ру́хаць, -аю, -аеш, -ае; незак.
1. каго-што. Перамяшчаць, пхаючы ці цягнучы.
Р. воз.
2. што. Прыводзіць у рух, прымушаць дзейнічаць.
Р. пад’ёмны кран.
3. чым. Рабіць рухі, варушыць.
Р. пальцамі.
4. перан., што. Садзейнічаць развіццю чаго-н.
Р. навуку.
5. Тое, што і рухацца (у 2 знач.; разм.).
Будзем р. да вёскі.
|| наз. ру́ханне, -я, н.
|| прым. ру́хальны, -ая, -ае.
Рухальная сіла.
Рухальныя нервы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
то́ркаць, -аю, -аеш, -ае; незак.
1. каго і без дап. Таўхаць кароткімі штуршкамі.
Т. у бок.
2. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Прыводзіць у рух паплавок, кляваць (пра рыбу).
3. каго. Тузаць за лейцы, прымушаючы каня ісці.
4. чым. Поркаць чым-н. вострым.
|| аднакр. то́ркнуць, -ну, -неш, -не; -ні і таркану́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́.
|| наз. то́рканне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
імперыялі́зм, ‑у, м.
Вышэйшая і апошняя стадыя капіталізму, якая характарызуецца панаваннем буйных манаполій, барацьбой паміж буйнымі капіталістычнымі краінамі за крыніцы сыравіны і рынкі збыту, за чужыя тэрыторыі і эксплуатацыю іншых народаў, што прыводзіць да няспынных агрэсіўных войнаў за новы перадзел свету. Імперыялізм ёсць вышэйшая стадыя развіцця капіталізму. Ленін.
[Фр. impérialisme.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
п’янкі́, ‑ая, ‑ое.
Які прыводзіць да стану ап’янення; хмельны, ап’яняльны. Водар маленькіх аранжава-сініх суквеццяў.. быў змешаны з п’янкім пахам палыну, але пах гэты ўзнікаў на кароткае імгненне і зноў прападаў, адкінуты парывам ветру. Савіцкі. У бары — п’янкая духмянасць, прахалода, сонца на закіданым ігліцай доле — рэдкімі светлымі лапікамі. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гіпафу́нкцыя
(ад гіпа- + функцыя)
недастатковая дзейнасць якога-н. органа, тканкі, сістэмы, што прыводзіць да парушэння жыццядзейнасці арганізма (проціл. гіперфункцыя).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
гіперфу́нкцыя
(ад гіпер- + функцыя)
празмерная дзейнасць якога-н. органа, тканкі, сістэмы, што прыводзіць да парушэння жыццядзейнасці арганізма (проціл. гіпафункцыя).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
order2 [ˈɔ:də] v.
1. зага́дваць, распараджа́цца;
She was ordered out of the room. Ёй загадалі выйсці з пакоя.
2. зака́зваць;
order dinner зака́зваць абе́д
3. fml прыво́дзіць у пара́дак;
order one’s thoughts прыво́дзіць у пара́дак свае́ ду́мкі
order about/around [ˌɔ:dəəˈbaʊt/ˌɔ:dəəˈraʊnd] phr. v. кама́ндаваць, распараджа́цца;
He is always ordering people around. Ён увесь час усімі камандуе.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
hínführen
1.
vt адво́дзіць, прыво́дзіць
2.vi ве́сці куды́-н. (пра дарогу)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Nimia libertas in nimiam servitutem cadit
Празмерная свабода прыводзіць да празмернага рабства.
Чрезмерная свобода приводит к чрезмерному рабству.
бел. Дай сэрцу волю ‒ завядзе ў няволю.
рус. Дай сердцу волю, заведёт тебя в неволю. Не давай себе воли, не будешь терпеть неволи. Боле воли ‒ хуже доля. Своя волюшка доводит до горькой долюшки. Дать себе волю ‒ спустишь и отцовскую долю. Дай волю языку ‒ скажет то, чего и не знает.
фр. Abondance engendre fâcherie (Излишество порождает досаду). Mieux vaut assez que trop (Лучше достаточно, чем слишком [много]).
англ.
нем. Übermut tut selten gut (Излишество/свобода до добра не доводит).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
bring forward
а) выяўля́ць, пака́зваць
б) прыво́дзіць
to bring forward proof — прыве́сьці до́вад
в) Account. перано́сіць су́му на другую бачы́ну
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)