Entfltung

f -, -en

1) разго́ртванне, расчляне́нне; ав. раскрыццё (парашута)

2) развіццё, ро́сквіт, праяўле́нне

zur ~ kmmen*набы́ць разма́х

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

атрыма́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

1. Узяць ад каго‑н. што‑н. перададзенае, перасланае. Атрымаць тэлеграму. Атрымаць падарунак. // Узяць грашовую ці якую іншую плату за працу, дзейнасць. Атрымаць зарплату. Атрымаць пенсію. // Аказацца ўзнагароджаным або пакараным. Атрымаць прэмію. Атрымаць ордэн. Атрымаць пяцёрку на экзамене. Атрымаць падзяку. Атрымаць папярэджанне. // Узяць на карыстанне. Атрымаць кватэру. Атрымаць новую машыну. // Пакарыстацца чыімі‑н. паслугамі. Атрымаць медыцынскую дапамогу. Атрымаць кансультацыю. Атрымаць параду. // Набыць якое‑н. званне, годнасць. Атрымаць ступень кандыдата навук. Атрымаць званне народнага паэта. Атрымаць назву. // Узяць на падставе папярэдняй дамоўленасці, згоды. Атрымацца спадчыне. Атрымаць у доўг. // Набыць папулярнасць. Атрымаць прызнанне. Атрымаць шырокую вядомасць. // Набыць якую‑н. якасць у выніку чаго‑н. Атрымаць добрае выхаванне. Атрымаць спецыяльнасць.

2. Прыняць да выканання. Атрымаць загад. Атрымаць заказ. // Набыць права на выкананне чаго‑н. Атрымаць згоду. Атрымаць дазвол. Атрымаць права. Атрымаць слова.

3. Дабіцца, дамагчыся чаго‑н. Атрымаць высокі ўраджай. Атрымаць вялікі надой малака. Атрымаць добрыя вынікі. Атрымаць перамогу. // Аказацца прызначаным куды‑н. Атрымаць пасаду. Атрымаць месца.

4. Здабыць, вынайсці што‑н. у працэсе пошукаў, даследаванняў. Атрымаць бялок хімічным шляхам. Атрымаць новае паліва.

5. Разм. Аказацца пабітым. Атрымаць па заслугах. Атрымаць па шыі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Camelus desiderans cornua, etiam aures perdidit

Вярблюд, імкнучыся набыць рогі, страціў нават вушы.

Верблюд, стремясь приобрести рога, утратил даже уши.

бел. Хто многа жадае, той нічога не мае. Не ганіся за вялікім, бо і малое згубіш.

рус. Много желать, добра не видать. За большим погонишься, малое потеряешь. Погнался за ломтём, без крохи остался. Лишнего пожелаешь, и последнее потеряешь.

фр. A vouloir trop on obtient peu (Желаешь много ‒ получишь мало).

англ. Leave well alone (Оставь добро в покое).

нем. Wer alles will gewinnen, dem alles wird zerrinnen (Кто хочет всё получить, у того всё исчезнет).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

азалаці́цца, ‑лачуся, ‑лоцішся, ‑лоціцца; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Асвяціўшыся, набыць залацісты колер, адценне. З-пад ног узняўся, затрапятаў на вачах жаўрук, засвяціўся раптам на чырвоных промнях сонца, азалаціўся Мыслівец. // Набыць жоўты, залацісты колер; пажоўкнуць. Надышла восень і парк азалаціўся.

2. перан. Нажыцца, разбагацець. Хто мае здольнасць, сілы, рукі І гаспадарскія навукі, Той азалоціцца, мужчынкі! Прыдбае хлеба і скацінкі І будзе жыць ён сабе панам І складваць грошы чыстаганам. Колас. [Ціток:] — Каб нам з вамі.. дзесятую долю таго, што агроб наш Іван, то мы б з вамі, пане мой, азалаціліся б. Лобан.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

nabrać

nabra|ć

зак.

1. набраць; увабраць; пакласці; зачэрпнуць;

~ć wiadro wody — набраць вядро вады;

gąbka ~ła wody — губка ўсмактала ваду;

~ć powietrza w płuca — набраць паветра ў лёгкія;

2. набыць;

~ć apetytu — а) прагаладацца;

увайсці ў смак;

~ć ochoty — захацець;

~ć rozgłosu — стаць вядомым;

~ć znaczenia — набыць значэнне;

~ć rozgłosu — набыць агалоску;

~ć wprawy — набыць навык;

3. нарваць;

wrzód ~ł — скула нарвала;

4. абдурыць;

~ć wody w usta — набраць вады ў рот

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

вы́маніць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; зак., каго-што.

Разм.

1. Вабячы, прымусіць выйсці адкуль‑н. Выманіць драпежніка з нары. □ Дзеці кінуліся за ім, паспрабавалі выманіць яго адтуль, але кацянё натапырылася, зафыркала і выйсці не жадала. Васілевіч.

2. Набыць што‑н. хітрыкамі, падманам.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

панабіра́цца, ‑аецца; ‑аемся, ‑аецеся, ‑аюцца; зак. Разм.

1. Набрацца, набыць што‑н. — пра ўсіх, многіх. Божухна-бацюхна! Дзе .. [жанчыны] панабіраліся гэткага спрыту. Зарэцкі.

2. Неадабр. Напіцца гарэлкі, віна — пра ўсіх, многіх. [Паліцэйскія] да таго панабіраліся, што адзін па другога пачалі сабакамі брахаць. Гурскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

панабіра́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-чаго.

1. Набраць, узяць з сабою вялікую колькасць каго‑, чаго‑н.

2. Набыць, накупляць многа чаго‑н. Панабіраць матэрыі ў магазіне. □ Быў добры ўраджай на жалуды. Панабіралі людзі іх тады хто колькі мог. Дубоўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

упрыго́жыцца, ‑жуся, ‑жышся, ‑жыцца; зак.

Набыць прыгожы, прыемны выгляд. За апошнія гады горад разросся, і былая ўскраіна ўпрыгожылася вялізнымі шматпавярховымі дамамі. Пальчэўскі. // перан. Стаць паўней, багацей па зместу. Новымі фактамі ўпрыгожылася дружба паміж польскай і беларускай інтэлігенцыяй Вільні. У. Калеснік.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вядо́мы¹, -ая, -ае.

1. Такі, пра якога ведаюць, маюць звесткі.

Вядомыя ўсім падзеі.

Вядомая справа (рэч) (канечне, зразумела; разм.). Як вядома (пабочн. сл.).

2. Такі, пра дзейнасць якога ўсе добра ведаюць, які карыстаецца славай.

В. пісьменнік.

3. Агульнапрызнаны (у спалучэнні з назоўнікамі ацэначнага, харакгарызуючага значэння; разм.).

В. гуляка.

В. махляр.

|| наз. вядо́масць, -і, ж. (да 1 і 2 знач.).

Набыць в. (стаць вядомым у 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)