галагене́з1

(ад гр. holos = увесь + -генез)

тэорыя эвалюцыі. паводле якой кожны від у межах свайго арэала падзяляецца на два віды, прычым адзін развіваецца паскорана, а другі замаруджана.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

кейнсія́нства

[ад англ. J. Keynes = прозвішча англ. эканаміста (1883—1946)]

эканамічная тэорыя, якая абгрунтоўвае неабходнасць актыўнага ўмяшальніцтва ўмяшання дзяржавы ў гаспадарчую дзейнасць для забеспячэння бесперапыннага працэсу грамадскай вытворчасці.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

support2 [səˈpɔ:t] v.

1. падтры́мліваць;

support a football team падтры́мліваць футбо́льную кама́нду;

support a motion падтры́мліваць прапано́ву

2. пацвярджа́ць;

theory supported by facts тэо́рыя, падмацава́ная фа́ктамі

3. мець на ўтрыма́нні (сям’ю);

I was supported by my parents when I was a student. Мяне падтрымлівалі бацькі, калі я быў студэнтам.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

бракі́зм

(ад іт. D. Brocci = прозвішча іт. геолага і палеантолага)

біялагічная тэорыя, паводле якой старэнне і выміранне відаў жывёл або раслін адбываецца па аналогіі з жыццём і смерцю асобіны.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

кампазі́цыя, ‑і, ж.

1. Будова мастацкага твора, суадносіны паміж яго асобнымі часткамі. Стройная кампазіцыя. Кампазіцыя рамана. □ Кампазіцыя ў літаратурным творы заўсёды падпарадкавана ажыццяўленню ідэйнай задумы аўтара. А. Макарэвіч.

2. Мастацкі (музычны, жывапісны, скульптурны і інш.) твор, які з’яўляецца арыгінальным спалучэннем асобных частак, элементаў. Музычная кампазіцыя. Скульптурная кампазіцыя. Сюжэтная кампазіцыя.

3. Тэорыя складання музычных твораў. Займацца па класу кампазіцыі.

4. Твор, які складаецца з літаратурнай і музычнай частак, аб’яднаных адной тэмай, сюжэтам. Літаратурна-музычная кампазіцыя.

[Ад лац. compositio — складанне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мазаі́чны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да мазаікі (у 1, 2 знач.). Мазаічная майстэрня. Мазаічныя работы. // Зроблены з мазаікі, з мазаікай. Мазаічны партрэт. Мазаічныя калоны. □ Унізе вялікая падзямельная зала, абліцаваная белым мармурам, аздобленая беларускім арнаментам і мазаічнымі карцінамі з жыцця Беларусі. Дубоўка.

2. перан. Які складаецца з разнародных элементаў. Мазаічны натоўп. Мазаічная тэорыя.

3. Які мае адносіны да мазаікі (у 3 знач.). Мазаічная хвароба. // Паражоны мазаікай (у 3 знач.). Мазаічны ліст. Мазаічны плод.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

эматыві́зм

(ад англ. emotive = які выклікае эмоцыі)

этычная тэорыя лагічнага пазітывізму, якая сцвярджае, што маральныя суджэнні і паняцці не з’яўляюцца ні ісціннымі, ні лжывымі, а служаць толькі для выражэння эмоцый.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

та́ктыка

[гр. taktike (techne) = уменне строіць войска]

1) тэорыя і практыка падрыхтоўкі і вядзення бою (параўн. стратэгія 1);

2) перан. сукупнасць прыёмаў грамадскай і палітычнай барацьбы, спосабаў дасягнення мэты; лінія паводзін каго-н.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

біягене́з

(ад бія- + -генез)

1) утварэнне арганічных злучэнняў жывымі арганізмамі;

2) тэорыя ўзнікнення жыцця на Зямлі, паводле якой мяркуецца, што зародкі жывых істот былі занесены на Зямлю з іншых нябесных цел (параўн. абіягенез).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

бухгалтэ́рыя, ‑і, ж.

1. Тэорыя і практыка ўліку гаспадарчых аперацый у прадуктах вытворчасці і ў грашовым выражэнні; рахункаводства. Нешта заблытаўся наш рахункавод, а я — няхай мне сорамна будзе прызнацца — таксама ў бухгалтэрыі не надта моцны. Брыль.

2. Падліковы аддзел на прадпрыемстве, ва ўстанове. Дыспетчарскі пакой будзе там, дзе цяпер бухгалтэрыя, яе мы пераселім заўтра ў другое месца. Хадкевіч.

•••

Двайная (італьянская) бухгалтэрыя — адзін з метадаў бухгалтарскага ўліку, пры якім кожная ўліковая аперацыя адлюстроўваецца дваяка — у прыходзе (дэбет) і расходзе (крэдыт) данай арганізацыі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)