гандо́ла, -ы, мн. -ы, -до́л, ж.
1. Венецыянская лодка з навесам або каютай для пасажыраў.
2. Карзіна для пасажыраў паветранага шара, а таксама памяшканне для людзей у аэрастаце або дырыжаблі.
3. Таварны вагон з люкамі ў падлозе для высыпання грузу.
|| прым. гандо́льны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
гі́ра, -ы, мн. -ы, гір, ж.
1. Металічны груз пэўнай вагі, які выкарыстоўваецца ў якасці меры пры важанні, а таксама спартыўная прылада для практыкаванняў у цяжкай атлетыцы.
2. Вісячы груз для процівагі або прывядзення ў рух механізма.
Гадзіннік з гірамі.
|| прым. гірaвы́, -а́я, -о́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
гравю́ра, -ы, мн. -ы, -вю́р, ж.
1. Малюнак, выразаны на гладкай паверхні якога-н. цвёрдага матэрыялу (металу, дрэва, шкла), а таксама адбітак такога малюнка на паперы.
Г. на медзі.
2. Від графікі, які ахоплівае творы, выкананыя такім спосабам.
|| прым. гравю́рны, -ая, -ае.
Гравюрная тэхніка.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
грамада́, -ы́, ДМ -дзе́, ж.
1. Група людзей, натоўп.
2. Пазямельная абшчына ў Беларусі і Украіне да рэвалюцыі 1917 г., а таксама сход членаў гэтай абшчыны.
3. Аб’яднанне, арганізацыя людзей, якія маюць агульныя мэты, звычайна палітычныя.
Беларуская сацыялістычная г.
Беларуская сацыял-дэмакратычная г.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
гу́бка², -і, ДМ -бцы, мн. -і, -бак, ж.
1. Мнагаклетачная беспазваночная марская жывёліна тыпу прасцейшых.
2. Мяккі наздраваты касцяк гэтай жывёліны, які добра ўбірае вільгаць і служыць для мыцця, а таксама падобны выраб з гумы і іншых матэрыялаў.
Мыцца губкай.
|| прым. гу́бкавы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
гу́мар, -у, м.
1. Дабрадушна-жартаўлівыя адносіны да чаго-н.
Валодаць гумарам.
Пачуццё гумару.
2. У мастацтве: паказ якой-н. з’явы ў дабрадушна-смешным, камічным выглядзе, а таксама літаратурны твор, заснаваны на гэтым прыёме.
Аддзел сатыры і гумару ў газеце.
|| прым. гумарысты́чны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
д’я́бал, -бла, мн. -блы, -блаў, м.
1. У рэлігійным уяўленні: злы дух, чорт, сатана, які супрацьстаіць Богу.
2. Ужыв. як лаянкавае слова, а таксама ў некаторых выразах.
Куды цябе д. нясе?!
Якога д’ябла я там не бачыў?
|| прым. д’я́бальскі, -ая, -ае (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
лаўрэа́т, -а, М -рэа́це, мн. -ы, -аў, м.
Званне, якое прысуджаецца за выдатныя заслугі ў галіне навукі, мастацтва і пад., а таксама асоба, якая мае такое званне.
Л. конкурсу піяністаў.
|| ж. лаўрэа́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так.
|| прым. лаўрэа́цкі, -ая, -ае.
Л. медаль.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ліса́, -ы́, мн. лісы і (з ліч. 2, 3, 4) лісы́, ліс, ж.
1. Драпежная жывёліна сямейства сабачых з вострай мордай і доўгім пушыстым хвастом, а таксама яе футра.
Л. і ў сне курэй лічыць (прыказка).
2. перан. Хітры, ліслівы чалавек.
|| прым. лісі́ны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
на́кіп, -у, м.
1. Пена, якая ўтвараецца на паверхні вадкасці пры кіпенні, а таксама цвёрды асадак на сценках пасуды, у якой што-н. кіпяцяць.
Н. на супе.
Н. у чайніку.
2. перан. Тое, што накіпела ў сэрцы, на душы; цяжкае пачуццё ад чаго-н. непрыемнага.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)