кудла́ты zerzáust, zóttig, strúbbelig, strúwwelig; strúppig;
кудла́ты саба́ка zóttiger Hund;
кудла́тая галава́ Strúbbelkopf m, Strúwwelkopf m -(e)s, -köpfe
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
непокры́тый (незакрытый) ненакры́ты; непакры́ты; (некрытый) някры́ты;
непокры́тый стака́н ненакры́тая шкля́нка;
непокры́тая голова́ непакры́тая галава́;
непокры́тая изба́ някры́тая ха́та.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
замаро́чыцца, ‑чуся, ‑чышся, ‑чыцца і замарачы́цца, ‑чуся, ‑чышся, ‑чыцца; зак.
Затлуміцца, закружыцца. Галава замарочылася. □ — Ты не глядзі доўга на хвалі, можа замарачыцца ў галаве, тады ўсё загойдаецца пад нагамі. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бесшаба́шны, ‑ая, ‑ае.
Разм.
1. Бестурботны, заліхвацкі. Бесшабашная весялосць.
2. Шалапутны, безразважны. Бесшабашная галава. □ Валя ведала, што мае ўладу над гэтым бесшабашным хлопцам, і ўсё-такі пачынала баяцца яго. Карпаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бязло́бы, ‑ая, ‑ае.
Пра чалавека з малым ілбом. Так і глядзела [хата] на свет, як сам гаспадар, заўсёды зажмураны Данька, стары Хамёнак, бязлобая галава якога нібы ўрасла ў зімовую шапку. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прывучы́цца, ‑вучуся, ‑вучышся, ‑вучыцца; зак.
Выпрацаваць у сябе якую‑н. звычку, навык да чаго‑н. Прывучыцца да акуратнасці. □ — Не бачыш, я займаюся трэніроўкай. Хачу прывучыцца, каб галава не кружылася. Гамолка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цверазі́ць, цверажу, цвяразіш, цвярэзіць; незак., каго.
Рабіць цвярозым або больш цвярозым. Галава ў Міканора была цяпер зусім ясная: мароз, што сцінаў рэбры пад гімнасцёркаю, добра цверазіў, даваў у дужасці. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Вушко́ ’ямка ў печы, збоку, для попелу, гарачага вуголля’ (Шушк., 156). Да ву́ха, памянш. форма для абазначэння дэталі печы на падставе метафары «ўваход у печ — галава».
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
*Сугалаўкі́, суголоўкі́ ’канец градак на полі’ (Выг.). Укр. су́голова, су́головок ’папярочныя барозны ў канцы ўчастка’, ’палявая сцяжынка ўздоўж поля, да якой упоперак прылягаюць іншыя ўчасткі’. Бел. (палес.) — укр. ізалекса; гл. Выгонная, Бел.- укр. ізал., 17. Да су- і галава, аформленае рознымі суфіксамі; адносна семантыкі параўн. рус. наўг. головни́к ’палявая дарожка, што ідзе цаліной па мяжы’, у аснове якой, відаць, метафара ’канец (пачатак) чаго-небудзь’, ’галава’, параўн. макед. глава ’вытокі ракі’; інакш гл. ЕСУМ, 5, 466.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вухла́сты ’з вялікімі вушамі’ (Нас., Гарэц., Др.-Падб., Байк. і Некр.). Адназоўнікавы прыметнік; параўн. галава́сты, спіча́сты (ад галава, спіца) з характэрнай суфіксацыяй; ад незафіксаванага *вухлы экспр. ’вушы’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)