ліставы́ I

1. листово́й;

л. тыту́нь — листово́й таба́к;

2. (покрытый листвой) ли́ственный;

л. лес — ли́ственный лес

ліставы́ II листово́й;

о́е жале́за — листово́е желе́зо

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

распалі́цца сов.

1. раскали́ться;

жале́заі́лася — желе́зо раскали́лось;

2. перен. (прийти в сильное возбуждение) распали́ться;

р. гне́вам — распали́ться гне́вом;

атмасфе́ра ~лі́лася — атмосфе́ра накали́лась

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

переде́лII м. (переработка, переплавка) мет. перапрацо́ўка, -кі ж., перапла́ўка, -кі ж.;

переде́л чугуна́ в сталь и желе́зо перапла́ўка чыгуну́ ў сталь і жале́за.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

бля́ха

(польск. blacha, ад ням. Blech)

1) тонкае ліставое жалеза;

2) тонкі ліст жалеза з загнутымі краямі для выпякання чаго-н.;

3) знак у выглядзе металічнай пласцінкі з нумарам або надпісам як сведчанне аб службовых абавязках таго, хто яго носіць (напр. б. насільшчыка).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

амфібо́лы

(гр. amphibolos = двухсэнсавы, падманлівы)

група мінералаў класа сілікатаў, крэменякіслыя злучэнні магнію, жалеза, кальцыю, часам алюмінію і натрыю.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

інва́р

(англ. invar, ад лац. invariabilis = нязменны)

сплаў жалеза і нікелю; ужываецца для вырабу дэталяў дакладных вымяральных прыбораў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

Ржа́ва ’гразкае, іржавае балота з вокісам жалеза ў вадзе; балота з жалезнай рудой’ (віц., слаўг., Яшк.). Утворана пры дапамозе суф. *‑а ад прасл. прыметніка *rъdja‑v‑ъ ’іржавы’ (Махэк₂, 513), як і іншае з гэтай асновы: ржа́вінь, аржа́вінь, ржа́ві́нне, іржа́вінне, аржа́ві́нне, ржа́ўка, іржа́ўка, аржа́ўка, ржа́ўчына, іржа́ўчына, аржа́ўчына ’рудая вада на балоце’ (ЛА, 2), ржа́вец, рыжа́вец, ржа́віна ’тс’ (Яшк.; в.-дзв., Сл. ПЗБ).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

праката́ць 1, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Спец. Падвергнуць пракатцы. Пракатаць жалеза.

праката́ць 2, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

1. Тое, што і пракаціць (у 2 знач.). — Дзядзечка Пракатайце! — чуюцца праз шум матора воклічы дзяцей. Гамолка.

2. Катаць каго‑н. некаторы час.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сталь, ‑і, ж.

Цвёрды коўкі метал серабрыста-шэрага колеру, які з’яўляецца сплавам жалеза з вугляродам. Плаўка сталі. Высакаякасныя сталі. □ Сімвалам трываласці і надзейнасці здаўна лічыцца сталь. «Звязда».

•••

Дамаская сталь — высокі гатунак узорыстай сталі, якая вырабляецца асобым спосабам.

Нержавеючая сталь — сталь, устойлівая супраць карозіі.

[Ням. Stahl.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ільмені́т

[рус. ильменит, ад Ильменские горы (на Урале)]

мінерал падкласа складаных вокіслаў, вокісел жалеза і тытану, крышталічны, чорнага колеру.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)