Ву́зверыцца ’люта, раз’юшана, па-зверску глянуць’ (глус., Янк. II). Гл. вызверыцца ’тс’, адносна фанетыкі Карскі (1, 237 і наст.), Асоўскі (LSL., 3А, 1934, 49 і наст.), ДАБМ (карта 39).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вы́наш ’пук сухога лёну, вынесены з сушкі за адзін раз’ (Влад.). Ад выносіць (гл. насіць) з суф. ‑jь. Адносна суфіксацыі гл. Слаўскі, SP, 1, 80 і наст. Параўн. вынашай.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вятру́га ’моцны вецер’ (Байк. і Некр., КТС). Укр. вітрюга ’тс’ (Грынч.). Ад асновы ветр‑ і суф. ‑уга, у дадзеным выпадку з узмацняльным адценнем. Адносна словаўтварэння гл. Слаўскі, SP, 68.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Кало́вішча ’гразкае месца’ (стол., Яшк.). Сувязь з кал ’гразь і інш.’ бясспрэчная; утворана, відаць, генетычна складаным суфіксам ‑ов‑ішч‑а. меркаванні адносна якога параўн. у Сцяцко, Афікс. наз., 167.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Но́сьма: ндсьма насіць ’насіць бесперастанку’ (пух., З нар. сл.). Прыслоўе «інтэнсіўнага дзеяння» ад насіць, аналагічнае да бегма бегчы, лежма ляжаць і пад. (адносна апошніх гл. Карскі 2-3, 67).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
імпакты́ты
(ад англ. impact = удар, сутыкненне)
асобны клас адносна рэдкіх шклаватых або абломкава-шклаватых горных парод, якія ўтварыліся ў прыпаверхневай зоне зямной кары ў выніку ўдарна-выбуховых працэсаў, што адбываюцца пры падзенні на Зямлю буйных метэарытаў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
канфігура́цыя
(лац. configuratio)
1) абрысы, форма чаго-н. (напр. к. воблакаў);
2) узаемнае размяшчэнне прадметаў або іх частак;
3) астр. бачнае становішча планеты на нябеснай сферы адносна Сонца (злучэнне, элангацыя, квадратура 3 і апазіцыя1 3).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
заблужде́ние ср.
1. памы́лка, -кі ж.; (ложное мнение) памылко́вая ду́мка, памылко́вы по́гляд;
вводи́ть в заблужде́ние уво́дзіць у зман;
впасть в заблужде́ние памылі́цца;
быть, находи́ться в заблужде́нии относи́тельно чего́-л. памыля́цца адно́сна чаго́-не́будзь;
вы́вести кого́-л. из заблужде́ния растлума́чыць (паказа́ць) каму́-не́будзь яго́ памы́лку;
2. (порок) уст. аблу́да, -ды ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
◎ Паўшчуўля́ць ’абуць’ (Ян.). З ⁺па‑ўстшаўляцьу якое, відаць, з польск. + po‑ustrzewiać ’абуць у чаравікі’ < польск. trzewik ’чаравік’. Апошняе — да прасл. červьjь ’тс’. Адносна словаўтварэння параўн. ст.-рус. въетупьни (Свъступать).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Стой, ста, стэ, сты ‘гэты, гэта, гэтыя’ (драг., Сл. ПЗБ), стой ‘гэты; той’ (Сл. Брэс). Гл. сіты, збліжанае з той, та і г. д.; адносна пачатку слова гл. сь, сей.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)