Verbum

анлайнавы слоўнік

Háarfarbe

f -, -n

1) ко́лер валасо́ў (у людзей)

2) масць (жывёл)

3) фа́рба для валасо́ў

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

храмата-

(гр. chroma, -atos = колер, фарба)

першая састаўная частка складаных слоў, якая абазначае «звязаны з афарбоўкай, колерам».

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

храматы́ды

(ад гр. chroma, -atos = колер, фарба + eidos = выгляд)

ніці (звычайна дзве), з якіх складаецца нармальная храмасома.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Багро́вы (ст.-бел. багровый, параўн. Бярында, 239: багровая фарба; у яго ж багрян ’баграны’, 228; багряни́ца, 217), ба́гра ’пурпурная фарба’ (Нас.), баграві́зна ’пляма ад удару на целе’, ба́гравіць ’крывавіць, пачырваніць’ (Нас.). Рус. ба́гор, багр ’пурпурны колер’, укр. ба́гор, ст.-слав. багрити, багръ, балг. ба́гря ’фарбую чырвоным’ і г. д. У зах.-слав. мовах гэтага слова няма. Паходжанне няяснае. Магчыма, роднаснае з грэч. φώγω ’пяку, смажу, абпальваю’, ст.-в.-ням. bahhan ’пячы’, Фасмер, 1, 103. Няпэўным з’яўляецца параўнанне Младэнава, 39, РФВ, 68, 373 з гал. baggaert ’твань’, слав. bag(ъ)no і балг. божу́р ’мак’. Неабгрунтавана Праабражэнскі, 1, 11 (< гоц. fagrs, ст.-в.-ням. fagar ’прыгожы’; супраць Фасмер, 1, 103). Локач (107) лічыць запазычаннем з араб. maġra ’прыродная чырвоная фарба’. Не пераконвае Львоў, ЭИРЯ, IV, 66–71: < ba‑gъr (ba‑ ўзмацняльная частка, gъr — да gorěti). БЕР, 1, 24–25: < і.-е. *bhōgh‑ro‑ (*bhāgh‑ro‑) ’тапіць, мачыць’ (параўн. грэч. βάπτω ’патапляю, таплю, акунаю’, βαπτός ’ярка пафарбаваны, яркага колеру’); Лапацін (Исслед. ист. лекс., 250–252) дадае і іншыя паралелі. Менгес (UAJb, 31, 177–178) стаіць за цюрк. крыніцу (яго падтрымлівае Трубачоў, Серболуж. сб., 160). Пашырэнне слова ва ўкр. дыялектах (параўн. назвы для кароў і валоў: багрі́й, ба́гря; для сліў: багру́ля і г. д.; для раслін: багри́на, багрове́ць) робіць няпэўнай думку аб запазычанні наогул гэтага слова з паўд.-слав. моў (так Цімчанка, 48; КЭСРЯ, 26).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

шпаклёўка, ‑і, ДМ ‑ўцы, ж.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. шпакляваць.

2. Замазка, якой пакрываюць паверхню; слой гэтай замазкі, нанесены на якую‑н. паверхню. Расказаў [Сіманенка] пра шпаклёўку і пемзу, пра іх прызначэнне ў малярнай справе, некалькі разоў знарок паўтарыў, што фарба наносіцца на паверхню сцен паралельна столі. Мыслівец.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

акварэ́ль

(іт. acquarella, ад лац. aqua = вада)

1) фарба, якая разбаўляецца вадой;

2) карціна, Малюнак, напісаныя такімі фарбамі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

афсе́т

(англ. offset)

спосаб друку, пры якім фарба перадаецца з друкарскай формы на гумавую паверхню, азяе на паперу.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

кармі́н

(фр. carmin, ад ар. kirmiz = барвовы + лац. minium = кінавар)

ярка-чырвоная фарба, якая здабываецца з насякомага кашанілі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

му́мія²

(ад. mūmijä, ад перс. mum = воск)

мінеральная фарба розных колераў (ад светла-чырвонага да чырванавата-карычневага).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

у́мбра

(лац. umbra = цень)

1) карычневы мінеральны пігмент, які ўжываецца для прыгатавання фарбаў;

2) фарба бура-карычневага колеру.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)