Verbum

акта́ва, ‑ы, ж.

1. Спец. Восьмая ступень гамы, а таксама інтэрвал паміж бліжэйшымі аднайменнымі гукамі рознай вышыні.

2. Вельмі нізкі бас.

3. Спец. Васьмірадковая страфа, у якой першыя шэсць радкоў аб’яднаны дзвюма перакрыжаванымі рыфмамі, а два апошнія — сумежнай рыфмай.

[Лац. octava — восьмая.]

аперы́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак.

1. таксама зак., каго. Рабіць (зрабіць) каму‑н. аперацыю (у 1 знач.). Аперыраваць хворага.

2. Праводзіць, выконваць ваенныя аперацыі.

3. чым. Карыстацца чым‑н., выконваць пэўныя дзеянні над чым‑н. Аперыраваць лічбамі. Аперыраваць фактамі.

адкла́д, ‑у, М ‑дзе, м.

Перанясенне на больш позні час; адтэрміноўка. І яшчэ была адна прычына, што таксама казала за адклад: сёння якраз прыйшоў ліст ад Алёнкі. Колас. Адклад не ідзе на лад. Прыказка. З адкладу няма ладу. Прыказка.

дыяра́ма, ‑ы, ж.

1. Від выяўленчага мастацтва, у якім жывапісная карціна вялікіх памераў дапаўняецца аб’ёмным (бутафорскім) пярэднім планам, макетам, а таксама твор гэтага мастацтва.

2. Карціна, выкананая на празрыстай тканіне або шкле і спецыяльна асветленая для стварэння ўражання аб’ёмнасці.

[Ад грэч. diá — праз, скрозь і hórama — карціна, відовішча.]

крупадзёрка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.

Машына для вырабу круп, а таксама невялікае прадпрыемства, дзе вырабляюць крупы. Амаль у кожным мястэчку мы знойдзем такое камбінаванае прадпрыемства, як пільня, млын, ваўначоска, сукнавальня, крупадзёрка і г. д. Сташэўскі.

курэ́нь, курэня, м.

1. Абл. Будан. — Мы ўжо і курані ў лесе пабудавалі, і хлеб, які быў, пахавалі. Шчарбатаў.

2. Жылая хата ў некаторых месцах Украіны, Дона.

3. Гіст. Асобная часць Запарожскага войска, а таксама ваенны стан такой часці.

негаты́ў, ‑тыва, м.

Адбітак на фатаграфічнай пласцінцы (або плёнцы), на якім размеркаванне святла і ценю адваротнае сапраўднаму, а таксама фатаграфічная пласцінка (або плёнка) з такім адбіткам; проціл. пазітыў. Негатывы праяўляюцца, і карта воблачнасці адпаведная, часткі зямнога шара гатова. «Маладосць».

[Ад лац. negativum — адмоўнае.]

ро́хканне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. рохкаць, а таксама гукі гэтага дзеяння. З гультайскім рохканнем .. [свінні] паволі чухаліся аб шэрае дзерава. Чорны. Не чуваць нідзе не толькі чалавечага голасу, але нават голасу пеўня ці рохкання свінні за плотам. Пестрак.

рэгенера́цыя, ‑і, ж.

Спец.

1. Аднаўленне першапачатковых каштоўных уласцівасцей адпрацаваных матэрыялаў вытворчасці.

2. Награванне газу і паветра ў печы адпрацаванымі прадуктамі гарэння.

3. Аднаўленне жывёльнымі і расліннымі арганізмамі страчаных або пашкоджаных органаў, тканак, а таксама цэлага арганізма з часткі.

[Ад лац. regeneratio — аднаўленне, зварот.]

скараспе́лка, ‑і, ДМ ‑лцы; Р мн. ‑лак; ж.

Разм. Скараспелы плод, а таксама расліна, якая дае такія плады. Яблыня-скараспелка. □ Хоць лета выдалася сухаватае, але бульба расла добра, і ўжо нешта ў канцы ліпеня была гатова скараспелка. Дуброўскі.