анатаксі́н

(ад ан- + таксін)

таксін, які шляхам адпаведнай апрацоўкі пазбаўлены ядавітасці, але зберагае антыгенныя і імунагенныя ўласцівасці.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

каталіза́тар

(ад гр. katalysis = разбурэнне)

рэчыва, якое паскарае або запавольвае ход хімічнай рэакцыі, але само застаецца нязменным.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

brassy [ˈbrɑ:si] adj.

1. гу́чны і рэ́зкі (пра музыку і голас)

2. я́рка-ме́днага ко́леру

3. бессаро́мны, наха́бны

4. апра́нутая безгусто́ўна, але́ з мэ́тай быць сексуа́льна прыва́бнай (пра жанчын)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

limitation [ˌlɪmɪˈteɪʃn] n. (of) абмежава́нне; абмежава́насць;

have one’s limitations мець свае́ недахо́пы;

It’s a good car but it has its limitations. Гэта добрая машына, але ў яе свае недахопы.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

пусть

1. част. няха́й, хай;

пусть е́дет, е́сли хо́чет няха́й (хай) е́дзе, калі́ хо́ча;

пусть так! няха́й (хай) так!;

2. союз няха́й, хай; (хотя бы) хоць (бы); дарма́;

пусть я оши́бся, но оши́бку э́ту я испра́вил няха́й (хай, хоць) я памылі́ўся, але памы́лку гэ́ту я вы́правіў;

зада́ча пусть тру́дная, но выполни́мая зада́ча няха́й (хай, хоць) ця́жкая, але выкана́льная.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

увы́ межд. (к сожалению) на жаль; (но не тут-то было) ды дзе там;

но увы́! але́ на жаль!, ды дзе там!;

он до́лжен был прие́хать, но увы́! его́ ещё нет ён паві́нен быў прые́хаць, але́, на жаль, яго́ яшчэ́ няма́;

увы́, э́то о́чень печа́льно на жаль, гэ́та ве́льмі су́мна;

увы́, наде́жды бо́льше нет на жаль, надзе́і больш няма́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

ды¹, злуч.

1. спалучальны. Ужыв. для сувязі аднародных членаў сказа і цэлых сказаў; адпавядае па знач. злучніку «і».

Дзень ды ноч.

Журботна гудзелі правады ды стукалі вароты.

2. далучальны. Далучае сказы і члены сказа, якія дапаўняюць, развіваюць ці паясняюць раней выказаную думку.

Пайшоў снег, ды яшчэ які снег.

3. супраціўны. Ужыв. для далучэння сказаў або асобных членаў сказа са знач. супрацьпастаўлення; блізкі па знач. да злучнікаў «але», «аднак».

Людзі паміралі, ды не спынялі барацьбы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

смерць, -і, мн. -і, смярце́й, ж.

1. Спыненне жыццядзейнасці арганізма.

Раптоўная с.

Быць пры смерці (паміраць).

2. у знач. вык. Бяда, гора; спыненне якой-н. дзейнасці.

Творчая няўдача для яго — с.

○

Біялагічная смерць — поўнае спыненне біялагічных працэсаў у клетках і тканках арганізма.

Клінічная смерць — прамежак часу, калі дыханне і сардэчная дзейнасць спыняцца, але тканкі яшчэ ў пэўнай ступені захоўваюць жыццяздольнасць.

◊

Да смерці (разм.) — вельмі моцна.

Не на жыццё, а на смерць — не шкадуючы жыцця.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

заштатны, ✂ (уст.).

Пазаштатны, які не ўваходзіць у штат.

  • З. работнік.

○

  • Заштатны горад (уст.) — горад, які ўваходзіць у павет, але не з’яўляецца адміністрацыйным цэнтрам павета.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

шкловалакно́, ‑а, н.

Валакно, якое атрымліваецца з расплаўленага шкла (у 1 знач.). Хоць са шкла, але не б’ецца, хоць палатно, але не гарыць. Яно [палатно] вырабляецца на Полацкім заводзе шкловалакна. Хадкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)