пало́ній, ‑ю, м.
Спец. Радыеактыўны хімічны элемент, мяккі серабрыста-белы метал, падобны па сваіх уласцівасцях на тэлур і вісмут.
[Названы ў гонар Польшчы; лац. Polonia.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
петрагра́фія, ‑і, ж.
Навука, раздзел геалогіі, які вывучае мінералагічны і хімічны склад горных народ, іх структуру і заканамернасці ўтварэння.
[Ад грэч. pétros — камень і gráphō — пішу.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
раздражня́льнік, ‑а, м.
Тое, што ўздзейнічае на арганізм, выклікаючы ў ім якую‑н. рэакцыю, раздражненне. Хімічны раздражняльнік. Механічны раздражняльнік.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хром, -у, м.
1. Хімічны элемент, цвёрды метал светла-шэрага колеру.
2. Род мінеральнай жоўтай фарбы.
3. Сорт мяккай тонкай скуры.
|| прым. хро́місты, -ая, -ае (да 1 знач.) і хро́мавы, -ая, -ае (да 3 знач.).
Хромавы абутак.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ка́лій, ‑ю, м.
Хімічны элемент, метал серабрыста-белага колеру.
•••
Марганцавакіслы калій — каліевая соль марганцавай кіслаты ў выглядзе цёмна-фіялетавых крышталяў.
[Араб. kali.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фікса́ж, ‑у, м.
Хімічны раствор, у якім прамываюць пасля праяўлення фатаграфічную плёнку, пласцінку або адбітак з яе для замацавання відарыса.
[Фр. fixage.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Малібдэн ’хімічны элемент, Mo’ (ТСБМ). З рус. молибден ’тс’ (Крукоўскі, Уплыў, 89), дзе з новалац. molybdenum < лац. molybdaena ’руда, свінцовы бляск’ < ст.-грэч. μολύβδαινα ’кавалачак свінца, які чапляўся да вудачкі’ < μόλυβδος ’свінец’ (Голуб-Ліер, 320).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вадаро́д, ‑у, М ‑дзе, м.
Хімічны элемент, лёгкі газ, які ў злучэнні з кіслародам утварае ваду. Перакіс вадароду. Хлорысты вадарод вадарод.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ртуць, ‑і, ж.
Хімічны элемент, вадкі цяжкі метал серабрыста-белага колеру.
•••
Грымучая ртуць — выбуховае хімічнае рэчыва ў выглядзе крышталічнага белага парашку.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ёд, -у, М ёдзе, м.
1. Хімічны элемент, крышталічнае рэчыва цёмна-шэрага колеру, якое здабываецца галоўным чынам з марскіх водарасцей.
2. Спіртавы раствор гэтага рэчыва, ужыв. ў медыцыне.
|| прым. ёдны, -ая, -ае і ёдзісты, -ая, -ае.
Ёдны раствор.
Ёдзісты прэпарат.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)