тэмп, -у, мн. -ы, -аў, м.
1. Ступень хуткасці ў выкананні музычнага твора, а таксама ў рухах, выкананні чаго-н., чытанні і пад.
2. Хуткасць ажыццяўлення, выканання або інтэнсіўнасці развіцця чаго-н.
Тэмпы будаўніцтва.
◊
У тэмпе (разм.) — хутка, энергічна.
|| прым. тэ́мпавы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
мэтаімклі́вы, ‑ая, ‑ае.
Які імкнецца да пэўнай мэты. Заўсёды дапытлівы і мэтаімклівы, Максім Багдановіч прайшоў плённы шлях развіцця і творчых шуканняў. Майхровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
недаразві́ты, ‑ая, ‑ае.
Які не дасягнуў поўнага развіцця, затрымаўся ў росце, развіцці. Недаразвітае насенне. // Які вылучаецца недастатковым развіццём разумовых здольнасцей. Недаразвітае дзіця.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рэ́шткавы, ‑ая, ‑ае.
1. Які з’яўляецца нявыкарыстаным, які не зрасходавалі. Рэшткавыя сумы.
2. Які страціў сваё значэнне ў працэсе развіцця. Рэшткавыя з’явы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спелеало́гія, ‑і, ж.
Навука, якая займаецца вывучэннем паходжання, будовы і развіцця пячор і выкарыстання іх чалавекам; абследаванне пячор са спартыўна-турысцкімі мэтамі.
[Ад грэч. spēlaion — пячора і logos — вучэнне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тэратало́гія, ‑і, ж.
Спец. Раздзелы медыцыны, заалогіі і батанікі, якія вывучаюць анамаліі, заганы развіцця і выродлівасці чалавека, жывёл і раслін. Параўнальная тэраталогія.
[Ад грэч. teras, teratos — пачвара і logos — вучэнне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Прыбарышы́цца ’прысуседзіцца’ (ТС). Да незафіксаванага *бары́шы́цца, якое ад бары́ш (гл.). Да семантычнага развіцця параўн. крым.-тат. baryš ’мір, прымірэнне’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
антрапані́міка, ‑і, ДМ ‑міцы, ж.
Спец. Раздзел анамастыкі, які вывучае антрапонімы, заканамернасці іх узнікнення і развіцця, структуру, сацыяльнае функцыяніраванне і геаграфічнае распаўсюджанне.
[Ад грэч. ánthrōpos — чалавек і ónyma — імя.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
самаўдаскана́ленне, ‑я, н.
Удасканаленне сваіх маральных, разумовых і фізічных якасцей. Эвалюцыя духоўнага, унутранага развіцця, самаўдасканалення героя — не прамы і не лёгкі шлях. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скараспе́ласць, ‑і, ж.
1. Здольнасць жывёл і раслін да хуткага развіцця і росту. Скараспеласць бройлераў.
2. перан. Разм. Залішняя паспешнасць, неабдуманасць. Скараспеласць вывадаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)