адда́цца, -да́мся, -дасі́ся, -да́сца; -дадзі́мся, -дасце́ся, -даду́цца; зак.

1. каму-чаму і на што. Аддаць сябе ва ўладу пераможцы, здацца; пакарыцца не супраціўляючыся.

А. на чужую волю.

2. каму-чаму. Цалкам прысвяціць сябе каму-, чаму-н.; захапіцца чым-н, паглыбіцца ў што-н. (думкі, мары).

А. навуцы.

3. каму. Уступіць у палавую сувязь з кім-н.

4. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Адгукнуцца, адазвацца, адбіцца; выклікаць сабою якое-н. пачуццё.

У гарах аддалося рэха.

Боль аддаўся ў паясніцы.

5. безас. Будзе аддадзена, заплачана.

Некалі аддасца.

|| незак. аддава́цца, -даю́ся, -дае́шся, -дае́цца; -даёмся, -даяце́ся, -даю́цца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шкада́.

1. безас., у знач. вык., каго-чаго або з інф. Пра пачуццё жалю, спагады і пад. да каго-, чаго-н.

Ш. хворай сястры.

Ш. глядзець на яго.

2. безас., у знач. вык., чаго або з інф. Пра нежаданне аддаць, страціць і пад. што-н.

Мне нічога не ш. для вас.

Гадка з’есці і ш. кінуць (прымаўка).

3. безас., у знач. вык., са злучнікамі «што», «калі» ці без іх. Даводзіцца пашкадаваць.

Ш., што яны не прыедуць.

4. у знач. пабочн. сл. На жаль.

З’ездзіць бы, ды, ш., часу няма!

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

паві́нен в знач. сказ. до́лжен; обя́зан;

паві́нна быць так — должно́ быть так;

мы паві́нны змага́цца за мір — мы должны́ (обя́заны) боро́ться за мир;

◊ што ві́нен, адда́ць п. — посл. долг платежо́м кра́сен

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вы́вучка ж разм Léhre f -, Schúlung f -; Schúle f - (школа); Áusbildungsstand m -(e)s (узровень падрыхтоўкі);

баява́я вы́вучкаа вайск (Stand der) Geféchtsausbildung f;

адда́ць на вы́вучкау in die Léhre geben

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Pension

[paŋzi'o:n]

f -, -en

1) пе́нсія

in die ~ géhen* — пайсці́ на пе́нсію

éine ~ bezíehen* — атры́мліваць пе́нсію

2) пансіён

in ~ gében* — адда́ць на по́ўны пансіён

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Pflége

f -, -n (G) до́гляд, нагля́д, кло́пат (за кім-н, чым-н.)

in ~ gében* — адда́ць на выхава́нне

in ~ sein — выхо́ўвацца, быць пад нагля́дам

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

depozyt, ~u

м. дэпазіт;

depozyt bankowy — банкаўскі дэпазіт;

depozyt pieniężny — грашовы дэпазіт;

oddać do ~u — аддаць y дэпазіт

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

вярну́ць

1. (аддаць) zurückgeben* vt, ábgeben* vt; wíedergeben* vt;

вярну́ць пазы́ку éine Schuld zurückzahlen [bezáhlen];

2. (страчанае) wíedergewinnen* vt, wíederbekommen* vt, zurückgewinnen* vt;

3. (каго-н з дарогі) zurückholen vt, zurückrufen* vt

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

адкупі́ць, ‑куплю, ‑купіш, ‑купіць; зак., каго-што.

1. Атрымаць права на што‑н., заплаціўшы грошы; купіць. [Дзед:] — А пасля адкупілі ў пана лес купцы, высеклі, а бацькі нашыя зямлю адкупілі і поле зрабілі. Галавач. Вось паслы і кажуць: — Хоча цар адкупіць тваёй жалейкі чар. Танк. // Узяць на водкуп, заарандаваць. Адкупіць рыбалоўныя промыслы на год.

2. Разм. Купіўшы што‑н., аддаць у замест чаго‑н. сапсаванага, згубленага і пад. Адкупіць бібліятэцы згубленую кніжку.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

заплаці́ць, ‑плачу, ‑плаціш, ‑плаціць; зак.

1. што і без дап. Аддаць грошы або якую‑н. іншую плату за што‑н. Заплаціць узносы. □ У адной бабулькі Вера Антонаўка выбрала два аднолькавыя букеты дочкам і, патаргаваўшыся, заплаціла. Карпаў. // перан. Адплаціць. Заплаціць шчырасцю за шчырасць.

2. перан.; чым. Паплаціцца. Заплаціць галавой. □ Не дагледзіш вокам — заплаціш бокам. Прыказка.

•••

Дорага б заплаціў — тое, што і дорага б даў (гл. даць).

Дорага заплаціць за што — многім паплаціцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)