курэ́нь, кураня́, мн. курані́, куранёў, м.
1. У некаторых мясцовасцях Беларусі: будан (разм.).
2. Жылая хата ў некаторых месцах Украіны і Прыдоння.
3. Асобная частка Запарожскага войска, а таксама яе стан (гіст.).
|| прым. куранны́, -а́я, -о́е (да 3 знач.).
К. атаман.
Выбіраць кураннога (наз.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
се́льскі, -ая, -ае.
1. гл. сяло.
2. Які мае адносіны да жыцця і дзейнасці вёскі, вясковы.
С. клуб.
Сельская мясцовасць.
○
Сельская гаспадарка — галіна народнай гаспадаркі, якая займаецца вырошчваннем сельскагаспадарчых культур і развядзеннем жывёл для атрымання прадукцыі раслінаводства і жывёлагадоўлі, а таксама першасная перапрацоўка гэтай прадукцыі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
смарка́ч, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.
1. мн. Слізь, якая выцякае з носа.
Вытры смаркачы!
С. пад носам вісіць.
2. перан. Пра дзіця, а таксама пра маладога нявопытнага ў справах чалавека (разм., зневаж.).
|| ж. смарка́чка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак (да 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
спо́нсар, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Асоба, арганізацыя, фірма, якія ўдзельнічаюць у фінансаванні якога-н. мерапрыемства (звычайна з мэтай рэкламы), а таксама могуць з’яўляцца паручальнікам або арганізатарам чаго-н.; фундатар.
Знайсці спонсараў для маладой футбольнай каманды было складана.
|| прым. спо́нсарскі, -ая, -ае.
Спонсарская дапамога.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
стра́ва, -ы, мн. -ы, страў, ж.
1. Пэўным чынам прыгатаваныя для яды прадукты харчавання, а таксама сама яда.
Гарачая с.
Мясная с.
Смачная с.
2. Адзін з відаў яды, які падаецца на снеданне, абед і вячэру.
Абед з чатырох страў.
|| прым. стра́ўны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
татуі́раваць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -ра́ваны; зак. і незак., каго-што.
Накалоць (наколваць) асобай фарбай узоры ці малюнкі на целе.
|| зак. таксама вы́татуіраваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; -раваны.
|| звар. татуі́равацца, -ру́юся, -ру́ешся, -ру́ецца; -ру́йся.
|| наз. татуіро́ўка, -і, ДМ -ро́ўцы, ж.
|| прым. татуіро́вачны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
філо́саф, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Спецыяліст па філасофіі, а таксама ўвогуле мысліцель, што займаецца распрацоўкай пытанняў светапогляду.
2. перан. Чалавек, які ўдумліва, сур’ёзна ставіцца да жыцця, спакойна і разважліва адносіцца да жыццёвых няўдач і стрэсаў.
3. Той, хто схільны да абстрактных разважанняў (разм.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
хрысці́цца, хрышчу́ся, хры́сцішся, хры́сціцца; хрысці́ся; незак.
1. таксама зак. Абрадам хрышчэння прыняць (прымаць) хрысціянскую веру.
2. Рабіць малітвенны знак крыжа.
|| зак. ахрысці́цца, ахрышчу́ся, ахры́сцішся, ахры́сціцца (да 1 знач.), пахрысці́цца, пахрышчу́ся, пахры́сцішся, пахры́сціцца (да 1 знач.) і перахрысці́цца, -хрышчу́ся, -хры́сцішся, -хры́сціцца; -хрысці́ся (да 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
шалёўка, -і, ДМ -ўцы, ж.
1. гл. шаляваць.
2. зб. Тонкія дошкі, якія ідуць на абшыўку драўляных пабудоў, а таксама абшыўка з такіх дошак.
Пафарбаваць шалёўку.
3. мн. -і, -лёвак. Адна з такіх дошак.
4. Накладныя планкі вакол акна, дзвярэй.
|| прым. шалёвачны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
эўры́стыка, -і, ДМ -тыцы, ж. (спец.).
1. Сукупнасць даследчых метадаў, якія выкарыстоўваюцца для адкрыцця раней невядомага.
2. Метад навучання пры дапамозе навадных пытанняў, дыялогаў, які стымулюе ў вучняў развіццё актыўнага пошуку рашэнняў, а таксама тэорыя такой методыкі.
|| прым. эўрысты́чны, -ая, -ае.
Эўрыстычныя метады навучання.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)