Ако́рд (БРС). Новае запазычанне з рускай мовы (Крукоўскі, Уплыў, 84). Рус. аккорд, магчыма, з франц. accord (XVIII ст.) (Фасмер, 1, 66. Параўн. Шанскі, 1, А, 61).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Акраба́т (БРС). Новае запазычанне з рускай мовы (гл. Крукоўскі, Уплыў, 80), дзе з французскай (XVIII ст.). Франц. acrobate < ст.-грэч. ἀκροβάτης ’канатаходзец’. Шанскі, 1, А, 65.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

но́вы neu, Neu-; néuartig;

но́вае жыццё néues Lében;

зусі́м но́вы (fúnkel)nágelneu;

што но́вага? was gibt es Néues?;

гэ́та не́шта но́вае das ist neu, das ist was Néues;

Но́вы год Néujahr n -(e)s;

з Но́вым го́дам! viel Glück im Néuen Jahr;

Но́вы Запаве́т рэл. Neúes Testamént;

Но́вы Свет die Neúe Welt;

◊

но́вы ве́нік чы́ста мяце́ néue Bésen kéhren gut

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

пало́м Новае поле на месцы расчышчаных трактарам кустоў; цаліна (Лёзн.).

□ ур. Палом (поле) каля в. За́гараднае Лёзн.

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

chorować

незак. хварэць;

chorować na grypę — хварэць на грып;

chorować na serce — мець хворае сэрца;

chorować na nowe futro разм. вельмі хацець новае футра

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Аўдыто́рыя. Новае запазычанне праз рус. мову (Крукоўскі, Уплыў, 76), дзе з лац. auditorium, пераробленага па ўзору слоў на ‑ия (пач. XIX ст.), гл. Шанскі, 1, А, 175.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Бактэ́рыя. Рус. бакте́рия, укр. бакте́рія і г. д. Новае запазычанне з зах.-еўрап. моў (ням. Bakterie, франц. bactérie < лац. bacterium ’палачка’). Падрабязней гл. Шанскі, 1, Б, 17.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ля́псус ’недарэчная, грубая памылка’ (ТСБМ). Новае запазычанне з польск. ці рус. моў, у якіх — з лац. lapsus ’паданне, падзенне’, ’памылка’, ’памылковы крок’ (Слаўскі, 4, 50; Лёхін, 413).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Про́рба ’невялікі паўвостраў’ (навагр., Сл. ПЗБ). З прорва (гл.). Семантыка тлумачыцца пераносам значэння ’новая прамая пратока, новае рэчышча, прамытае ракой’ — ’частка сушы (паўвостраў, востраў), адрэзаная новым рэчышчам’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Навапольскі сельскагаспадарчы тэхнікум (в. Новае Поле, Мінскі р-н) 9/475; 12/704 (табл.)

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)