повяза́ть сов.
1. завяза́ць, мног. пазавя́зваць; (обвязать) абвяза́ць, мног. паабвя́зваць; (передник) падпераза́ць; см. повя́зывать 1;
2. (вязать в течение некоторого времени) павяза́ць, (много, неоднократно) папавяза́ць, папавя́зваць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
прожи́ть сов., в разн. знач. пражы́ць;
прожи́ть во́семьдесят лет пражы́ць во́семдзесят год;
прожи́ть год на се́вере пражы́ць год на по́ўначы;
прожи́ть мно́го де́нег пражы́ць шмат гро́шай;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
потереби́ть сов.
1. пашмо́ргаць; (подёргать) пату́заць; (потормошить) патармасі́ць; (пощипать) паску́бці; (трогая пальцами) паперабіра́ць;
2. (лён, коноплю) пацерабі́ць, парва́ць, (много, неоднократно) папарыва́ць, папарва́ць;
3. перен. падварушы́ць, падштурхну́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
Suadelae multae fabricabunt atria stulte
Чым больш парад, тым горшы дом.
Чем больше советов, тем хуже дом.
бел. Дзе кухараў шэсць, там нечага есць. У сямі нянек дзіця без носу. Дзе нянек многа, там дзіця бязнога. Дзе трое на куце сядзіць, там у гаршку трасца кіпіць. Дзе гаспадыняў многа, там ладу няма. Дзе бабаў многа, там хата немяцёна.
рус. У семи нянек/мамок дитя без глазу. Чем больше поваров, тем хуже суп. У семи пастухов овцы не стало. Где нянек много, там дитя безного. Где много лекарей, там много недугов. У семи дворов один топор, да и тот без топорища.
фр. Plus il y a de cuisiniers moins la soupe est bonne (Чем больше поваров, тем хуже суп). Chez sept nourrices l’enfant sans yeux (У семи нянек дитя без глаз).
англ. Too many cooks spoil the broth (Слишком много поваров портят бульон).
нем. Viele Köche verderben den Brei (Много поваров портят кашу). Viele Hirten, übel gehütet (Много пастухов плохо стерегут).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Настра́мак ’невялікі воз (сена, канюшыны, саломы)’ (Янк. 1, Жд. 3, ТС, Ян.), nastràmak, nastràmacz ’малы воз сена — палова або чвэрць нармальнага воза’ (Пятк.), укр. настря́мок ’невялікая колькасць, невялікі воз сена, саломы, дроў’. Відаць, ад настрамі́ць ’неакуратна налажыць, накідаць абы-як’, параўн.: Як накласць, то много ўлезе на воз, а так настромі́ў, настромі́ў — то мало дроў (ТС, 3, 163); параўн. таксама астра́мак (гл.). Усё да прасл. *stramъ/stromъ з шырокай семантыкай, звычайна ў адносінах да «тырчачых», выступаючых дэталей і частак, параўн. стром ’завіслае дрэва’, чэш. strom ’дрэва’, польск. stram ’капыл (у санях)’, славен. strama ’вертыкальны апорны брус у санях’, славац. stram ’від саней’, серб.-харв. stràmica ’прыстаўная лесвіца, драбіна’ і г. д. Параўн. Фасмер, 3, 166 (пад остро́мок з развіццём семантыкі ад ’стог сена вакол шаста’ да ’кладзь сена ў адзін воз’); Махэк₂, 583; Бязлай, Eseji, 119; Борысь, SFPS, 24, 1987, 115–126. Гл. стромак.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
накіпе́ць сов., прям., перен. накипе́ть;
у ча́йніку мно́га ~пе́ла — в ча́йнике мно́го накипе́ло;
сказа́ць усё, што на сэ́рцы ~пе́ла — сказа́ть всё, что на се́рдце накипе́ло
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
наверну́ть сов.
1. в разн. знач. накруці́ць, мног. панакру́чваць;
наверну́ть га́йку накруці́ць га́йку;
наверну́ть холст на вал накруці́ць палатно́ на вал;
2. (много съесть) прост. упіса́ць, умя́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
изря́дно нареч.
1. (довольно много) разг. пара́дкам, до́сыць (даво́лі) шмат; дастатко́ва;
2. (отлично) уст. важне́цка, не абы-я́к, выда́тна; (хорошо) до́бра; (неплохо) нядрэ́нна, даво́лі до́бра; см. изря́дный;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
испо́ртить сов.
1. сапсава́ць; папсава́ць; пашко́дзіць;
2. (оказать плохое влияние) сапсава́ць, папсава́ць; (погубить, исковеркать жизнь и т. п.) зняве́чыць;
◊
испо́ртить мно́го кро́ви (кому) сапсава́ць шмат крыві́ (каму);
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
раска́тывать несов.
1. (разворачивать) раско́чваць;
раска́тывать шту́ку полотна́ раско́чваць тру́бку палатна́;
2. (катком) раска́чваць;
раска́тывать те́сто раска́чваць це́ста;
3. (много ездить) разг. раз’язджа́ць;
4. (выравнивать) ука́чваць, выраўно́ўваць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)