяржавы, якая парушае свае абавязацельствы, дагаворы, а таксама наогул тая ці іншая мера ўздзеяння ў адносінах да правапарушальніка (спец.).

Прымяніць эканамічныя санкцыі.

свая́цтва, -а, н.

1. Сувязь паміж людзьмі, заснаваная на паходжанні ад агульнага продка, а таксама на шлюбных сямейных адносінах.

Дальняе с.

С. па бацькавай лініі.

2. зб. Родныя, сваякі; радня.

На вяселле з’ехалася ўсё с.

3. перан. Падабенства, блізкасць па змесце, уласцівасцях, прыкметах.

С. з традыцыямі беларускіх класікаў.

смех, -у, м.

Кароткія характэрныя парывістыя гукі, што ствараюцца кароткімі выдыхальнымі рухамі, як праяўленне весялосці, радасці, задаволенасці, а таксама злараднасці, насмешкі і іншых пачуццяў.

Здаровы дзіцячы с.

Падарваць жываты са смеху.

◊

Без смеху — сур’ёзна.

Не да смеху — няма прычыны смяяцца, весяліцца.

Смех бярэ — хочацца смяяцца.

Смеху варта — смешна.

сонца... (а таксама санца...).

Першая састаўная частка складаных слоў са знач.:

1) які мае адносіны да сонца (у 1 знач.), напр.: сонцаварот (народная назва сонцастаяння), сонцапакланенне;

2) які мае адносіны да сонца (у 2 знач.), напр.: сонцаахоўны, сонцалюбівы, сонцалячэнне;

3) падобны на сонца (у 1 знач.), напр. сонцападобны.