Гантэ́ль ’гантэль’ (БРС, часцей у мн. л.). Рус. ганте́ли, укр. ганте́лі. Новае запазычанне з ням. мовы (у рус. мове засведчана з 1935 г.?). Параўн. ням. Hantel ’тс’. Крыніцай запазычання для бел. і ўкр. моў з’яўляецца рус. мова.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
паміра́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
1. Незак. да памерці.
2. перан. Прыходзіць у заняпад. — Памірае мястэчка, — скардзіўся рабін у сваіх казаннях. Бядуля. // Адыходзіць у мінулае, адміраць — аб грамадскіх з’явах і пад. Чапляючыся за жыццё, памірае адсталае, старое, тое, што аджыла свой век; нараджаецца і дужэе новае, перадавое. Кудраўцаў.
•••
Паміраць (лопацца) са смеху — знемагаць ад смеху.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
embark [ɪmˈbɑ:k] v. садзі́ць; садзі́цца на карабе́ль; грузі́ць; грузі́цца на карабе́ль
embark on [ɪmˌbɑ:kˈɒn] phr. v. пачына́ць (што-н.), бра́цца за (што-н. новае і цяжкае);
The country embarked on new radical reforms. Краіна пачала новыя радыкальныя рэформы;
embark on an adventure пуска́цца ў невядо́мае
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Акардэо́н (БРС) < рус. аккордеон < франц. accordeon. Новае запазычанне з рускай мовы (гл. Крукоўскі, Уплыў, 84). З французскай у рускую мову слова трапіла ў сярэдзіне XIX ст. Франц. accordeon < ням. Akkordeon (пачатак XIX ст.) (Шанскі, 1, А, 61–62).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ана́ліз. Новае запазычанне з рус. (Крукоўскі, Уплыў, 76; Курс суч., 163) ана́лиз, дзе з франц. ці лац. (на што ўказвае націск), у якіх з грэч. ἀνάλυσις (Фасмер, 1, 77; Шанскі 1, А, 99). Польск. дала б форму аналіза.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Праважа́ты ’той, хто суправаджае каго-небудзь з мэтай аховы ці паказвае дарогу’, ’той, хто праводзіць на поезд, самалёт і пад.’ (ТСБМ). Новае запазычанне з рус. провожа́тый ’тс’ < провожа́ть ’праводзіць’; параўн. адаптаванае провожа́тор ’суправаджальнік’, паралельнае да провода́тор ’павадыр’ (ТС).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
coinage
[ˈkɔɪnɪdʒ]
n.
1) чака́нка манэ́таў
2) манэ́ты pl.
3) манэ́тная сыстэ́ма
4)
а) ствара́ньне n.
б) но́вае сло́ва, наватво́р -у m.
a word of his own coinage — ство́ранае ім сло́ва
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Арбі́та. Новае запазычанне з лац. orbita, мяркуючы па націску, праз польскую, а магчыма, і праз рускую, дзе з сярэдзіны XVIII ст. (з польскай, лацінскай ці, зважаючы на форму орбит, з французскай, Фасмер, 3, 149; Куціна, Формиров, 138; Біржакава, 383).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сна́йпер ‘меткі стралок, майстар меткай стральбы’ (ТСБМ). Новае запазычанне з рус. сна́йпер ‘тс’ (Крукоўскі, Уплыў, 82); у апошнім з англ. sniper < snipe ‘страляць з укрыцця, паляваць на бакасаў’, што звязана з snipe ‘бакас’ (Чарных, 2, 182; ЕСУМ, 5, 332).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
асе́лішча, ‑а, н.
Месца, занятае пабудовамі, гародамі, садамі; сядзіба. Рабіла.. [Галена] яшчэ ў бацькі, але жыць перайшла ўжо на новае сваё з Костусем хатняе аселішча. Чорны. Адсюль, з дзедавага двара, добра відаць ранейшае Міцева аселішча — палявы пераезд, будка, сасна. Навуменка. // Прытулак, месца жыхарства. Ішоў гэты чалавек [Санкоўскі] праз жыццё з клункам за плячамі, не маючы сталага аселішча. Пестрак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)