Verbum

пайсці́, пайду́, по́йдзеш, по́йдзе; пайшо́ў, -шла́, -ло́; пайдзі́; зак.

Пачаць ісці (паводле ўсіх знач. дзеясл. «ісці»).

Хлопчык пайшоў (пачаў хадзіць). Пайшоў прэч! (выбірайся).

◊

Калі на тое пайшло (разм.) — калі ўжо так трэба, калі так неабходна.

Так не пойдзе (разм.) — так, пры такой умове нічога не атрымаецца, не выйдзе.

наддзяўбці́, -дзяўбу́, -дзяўбе́ш, -дзяўбе́; -дзяўбём, -дзеўбяце́, -дзяўбу́ць; наддзёўб, -дзяўбла́, -ло́; -дзяўбі́; -дзёўбаны; зак., што.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Вырваць дзюбай кавалачак чаго-н. зверху, з краю.

Н. спелую грушу.

2. Зрабіць долатам або якім-н. іншым інструментам паглыбленне на чым-н.

|| незак. наддзёўбваць, -аю, -аеш, -ае.

заме́сці, -мяту́, -мяце́ш, -мяце́; -мяцём, -мецяце́, -мяту́ць; замёў, -мяла́, -ло́; -мяці́; -ме́цены; зак.

1. што. Падмятаючы, сабраць у адно месца ці аддаліць убок.

З. смецце ў куток.

2. каго-што. Пакрываючы чым-н. сыпкім, закрыць, засыпаць.

Мяцеліца замяла дарогу.

З. сляды злачынства (перан.: утаіць).

|| незак. замята́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

зацячы́, 1 і 2 ас. не ўжыв., -цячэ́; зацёк, -цякла́, -ло́; зак.

1. Пра што-н. вадкае, цякучае: трапіць, заліцца куды-н.

Вада зацякла за каўнер.

2. Намокнуць, праняцца чым-н. вадкім.

Столь зацякла.

3. Апухнуць, ацячы.

Вока зацякло.

4. Пра часткі цела: анямець.

Ногі зацяклі.

|| незак. зацяка́ць, -а́е.

звалачы́, -лаку́, -лачэ́ш, -лачэ́; -лачо́м, -лачаце́, -лаку́ць; -ло́к, -лакла́, -ло́; -лачы́; -ло́чаны; зак., каго-што (разм.).

1. Цягнучы, зняць з чаго-н.

З. мех з воза.

2. Валочачы, знесці ў адно месца.

З. галлё ў кучу.

3. Знесці куды-н. далёка.

Дзеці звалаклі граблі.

|| незак. звалака́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

апячы́, апяку́, апячэ́ш, апячэ́; апячо́м, апечаце́, апяку́ць; апёк, апякла́, -ло́; апячы́; апе́чаны; зак., каго-што.

1. Агнём або чым-н. гарачым, едкім, пякучым і інш. пашкодзіць скуру; абпаліць, прычыніць боль.

А. руку.

А. крапівой ногі.

2. перан. Уразіць, усхваляваць.

Рэзкае слова апякло сэрца.

|| незак. апяка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

перажы́ць, -ыву́, -ыве́ш, -ыве́; -ывём, -ывяце́, -ыву́ць; -ы́ў, -ыла́, -ло́; -ы́ты; зак.

1. што. Зазнаць у жыцці.

П. вялікую радасць.

2. каго-што. Пражыць даўжэй за каго-, што-н.

П. сваіх равеснікаў.

3. што. Выцерпець, перанесці што-н.

Ён не мог п. абразы.

|| незак. перажыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

прапі́ць, -п’ю́, -п’е́ш, -п’е́; -п’ём, -п’яце́, -п’ю́ць; -піў, -піла́, -ло́; -пі; -піты; зак.

1. каго-што. Патраціць на выпіўку, п’янства.

П. грошы.

2. што. Пашкодзіць, страціць у выніку п’янства (разм.).

П. голас. П. талент.

|| незак. прапіва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. прапіва́нне, -я, н. і прапіццё, -я́, н. (разм.).

прыжы́ць, -ыву́, -ыве́ш, -ыве́; -ывём, -ывяце́, -ыву́ць; -ы́ў, -ыла́, -ло́; -ы́ты; зак. (разм.).

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Прыняцца, укараніцца.

Саджанцы добра прыжылі на новым месцы.

2. каго (што). Нарадзіць, даць жыццё дзіцяці (ад пазашлюбнай сувязі).

П. дзіця з кім-н.

|| незак. прыжыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.