курэ́нь, кураня́, мн. курані́, куранёў, м.

1. У некаторых мясцовасцях Беларусі: будан (разм.).

2. Жылая хата ў некаторых месцах Украіны і Прыдоння.

3. Асобная частка Запарожскага войска, а таксама яе стан (гіст.).

|| прым. куранны́, -а́я, -о́е (да 3 знач.).

К. атаман.

Выбіраць кураннога (наз.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

се́льскі, -ая, -ае.

1. гл. сяло.

2. Які мае адносіны да жыцця і дзейнасці вёскі, вясковы.

С. клуб.

Сельская мясцовасць.

Сельская гаспадарка — галіна народнай гаспадаркі, якая займаецца вырошчваннем сельскагаспадарчых культур і развядзеннем жывёл для атрымання прадукцыі раслінаводства і жывёлагадоўлі, а таксама першасная перапрацоўка гэтай прадукцыі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

смарка́ч, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. мн. Слізь, якая выцякае з носа.

Вытры смаркачы!

С. пад носам вісіць.

2. перан. Пра дзіця, а таксама пра маладога нявопытнага ў справах чалавека (разм., зневаж.).

|| ж. смарка́чка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак (да 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

спо́нсар, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Асоба, арганізацыя, фірма, якія ўдзельнічаюць у фінансаванні якога-н. мерапрыемства (звычайна з мэтай рэкламы), а таксама могуць з’яўляцца паручальнікам або арганізатарам чаго-н.; фундатар.

Знайсці спонсараў для маладой футбольнай каманды было складана.

|| прым. спо́нсарскі, -ая, -ае.

Спонсарская дапамога.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

стра́ва, -ы, мн. -ы, страў, ж.

1. Пэўным чынам прыгатаваныя для яды прадукты харчавання, а таксама сама яда.

Гарачая с.

Мясная с.

Смачная с.

2. Адзін з відаў яды, які падаецца на снеданне, абед і вячэру.

Абед з чатырох страў.

|| прым. стра́ўны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

татуі́раваць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -ра́ваны; зак. і незак., каго-што.

Накалоць (наколваць) асобай фарбай узоры ці малюнкі на целе.

|| зак. таксама вы́татуіраваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; -раваны.

|| звар. татуі́равацца, -ру́юся, -ру́ешся, -ру́ецца; -ру́йся.

|| наз. татуіро́ўка, -і, ДМо́ўцы, ж.

|| прым. татуіро́вачны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

філо́саф, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Спецыяліст па філасофіі, а таксама ўвогуле мысліцель, што займаецца распрацоўкай пытанняў светапогляду.

2. перан. Чалавек, які ўдумліва, сур’ёзна ставіцца да жыцця, спакойна і разважліва адносіцца да жыццёвых няўдач і стрэсаў.

3. Той, хто схільны да абстрактных разважанняў (разм.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

хрысці́цца, хрышчу́ся, хры́сцішся, хры́сціцца; хрысці́ся; незак.

1. таксама зак. Абрадам хрышчэння прыняць (прымаць) хрысціянскую веру.

2. Рабіць малітвенны знак крыжа.

|| зак. ахрысці́цца, ахрышчу́ся, ахры́сцішся, ахры́сціцца (да 1 знач.), пахрысці́цца, пахрышчу́ся, пахры́сцішся, пахры́сціцца (да 1 знач.) і перахрысці́цца, -хрышчу́ся, -хры́сцішся, -хры́сціцца; -хрысці́ся (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шалёўка, -і, ДМ -ўцы, ж.

1. гл. шаляваць.

2. зб. Тонкія дошкі, якія ідуць на абшыўку драўляных пабудоў, а таксама абшыўка з такіх дошак.

Пафарбаваць шалёўку.

3. мн. -і, -лёвак. Адна з такіх дошак.

4. Накладныя планкі вакол акна, дзвярэй.

|| прым. шалёвачны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

эўры́стыка, -і, ДМ -тыцы, ж. (спец.).

1. Сукупнасць даследчых метадаў, якія выкарыстоўваюцца для адкрыцця раней невядомага.

2. Метад навучання пры дапамозе навадных пытанняў, дыялогаў, які стымулюе ў вучняў развіццё актыўнага пошуку рашэнняў, а таксама тэорыя такой методыкі.

|| прым. эўрысты́чны, -ая, -ае.

Эўрыстычныя метады навучання.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)