oil1 [ɔɪl] n.
1. на́фта;
the oil industry на́фтавая прамысло́васць;
an oil refinery нафтаачышча́льны заво́д
2. ма́сла (тэхнічнае);
lubricating oil зма́зачнае ма́сла;
engine oil машы́ннае ма́сла
3. але́й (раслінны), ма́сла (мінеральнае);
coconut/sunflower/olive oil како́савы/слане́чнікавы/алі́ўкавы але́й;
cod liver oil ры́бін тлушч
4. pl. oils але́йныя фа́рбы;
paint in oils піса́ць але́ем
♦
pour oil on troubled waters утаймо́ўваць, супако́йваць хвалява́нне;
burn the midnight oil засе́джвацца за рабо́тай да глыбо́кай но́чы; працава́ць па нача́х
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
заглы́біцца, ‑блюся, ‑бішся, ‑біцца; зак., у што.
Разм. Зайсці, заехаць, пранікнуць у глыб чаго‑н. Заглыбіцца ў лес. □ [Бацька з Алесем] спусціліся з тэрасы на круг гонару і заглыбіліся ў адну з радыяльных алей. Караткевіч. // перан. Цалкам аддацца якому‑н. занятку, унікнуць у сутнасць якой‑н. справы. Малашкін заглыбіўся ў працу над дакладам. Пестрак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бальза́м, ‑у, м.
1. Густаватае духмянае рэчыва (кедравая жывіца і інш.), якое мае ў сваім саставе смолы, эфірны алей і інш. кампаненты і выкарыстоўваецца ў тэхніцы, медыцыне і парфюмерыі. // Пахучая настойка на лекавых травах.
2. перан. Тое, што суцяшае, палягчае перажыванні, прыносіць заспакаенне. Такая рэпліка сакратара была як бальзам на душу Малашкіна. Пестрак.
[Грэч. balsamon.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
bawełniany
bawełnian|y
1. бавоўнавы;
olej ~y — бавоўнавы алей;
2. баваўняны;
tkanina ~a — баваўняная тканіна
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
камфаро́сма
(ад камфара + гр. osme = пах)
травяністая расліна сям. лебядовых, пашыраная ў Паўд. Еўропе і Азіі; дае эфірны алей.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
але́йны, ‑ая, ‑ае.
1. Які звязаны з алеем, утвораны алеем, складаецца з алею. Алейная пляма. Алейная скалка ў супе.
2. Выкананы фарбамі, якія расцёрты на алеі, звязаны з ужываннем такіх фарбаў. Алейны жывапіс. Алейны партрэт. Алейная фарба.
3. З якіх вырабляецца алей (пра расліны). Алейныя культуры.
4. Які адносіцца да вытворчасці алею. Алейны завод.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кано́плі, канапель; адз. няма.
1. Высокая травяністая расліна сямейства каноплевых, са сцёблаў якой вырабляюць валакно, а з семені — алей.
2. Семя гэтай расліны. Таўчы каноплі. □ — Калі ў каго які з гарнец канапель ці семя ёсць, дык ён выцісне якую бутэльку алею. Чорны.
•••
Як Піліп з канапель — раптоўна, знянацку (выскачыць адкуль‑н., з’явіцца дзе‑н.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гарчы́чны Senf-;
гарчы́чны але́й Sénföl n -(e)s;
гарчы́чны парашо́к Sénfmehl n -(e)s;
гарчы́чнага ко́леру sénffarbig;
гарчы́чны газ хім Sénfgas n -es, Yperít n -es
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
vegetable [ˈvedʒətəbl] n.
1. раслі́на;
the vege table king dom раслі́нны свет
2. pl. vege tables гаро́дніна;
a vegetable garden агаро́д;
a vegetable dish сала́тніца;
vegetable oil але́й;
vegetable soup суп з гаро́дніны
3. вя́лы чалаве́к;
lead a vegetable life гібе́ць, марне́ць
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
ру́жа, -ы, мн. -ы, руж, ж.
1. Расліна з прыгожымі шырокапялёсткавымі пахучымі кветкамі і сцяблом, звычайна пакрытым шыпамі.
Усеяць чый-н. шлях ружамі (перан.: зрабіць чыё-н. жыццё лёгкім, шчаслівым).
2. Архітэктурнае або ювелірнае ўпрыгожанне, якое схематычна перадае форму кветкі гэтай расліны.
○
Ружа вятроў (спец.) —
1) графічнае адлюстраванне паўтаральнасці напрамку вятроў у пэўным месцы;
2) вятры, якія дзьмуць адначасова ў розных напрамках.
|| памянш. ру́жачка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.
|| прым. ру́жавы, -ая, -ае (да 1 знач.).
Р. алей.
Сямейства ружавых (наз.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)