хальцы́ды

(н.-лац. chalcidoidea)

надсямейства насякомых атрада перапончатакрылых; большасць унутраныя або вонкавыя паразіты насякомых і павукоў, ёсць шкоднікі раслін, многія яйцаеды выкарыстоўваюцца ў біялагічнай барацьбе са шкоднікамі сельскагаспадарчых культур.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

клас, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. У навуковых і іншых класіфікацыях: сукупнасць прадметаў, з’яў, аб’яднаных на аснове якіх-н. агульных якасцей; катэгорыя, разрад, падраздзяленне.

Назвы класаў раслін у батаніцы.

К. паўзуноў.

К. мінаносцаў.

2. Вялікая група людзей, аб’яднаных аднолькавымі адносінамі да сродкаў вытворчасці, да размеркавання грамадскага багацця і агульнасцю інтарэсаў.

Рабочы к.

3. Падраздзяленне вучняў пачатковай і сярэдняй школы, якое адпавядае году навучання.

Шосты к.

4. Падраздзяленне вучняў мастацкай або іншай спецшколы, якія вывучаюць пэўны прадмет.

К. цымбалаў.

К. жывапісу.

5. Памяшканне ў школе, дзе займаюцца вучні.

Рамонт класа.

6. Група вучняў, якія вучацца сумесна.

Дружны к.

7. Мера якасці, ступень, узровень чаго-н.; кваліфікацыя.

Спецыяліст высокага класа.

Паказаць нізкі к. гульні.

Лётчык першага класа.

|| прым. кла́савы, -ая, -ае (да 2 знач.) і кла́сны, -ая, -ае (да 3—6 знач.).

Класавае грамадства.

Класны кіраўнік.

Класны пакой.

Класная дысцыпліна.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

гідрата́ксіс

(ад гідра- + таксісы)

перасоўванне аднаклетачных і каланіяльных раслін і некаторых жывёл у бок большай або меншай вільготнасці (напр. лічынкі некаторых насякомых пры высыханні глебы пранікаюць у глыбейшыя яе слаі).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

дыя́гназ

(гр. diagnosis = распазнаванне)

1) вызначэнне хваробы на падставе абследавання хворага;

2) біял. навуковае апісанне асноўных прымет, якія характарызуюць пэўную сістэматычную групу (від, род і г. д.) раслін або жывёл.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

заафі́лія

(ад заа- + -філія)

1) разнавіднасць палавой ненармальнасці, пры якой палавая цяга накіравана на жывёл;

2) перакрыжаванае апыленне раслін з дапамогай жывёл, звычайна насякомых, іншы раз — птушак (калібры) і млекакормячых.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

клінаста́т

(ад гр. klino = нахіляю + -стат)

прыбор, які выкарыстоўваецца ў доследах па фізіялогіі раслін для пазбаўлення ад аднабаковага ўплыву на іх некаторых фактараў знешняга асяроддзя (у асноўным сілы прыцяжэння, святла).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

плагіятрапі́зм

(ад гр. plagios = косы + трапізм)

здольнасць бакавых органаў раслін прымаць становішча пад пэўным вуглом да восевага органа ў залежнасці ад крыніцы раздражнення (сілы цяжару, святла і інш.); параўн. артатрапізм.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

салітэ́р

(фр. solitaire, ад лац. solitarius = адзінокі)

1) буйны брыльянт у аправе;

2) адзіночныя пасадкі дрэў, кустоў або кветкава-дэкаратыўных раслін, якія вызначаюцца памерамі, формай, афарбоўкай і іншымі дэкаратыўнымі прыкметамі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

стэ́ла

(лац. stela, ад гр. stele = слуп)

1) вертыкальна пастаўленая каменная або металічная пліта (мемарыяльная, надмагільная) з надпісам або рэльефнымі выявамі;

2) цэнтральная частка сцябла і кораня ў вышэйшых раслін.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

флорагене́тыка

(ад флора + генетыка)

раздзел батанікі і фларалогіі, які вывучае гісторыю і сучаснае развіццё флор зямнога шара ў сувязі з эвалюцыяй раслін той або іншай флоры ў пэўных геагістарычных умовах.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)