кало́дзеж, -а, мн. -ы, -аў і кало́дзезь, -я, мн. -і, -яў, м.

1. Збудаванне ў выглядзе вузкай глыбокай ямы, умацаванай ад абвалаў зрубам, трубамі для здабывання вады з ваданосных слаёў зямлі.

Пачысціць к.

2. Яма для розных тэхнічных патрэб (спец.).

Шахтавы к.

Каналізацыйны к.

Артэзіянскі калодзеж — буравы калодзеж з труб, які падае глыбінную напорную ваду.

|| прым. кало́дзежны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

капёр, капра́ і ка́пар 1, ка́пара, м.

1. Металічная або драўляная канструкцыя для забівання паляў. Важка бабай бухае капёр, заганяе ў дно глыбока палі. Русецкі.

2. Збудаванне над шахтай для ўстаноўкі пад’ёмніка. Там [у Салігорску] выраслі высачэзныя стальныя капры першых беларускіх шахт. Паслядовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

равелі́н

(фр. ravelin)

фартыфікацыйнае збудаванне трохвугольнай формы перад крапасным ровам паміж бастыёнамі, прызначанае для дадатковай абароны крэпасці.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Hchbau

m -(e)s, -ten

1) гмах

2) надзе́мнае збудава́нне

3) без pl надзе́мнае будаўні́цтва

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

вадаскі́д Гідратэхнічнае збудаванне для злівання лішку вады ў стаўку (БРС). Тое ж я́лаў, я́лава, ялаво, ры́на (Слаўг.).

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

дэкара́цыя, ‑і, ж.

Прызначаны для сцэны жывапісны малюнак або архітэктурнае збудаванне з паказам месца і абставін тэатральнага дзеяння. Будзе ў нас і свой раяль, і духавы аркестр, і добрыя дэкарацыі на сцэне. Скрыпка. // перан. Пра што‑н. паказное, штучнае.

•••

Перамена дэкарацый гл. перамена.

[Фр. décoration.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

капані́р

(фр. caponnière)

фартыфікацыйнае збудаванне, з якога можна весці флангавы фланговы або косапрыцэльны агонь у двух процілеглых напрамках.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

мегалі́т

(ад мега- + -літ)

старажытнае збудаванне (3—2 тыс. да н.э.) з вялізных камянёў, звязанае з пахавальным культам.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

БАПТЫСТЭ́РЫЙ

(ад грэч. baptistērion купель),

памяшканне для хрышчэння ў правасл. ці каталіцкім храме. У краінах Зах. Еўропы — часта асобнае збудаванне, круглае або мнагаграннае ў плане, завершанае купалам. Унутры баптыстэрый упрыгожвалі мазаікай, скульптурай; пасярэдзіне знаходзілася купель для хрышчэння. Найбольш вядомыя італьян. баптыстэрыі ў Равене, Парме, Пізе, Фларэнцыі.

т. 2, с. 284

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ту́мба, -ы, мн. -ы, тумб і -аў, ж.

1. Невысокі слупок каля дарогі або тратуара.

Бетонная т.

2. Падстаўка для чаго-н. у выглядзе слупка.

3. Круглае збудаванне для наклейвання аб’яў, афіш і пад.

Рэкламная т.

4. перан. Пра тоўстага непаваротлівага чалавека (часцей жанчыну) (разм., зневаж.).

|| памянш. ту́мбачка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж. (да 1 і 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)