скле́ра

(гр. skleros = цвёрды)

бялковая абалонка вока, якая спераду пераходзіць у празрыстую рагавіцу.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

со́льда

(іт. soldo, ад лац. solidus = цвёрды)

італьянская медная манета, роўная 0,05 ліры.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Скалаваце́ць ‘змерзнуць; аканапаць’ (Сцяшк., Сл. ПЗБ). Да скале́ць ‘тс’ з пашырэннем асновы, гл. калець; зыходнае калава́ты ‘цвёрды, як кол’, адкуль калава́цець ‘рабіцца цвёрда-пругкім, нягнуткім’ (ашм., Стан.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ГЛІАКСА́ЛЬ,

шчаўевы альдэгід, найпрасцейшы дыальдэгід, CHO—CHO. Жоўтыя крышталі з пахам фармаліну tпл 15°C, tкіп 51 °C, шчыльн. 1140 кг/м³ (20 °C). Раствараецца ў вадзе, спірце, эфіры. Вадкі гліаксаль у прысутнасці вільгаці ператвараецца ў цвёрды палімер. Выкарыстоўваюць як тэкстыльна-дапаможнае рэчыва (надае незмінальнасць баваўняным і віскозным тканінам), для атрымання кубавых фарбавальнікаў. Гліаксаль раздражняе скуру.

т. 5, с. 294

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

крамя́ны

1. (пругкі, цвёрды) bíegsam; hart;

2. перан. (пра чалавека) (моцны, здаровы) kräftig, gesúnd áussehend;

3. (свежы, ядраны) frisch, kérnig

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Ту́пкі 1 ‘цвёрды, не вязкі (грунт)’, ‘добра ўбіты, утаптаны’ (ТСБМ; Сцяц.; в.-дзв., Шатал.; гродз., стаўб., карэліц., З нар. сл.; навагр., Нар. словатв.), ‘цвёрды, гладкі’ (Сцяшк. Сл.); ту́пка, ту́пко ‘цвёрда, роўна’ (Сцяшк. Сл.; Сл. ПЗБ), ‘там, дзе можна прайсці без цяжкасці, без рызыкі; утаптана, уходжана’ (слонім., Нар. лекс.), ту́пко ‘мелка, неглыбока (дзе можна прайсці балота)’ (Зайка Кос.; ганц., Ск. нар. мовы). Да ту́пкаць (гл.); верагодна, па фанетычных прычынах (змешванне у з о̂ закрытым) ідэнтыфікуецца з то́пкі ‘цвёрды (аб дне ракі)’ (Некр. і Байк., Янк. 2; уздз., Сл. ПЗБ) насуперак то́пкі ‘гразкі, багністы’ (ТСБМ, Сцяшк., ТС, Бяльк.), што выводзіцца з тапіць 1 (гл.). Аналагічна тупко́е сала ‘тлустае’ (ЛА, 4), параўн. то́пкі ‘які пры смажанні дае шмат тлушчу’, што выводзіцца з тапіць 2 ‘расплаўляць, тапіць’ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Едранец, едрынец, ядранец ’Pimpinella saxifraga’ (Кіс.). Ад *бедранец пад уплывам ядраны ’цвёрды, сільны’. Параўн. рус. бедренец у тым жа значэнні, польск. biedrzeniec, якія да bъdrьnьcь < bъdrъ ’бадзёры, сільны’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

салі́д

(лац. solidus = цвёрды)

залатая старажытнарымская манета, роўная 1/72 залатога фунта (4,55 г).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

склера-

(гр. skleros = цвёрды)

першая састаўная частка складаных слоў, якая адпавядае паняццям «зацвярдзенне», «ушчыльненне».

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ха́рдтап

(ад англ. hard = цвёрды + top = верх)

закрыты кузаў легкавога аўтамабіля без бакавых стоек.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)