піяса́льпінкс

(ад гр. pyon = гной + salpinks = труба)

скапленне гною ў матачнай трубе ў выніку пранікнення ў яе ўзбуджальнікаў гнойнай інфекцыі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ру́пар

(гал. roeper)

1) труба з расшыраным канцом для ўзмацнення гуку;

2) перан. той, хто распаўсюджвае якія-н. ідэі, погляды.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

сальпінгаафары́т

(ад гр. salpinks, -ngos = труба + аафарыт)

запаленне прыдаткаў маткі (матачных, або фалопіевых, труб і яечнікаў); гл. таксама аафарыт, сальпінгіт.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Ко́мінтруба для адводу дыму з печы’ (ТСБМ, Нас., Шат., КЭС, лаг., Сл. паўн.-зах., ТС, Хар., Сержп. Пр., Бір., Бяльк., Сержп. Грам., Сцяшк., П. С.). Укр. комин ’тс’. Запазычанне з польск. komin ’тс’ (Слаўскі, 2, 385; Булыка, Запазыч., 165).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ру́партруба канічнай формы, якая служыць для ўзмацнення гуку’, ’рэпрадуктар у выглядзе такой трубы’ (ТСБМ). Укр., рус., балг. ру́пор ’тс’, у іншых мовах адсутнічае. Праз рускую, у якой з XVIII ст., з нідэрл. rouper (вымаўляецца [rúper]) < rapen ’крычаць клікаць’ (Чарных, 2, 128).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ча́хкаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Утвараць пры рытмічнай працы гукі, падобныя на «чах-чах». Яшчэ чахкае труба электрастанцыі, па гулкіх драўляных тратуарах прайшло гуртам некалькі чалавек. Лобан. Пайшлі тралейбусы і трамваі. Чутно было, як воддаль на вакзале чахкаюць цягнікі. Сабаленка. Глуха за чыгункай пры лесе чахкала лесапільня. Пестрак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ЗІМО́ЎНІК,

памяшканне для зімовага ўтрымання пчаліных сямей у раёнах з халодным кліматам. Размяшчаюць на сухім участку, зацішным ад ветру. Адрозніваюць З.наземныя, паўпадземныя і падземныя. Іх памеры вызначаюцца колькасцю пчаліных сямей і тыпам вуллёў. Аптымальная т-ра ў памяшканні 0—4 °C, вільготнасць 75—85%.

Зімоўнік: 1 — фундамент; 2 — сцены; 3 — паддашкавае перакрыцце; 4 — вентыляцыйная труба; 5 — стэлажы для вуллёў; 6 — падпамоставыя вентыляцыйныя каналы.

т. 7, с. 70

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

БУСО́ЛЬ

(франц. boussole),

геадэзічны інструмент для вымярэння гарызантальных вуглоў паміж магнітным мерыдыянам і напрамкам на які-н. прадмет. Асн. часткі бусоля — магнітная вярчальная стрэлка, кольца з градуснымі дзяленнямі, дыёптры або аптычная труба для навядзення на прадмет. Выкарыстоўваюць пры правядзенні тапаграфічных і геадэзічных работ, таксама ў артылерыі (артыл. бусоль) для кіравання агнём, цэлеўказання і інш., пры правядзенні маркшэйдэрскіх здымак, арыенціроўцы горных вырабатак.

т. 3, с. 357

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

спускны́ тэх.:

спускны́ кран bflusshahn m -(e)s, -hähne, blasshahn m, Zpfhahn m;

спускна́я труба́ Fllrohr n -(e)s, -e, blassrohr n

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

шланг, ‑а, м.

Гнуткая труба або рукаў для адводу, перадачы і пад. вадкасцей, сыпучых рэчываў, газу. Дзядзька Ігнат стаяў.. перад домам, глядзеў, як нейкі таўставаты чалавек у піжаме паліваў са шланга газон з кветкамі. М. Стральцоў. Побач ляжаў другі, шырокі шланг гідраманітора, які засмоктваў чорную зямлю і выкідаў яе на паверхню. «ЛіМ».

[Ням. Schlange.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)