фізіятэрапі́я

(ад гр. physis = прырода + therapeia = лячэнне)

раздзел медыцыны, які вывучае ўздзеянне на арганізм розных фізічных фактараў, прыродных (вада, паветра, сонечнае святло і цеплыня) і штучных (электрычны ток, магнітнае поле), а таксама распрацоўвае метады лячэння хвароб фізічнымі сродкамі.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

secondary

[ˈsekənderi]

1.

adj.

1) пабо́чны, другара́дны

2) неарыгіна́льны; вытво́рны (пра сло́ва)

3) Electr. дру́гасны (пра ток)

2.

n.

1) паднача́лены -ага m.

2) пабо́чны на́ціск

3) памо́чнік -а m.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

втори́чный

1. (повторный) паўто́рны; другаразо́вы; (второй) другі́;

втори́чное собра́ние паўто́рны (другаразо́вы) сход;

втори́чное сообще́ние другаразо́вае паведамле́нне;

втори́чная электри́ческая обмо́тка другаразо́вая электры́чная абмо́тка;

втори́чный прие́зд паўто́рны (другі́) прые́зд;

2. (производный, зависимый) дру́гасны;

втори́чный ток эл. дру́гасны ток;

втори́чные спирты́ хим. дру́гасныя спірты́;

втори́чные явле́ния мед. дру́гасныя з’я́вы;

втори́чный дохо́д эк. дру́гасны дахо́д;

3. (второстепенный) другара́дны; (побочный) пабо́чны;

втори́чные при́знаки другара́дныя адзна́кі.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Клу́ня ’гаспадарчы будынак для складвання снапоў, сена, пуня’ (ТСБМ, Нас., Касп., ТС, Сл. паўн.-зах., Федар., Гарэц., Сцяшк., Маш., Тарнацкі, Studia, ДАБМ, Шушк., Шн., Гарб., Грыг., Жыв. сл., Зн. дыс., Хар., Нік. Очерки), ’гумно’ (Мат. Гом., Гарэц., Яруш., Хар., Абабур., Янк. II). Укр. клуня, рус. клуня ’тс’, польск. klunia ’тс’ (усходнеславянскага паходжання). Балтызм. У якасці крыніцы прыводзяцца літ. klúonas ’ток, гумно’, лат. kluõns ’тс’. Гл. Лаўчутэ, Балтизмы, 13 з літаратурай.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

паса́д, ‑а, М ‑дзе, м.

1. Гіст. У 10–18 стст. — гандлёва-рамесная частка горада за крапасной сцяной. Месцам канцэнтрацыі гандлёва-рамесніцкага насельніцтва з’яўлялася другая частка горада — пасад, які ўзнікаў звычайна ўздоўж берага ракі. Штыхаў.

2. Гіст. Прыгарад, прадмесце, пасёлак. Але гэта яшчэ не горад, а так званы пасад — пасяленне прасталюдзінаў. Жычка.

3. Рад снапоў, пакладзеных на ток для абмалоту. Пасля поўдня, хоць пасад і не быў дамалочаным, [Тарэнта] у ток не пайшоў, а выбраўся на тарфяную станцыю да сына. Галавач.

4. Уст. У вясельным абрадзе — месца (звычайна дзяжа, накрытая кажухом), куды садзілі нявесту. Узялі матчыну хлебную дзяжу, паклалі ў яе хлеба, солі, накрылі .. кажухом — вось ён і пасад. Дубоўка. // Разм. Месца, сядзенне. У творчыя дні Канстанцін Міхайлавіч пакідаў свой пасад пад вязам хутка. Лужанін. // перан. Становішча, месца. Занімай, Беларусь маладая мая, Свой пачэсны пасад між народамі!.. Купала. Ён [пан] музыкам быў у замку, Капельмайстра меў пасад. Колас.

•••

Пасад садзіць гл. садзіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

электры́чны eléktrisch; Kraft-, Strom-;

электры́чны ток eléktrischer Strom;

электры́чная ля́мпачка Glühbirne f -, -n, Glühlampe f -, -n; Bírne f (разм.);

электры́чны скат заал. Zítterrochen m -s, -;

электры́чны вуго́р заал. Zítter¦aal m -(e)s, -e

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

флюі́д

(лац. fluidus = цякучы)

1) вадкасць, якая выцякае з магматычнага ачага;

2) гіпатэтычная вадкасць, якой да 18 ст. тлумачылі з’явы цеплыні, магнетызму, электрычнасці;

3) паводле ўяўленняў спірытаў, «псіхічны ток», які нібыта вылучаецца чалавекам.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

баяві́ска

1. Месца бітвы, бою; пабоішча (Грыг. 1850). Тое ж боішча, баяві́шча (Грыг. 1850).

2. Месца розных спаборніцтваў; рысталішча (Бяр. 246).

3. Ток у гумне, дзе малоцяць снапы (Ліндэ, I, 1854, 141).

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

пастая́нны, ‑ая, ‑ае.

1. Які не спыняецца, не перарываецца; бесперапынны. Прырода на Зямлі знаходзіцца ў пастаянным развіцці. □ Бацька.. [Адама Багдановіча] не меў надзелу, і сям’і даводзілася жыць.. на ўсім куплёным. Пастаянны.. клопат, — дзе, як дастаць капейку, каб купіць бульбы, алею і нават... лучыны. М. Стральцоў.

2. Які не змяняецца, нязменны; той жа самы. Пастаянны састаў вучняў. Пастаянная газетная рубрыка. □ Марына ўжо так не абуралася, слухаючы балбатню матчыных заказчыц. Яны ў большасці былі пастаянныя, прыходзілі часта. Шахавец.

3. Разлічаны на доўгі час; які дзейнічае, працягваецца доўгі час; проціл. часовы. Пастаянная работа. Пастаянная тэмпература. Пастаянная выстаўка. Пастаянны падпісчык. □ [Атрады] накіраваліся ў свае пастаянныя лагеры — сустрэць свята, адпачыць. Шамякін. — А пакуль дадуць новую работу, маці кажа, што трэба мець недзе пастаяннае прыстанішча. Шыцік. // Заўсёдашні, звычайны. Яшчэ адзін доказ — апошні акт спектакля. Зёлкін зноў выконвае свае, так сказаць, пастаянныя функцыі. Сабалеўскі.

4. Які заўсёды зберагае вернасць чаму‑н. (пэўным поглядам, думкам, сімпатыям).

•••

Пастаяннае супраціўленне гл. супраціўленне.

Пастаянны нейтралітэт гл. нейтралітэт.

Пастаянны ток гл. ток.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гальвані́чны

[ад іт. L. Galvani = прозвішча іт. фізіка (1737—1798)]

1) які выклікае электрычны ток або датычыць яго;

г. элемент — хімічная крыніца электрычнага току;

2) які мае адносіны да гальванізацыі (напр. г-ыя працэдуры).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)