карэ́та, ‑ы, ДМ ‑рэце, ж.

Закрыты з усіх бакоў чатырохколы конны экіпаж на рысорах. Зрэдку праносіліся памешчыцкія карэты, запрэжаныя ў тройкі або чацвёркі стаенных коней. Гартны. Папыхваючы люлькай, гаспадар залез у карэту, і — дзіва! — коні-ткі скранулі з месца і павезлі гэтую няўклюдную цяжкую штуку з такім ездаком у дадатак. Мікуліч.

•••

Карэта хуткай дапамогі (уст.) — аўтамабіль хуткай дапамогі.

(Прыйшоўся) як вол да карэты гл. вол.

[Польск. kareta.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

самазва́л, ‑а, м.

1. Грузавы аўтамабіль з кузавам, які механічна перакульваецца, а таксама кузаў гэтага аўтамабіля. На платформах стаялі новенькія мінскія самазвалы і пад’ёмнікі «Піянеры», вагоны былі загружаны цэглаю і сухім тынкам. Грахоўскі. Экскаватар працуе з самае раніцы. Натужна пыхкае, чмыхае ды ўсё глыбей у зямлю ўгрызаецца, коўш за каўшом набірае пясок і ў самазвалы насыпае. Кавалёў.

2. Транспартны сродак, які механічна звальвае груз. Баржа-самазвал.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

wóz, wozu

м.

1. воз; калёсы;

wóz siana — воз сена;

2. аўтамабіль;

wóz osobowy — легкавы аўтамабіль;

wóz ciężarowy — грузавы аўтамабіль;

Wielki (Mały) Wóz астр. Вялікая (Малая) Мядзведзіца;

przyjdzie koza do woza — прыйдзе коза да воза;

bywać pod wozem i na wozie — быць на кані і пад канём; на лаве і пад лаваю; на возе і пад возам

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

абцяка́льны, .

  1. Які мае такія вонкавыя абрысы, што забяспечваюць пры руху найменшае супраціўленне паветра, вады і пад.

    • Аўтамабіль абцякальнай формы.
  2. перан. Няпэўны, ухілісты; які абыходзіць спрэчныя пытанні.

    • А. адказ.

|| наз. абцякальнасць, .

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

car

[kɑ:r]

n.

1) аўтамабі́льm., а́ўта n., машы́на f.

2) ваганэ́тка, паво́зка f.

3) ваго́н -а m. (цягніка́), трамва́й -я m.

4) кле́тка лі́фта

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

е́хаць, е́ду, е́дзеш, е́дзе; е́дзем, е́дзеце, е́дуць; едзь; незак.

1. Рухацца куды-н. пры дапамозе якіх-н. сродкаў перамяшчэння.

Е. на электрычцы.

Е. у машыне.

Е. вярхом.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Рухацца (пра сродкі перамяшчэння).

Едзе аўтамабіль.

3. Накіроўвацца куды-н. пры дапамозе сродкаў перамяшчэння; ад’язджаць.

Е. на працу.

Е. за мяжу.

4. Ссоўвацца, саслізгваць са свайго месца.

На мокрай сцежцы ногі едуць убакі.

5. перан., на кім-чым. Выкарыстоўваць у сваіх інтарэсах, для сваёй выгады (разм.).

Ён едзе на памочніках.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

automobile

[ˈɔtəmoʊ,bi:əl]

1.

n.

аўтамабі́льm., аўтамашы́на -ы f., а́ўта n.

2.

adj.

аўтамабі́льны

an automobile engine — аўтамабі́льны рухаві́к або́ мато́р

an automobile tire — аўтамабі́льная шы́на

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

służbowy

służbow|y

службовы;

samochód ~y — службовы аўтамабіль;

wyjazd ~y — службовая паездка; камандзіроўка;

drogą ~ą — у службовым парадку

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

gablota

ж.

1. вітрына (шафа);

gablota z wypchanymi zwierzętami — вітрына з чучаламі звяроў;

2. разм. вялікі легкавы аўтамабіль

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

чым¹, злуч.

1. злуч. параўнальны. Ужыв. для сувязі параўнальных сказаў і членаў сказа са значэннем параўнання, супастаўлення, якія паясняюць у галоўным сказе прыслоўе ці прыметнік у форме вышэйшай ступені параўнання.

Лепш ехаць, чым ісці.

Я крыху дужэйшы, чым ты думаеш.

2. злуч. супастаўляльны. Падпарадкоўвае даданыя супастаўляльныя сказы і часткі сказа пры суадносным слове «тым» у галоўным сказе.

Чым хутчэй імчыцца аўтамабіль, тым далей павінны свяціць яго фары.

3. Уваходзіць у склад састаўнога непадзельнага злучніка «перш чым», пры дапамозе якога падпарадкоўваюцца даданыя часавыя сказы.

Перш чым есці, трэба мыць рукі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)