(ад яв. Java = назва вострава ў Малайскім архіпелагу + -антрап)
выкапнёвы чалавек неандэртальскага тыпу, рэшткі якога знойдзены на Яве.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
aberration
[,æbəˈreɪʃən]
n.
1) адхіле́ньне, ухіле́ньне n. (ад пра́вільнага шля́ху ці ку́рсу)
aberration of the mind — замгле́ньне n. ро́зуму
2) адхіле́ньне n. (ад пра́віла, ты́пу, станда́рту)
3) Astron. абэра́цыя f., адхіле́ньне n.
aberration of the needle — адхіле́ньне магні́тнае стрэ́лкі
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
БЕТАНАВО́З,
аўтамабіль для перавозкі бетоннай сумесі. Мае кузаў каўшовага або бункернага тыпу. Кузаў бетанавоза можа быць тэрмаізаляваны ці мець прыстасаванне для абагравання. Бетанавоз з бетонамяшалкамі, якія бесперапынна дзейнічаюць у час перавозкі, наз. Аўтабетонамяшалкамі.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ЗВАНО́ЧКІ,
1) аркестравы ўдарны самагучальны муз. інструмент. Складаецца з 25—32 храматычна настроеных метал. пласцінак, размешчаных у 2 рады ў пляскатай скрыні; верхні рад адпавядае чорным клавішам фартэпіяна, ніжні — белым. Дыяпазон залежыць ад колькасці пласцінак. Гук здабываецца ўдарамі 2 метал. (радзей драўляных) малаточкаў або пры дапамозе клавіятуры фартэпіяннага тыпу.
2) Стараж. інструмент тыпу малога звона (выш. да 15—20 см). Вядомы ў культавых рытуалах (у краінах Лац. Амерыкі, Паўд. і Паўд.-Усх. Азіі, далёкаўсх. рэгіёна) і побыце (пастухоўскім, школьным), у паштовай службе. У Расіі найб. вядомы валдайскія З. (ямшчыцкія, паддужныя).
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
варыя́цыя, ‑і, ж.
1. Відазмяненне другарадных элементаў чаго‑н. пры захаванні асноўнага. Варыяцыі сцэны спектакля.//Спец. Некаторыя змены асноўнага тыпу ў раслін і жывёл. // Змена рытму, мелодыі, гармоніі пры захаванні асноўнай тэмы. Тэма з варыяцыямі.
2. Варыянты распрацоўкі або паўтарэння асноўнай тэмы. Купалаўскі верш «Мая хатка» з’яўляецца па сутнасці вольнай варыяцыяй на тэму аналагічнага верша Багушэвіча «Мая хата».Івашын.
3. У матэматыцы — змяненне віда функцыі велічынь.
[Ад лац. variatio — змяненне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
язычко́вы, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да язычка, мае форму язычка (у 1 знач.). Язычковыя кветкі.
2. Які мае адносіны да язычка, з язычкамі (у 5 знач.). Усе віды гармонікаў адносяцца да язычковых інструментаў.
3. У лінгвістыцы — які вымаўляецца з удзелам мяккага паднябення і язычка (у 3 знач.); увулярны. Язычковыя зычныя гукі.
4.узнач.наз.язычко́выя, ‑ых. Клас паразітычных беспазваночных жывёл тыпу членістаногіх.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
расса́ Густыя зараснікі розных водных траў тыпу рагалісніку Ceratophyllum demersum L., урэчніку Potamogeton natans L. і інш., якія добра ядуць рыбы, вадаплаўныя птушкі і іншыя жывёлы (Віц.Кузн.Касп.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
анкістрадэ́смус
(н.-лац. ancistradesmus)
аднаклетачная зялёная водарасць сям. аацысціевых, якая свабодна плавае ў вадаёмах рознага тыпу; павышае прадукцыйнасць рыбагадоўчых сажалак.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
дыз’юнкты́ўны
(лац. disiunctivus)
раздзяляльны;
д-ае суджэнне — лагічнае суджэнне тыпу «А ёсць або Б, або В, або Г» (параўн.катэгарычны).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
платынатро́н
(ад гр. platyno = расшыраю + -трон)
электравакуумны прыбор магнетроннага тыпу для ўзмацнення і генерыравання электрамагнітных ваганняў звышвысокай частаты (параўн.амплітрон).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)