шасцярэ́нька, ‑і, ДМ ‑ньцы; Р мн. ‑нек; ж.

Тое, што і шасцярня. Шасцярэнька прывода. □ Куды цікавей былі .. [Міколку] розныя цацкі: гайкі, каменьчыкі, шасцярэнькі чыгунныя. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шматпла́навы, ‑ая, ‑ае.

Які мае некалькі ці шмат планаў; мнагапланавы. Шматпланавы сюжэт. □ Першымі, хто засвоіў.. прыёмы рознамаштабнага і шматпланавага ўвасаблення жыццёвых з’яў, былі рамантыкі. Бярозкін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

эліпсо́ідны, ‑ая, ‑ае.

Спец. Які выглядам, формай падобны на эліпсоід. [Клімянок:] — Там [у цясніне] былі кам[ян]і, падобныя на верхні, але было і нешта іншае — правільны эліпсоідны цыліндр. Шыцік.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

nieobcy

nieobc|y

не чужы; знаёмы;

~a melodia — знаёмая мелодыя;

~e mu były ludzkie słabości — яму былі не чужыя чалавечыя слабасці

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

а́лькер

(польск. alkierz < чэш. alkeř, ад с.-в.-ням. ärker)

вуглавая адасобленая частка будынка, якая знадворку намнога выступае ад сцен; былі характэрны для шляхецкіх сядзіб Беларусі і Польшчы 17 — 19 ст.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

underdeveloped

[,ʌndərdɪˈveləpt]

adj.

1) ненарма́льна разьві́ты, недаразьві́ты

an underdeveloped limb — ненарма́льна разьві́тая кане́чнасьць

2) адста́лы

The underdeveloped countries needed trained personnel — Эканамі́чна адста́лым краі́нам былі́ патрэ́бныя спэцыялі́сты

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

Ма́лпа, ма́ўпа ’млекакормячая жывёліна, блізкая (паводле будовы цела) да чалавека’ (ТСБМ, Нас., Мядзв., Др.-Падб.), драг. на́ўпа ’тс’ (КЭС), ст.-бел. малпа (XVI ст.) запазычана са ст.-польск. małpa ’тс’, якое з с.-в.-ням. mūlaffe (Брукнер, 320; Булыка, Лекс. запазыч., 145; Кюнэ, 75), Варш. сл. (2, 866) прыводзіць яшчэ ням. mulop, mulape, якія былі запазычаны ў польск. мову.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Падкузьмі́ць ’паставіць у няёмкае становішча, падкусіць’ (ТСБМ, Нас.). Рус. подкузьми́ть ’тс’. Ад уласнага імя Кузьма (параўн. яшчэ рус. объего́рить ’тс’ < Егор). Першапачаткова ’псаваць надзеі, якія былі звязаны з днём Кузьмы’, паколькі дзень св. Кузьмы і Дзям’яна (17 кастрычніка) лічыўся раней тэрмінам заканчэння сельскагаспадарчых пагадненняў (гл. Фасмер, 3, 297; там жа і інш. літ-pa). У бел., мабыць, з рус.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

валаса́ты, ‑ая, ‑ае.

Пакрыты, аброслы валасамі. З валасатага твару папа зірнулі на Крушынскага жартаўлівыя вочы. Бядуля. Голыя па локаць рукі [Томі] былі валасатыя, з рудымі плямінамі. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

выпіва́ка, ‑і, ДМ ‑у, Т ‑ам, м.; ДМ ‑вацы, Т ‑ай (‑аю), ж.

Разм. Той, хто любіць выпіць; п’яніца. Суседзі [Лабановіча] былі добрыя выпівакі. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)