шахтапрахо́дчык, ‑а, м.
Чалавек, які ажыццяўляе праходку горных выпрацовак, шахт і пад. Усё глыбей пранікаюць у зямлю шахтапраходчыкі. «Звязда».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шмараво́з, ‑а, м.
Разм. лаянк. Неахайны чалавек; мурза. [Франуся:] — Цэлы дзень то абмывай іх [дзяцей], то латай адзежу. Такія шмаравозы! Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
эмігра́нт, ‑а, М ‑нце, м.
Чалавек, які перасяліўся з сваёй айчыны ў іншую краіну па палітычных ці іншых прычынах.
[Ад лац. emigrans, emigrāntis.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
не́хта, некага, некаму, некага, некім, аб некім, займ. неазначальны.
1. Нейкі чалавек, нейкая істота; невядома хто. Вось ледзь пачуўся асцярожны працяглы свіст. Чалавек сеў і насцеражыўся. Нехта зноў свіснуў, ужо трохі смялей. Крапіва. Было на.. [грэблі], казалі, і страшнае месца, адкуль часамі выбягаў нехта ў чырвоным, з пугаю ў руках. Колас. У Веры Засуліч дзверы былі не завалены — нехта яшчэ быў у яе. Зарэцкі. // Адзін, з прысутных (без удакладнення, хто іменна). І ўсе ўбачылі, як далёка-далёка, то разгараючыся, то нібы згасаючы, успыхвае агонь.. — Пэўна, нашы хлопцы нешта прыдумалі, сігналы падаюць, — выгукнуў нехта з вучняў. Скрыпка.
2. Якісьці мала каму вядомы чалавек (у спалучэнні з прозвішчам, імем). Дырэктарам гімназіі быў сын вілейскага папа, нехта Мірановіч — чалавек старарэжымнага складу і манархічных поглядаў. С. Александровіч.
3. Які‑н. чалавек, усё роўна хто; хто‑н. [Комлік:] — Пагражае [Кашын] яшчэ, нібы нехта баіцца яго... Карпаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
а́спід1
(гр. aspis, -idos)
1) від ядавітай трапічнай змяі;
2) перан. злы, вераломны чалавек.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
гумані́ст
(ад лац. humanus = чалавечны)
1) чалавек, прасякнуты ідэямі гуманізму;
2) прадстаўнік гуманізму эпохі Адраджэння.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
жэнь
(кіт. žen = чалавек)
філас. асноўная кітайская канфуцыянская дабрачыннасць; любоў да чалавека, дабрата і справядлівасць.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
інтэліге́нт
(лац. intelligens, -ntis = які разумее; ведае)
асоба, якая належыць да інтэлігенцыі, чалавек разумовай працы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
бакала́ўр, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. У некаторых краінах: вучоная ступень, а таксама асоба, што мае гэту ступень.
2. У Францыі: чалавек, які здаў экзамен за курс сярэдняй школы.
|| прым. бакала́ўрскі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс, часткова)
бе́жанец, -нца, мн. -нцы, -нцаў, м.
Чалавек, які пакінуў месца свайго жыхарства з прычыны вайны або якога-н. бедства.
|| ж. бе́жанка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак.
|| прым. бе́жанскі, -ая, -ае. Бежанскія фурманкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс, часткова)