Струбі́ць ‘прагна з’есці, патраціць, змарнаваць’ (ТСБМ), ‘згубіць, знішчыць’, струбі́цца ‘згінуць, прапасці’ (ТС), ‘спаліць, знішчыць’ (ПСл), струбі́ць ‘спаліць’ (Мат. Гом.), струбы́ты ‘падзець, згубіць’ (Клім.), стру́быты экспр. ‘знішчыць’ (Сл. Брэс.). Відаць, экспрэсіўны дзеяслоў, вытворны ад трубіць (гл.) < труба; параўн. трубі́ць ‘прагна есці і піць’ (Нас.); не выключана другасная сувязь з рус.истреби́ть ‘знішчыць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ту́ба ‘музычны інструмент’, ‘цюбік’ (ТСБМ), ‘рупар’ (Ласт.). Запазычана праз нямецкую мову з італ.tuba ‘музычны інструмент’, якое з лац.tuba ‘труба’, вядомае яшчэ з часоў Старажытнага Рыма, пры дапамозе слова падавалася каманда да наступу або адступлення войска. Магчыма, з’яўляецца роднасным лац.tībia ‘жалейка’, ‘галёначная косць’ (ЕСУМ, 5, 666; Арол, 4, 112).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
tube[tju:b]n.
1.труба́; тру́бка
2. цю́бік
3. the tubeinfml метро́ (у Лондане);
travel by tube/on the tubeе́хаць на метро́
4. электро́нная ля́мпа (для радыё, тэлевізара)
♦
go down the tubeinfml вы́лецець у трубу́
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Дуча́й ’адтуліна ў верхнім камені жорнаў’ (Сл. паўн.-зах.). Рус.дуча́й ’тс’. Запазычанне з польск.duczaj ’тс’ (а гэта з італ.doccia ’водаправодная труба, жолаб’). Падрабязны агляд форм і семантыкі гл. у Фасмера, 1, 556; вельмі дэталёва Слаўскі, 1, 176. Іначай аб паходжанні польск. слова Брукнер, 102 (лічыць слав. словам; непераканаўча). Параўн. ду́чка.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
«ГРЫФ»,
прыватнаўласніцкі герб, якім у Беларусі, Украіне, Літве і Польшчы карысталася больш за 220 родаў, у т. л. Асоўскія, Бяліцкія, Браніцкія, Быкоўскія, Закрэўскія, Канарскія, Квяткоўскія, Путкамеры. На чырвоным полі выява стаячага на задніх лапах сярэбранага грыфа — фантаст. істоты з тулавам ільва, галавой і крыламі арла, дзюба і капцюры залатыя. Клейнод — верхняя палавіна грыфа без лап і залатая труба. Вядомы з 13 ст., у ВКЛ — пасля Гарадзельскай уніі 1413.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Röhre
f -, -n
1) труба́, тру́бка
2) духо́ўка
3) электро́нна-прамянёвая ля́мпа, радыёля́мпа
4) нара́; ход (бярлогі, логавішча)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
тру́бка, -і, ДМ -бцы, мн. -і, -бак, ж.
1.гл.труба.
2. Назва розных прыбораў і прыстасаванняў звычайна цыліндрычнай формы.
Рэнтгенаўская т.
3. У біялогіі і анатоміі: назва розных полых органаў цыліндрычнай формы.
Дыхальная т.
4. Частка тэлефоннага апарата з прыладай для слухання і мікрафонам.
Зняць трубку.
5. Рулон, скрутак якога-н. матэрыялу ў форме вузкай трубы.
Т. палатна.
|| памянш.тру́бачка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.
|| прым.тру́бачны, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.) ітру́бкавы, -ая, -ае (да 1 знач.).
Трубачны завод.
Трубачныя рыштаванні.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
водаправо́дны Wásserleitungs-;
водаправо́дная се́тка Wásserleitungsnetz n -es, -e;
водаправо́дная труба́ Wásserleitungsrohr n -(e)s, -röhre;
водаправо́дны кран Wásserhahn m -(e)s, -hähne;
водаправо́дная вада́ Léitungswasser n -s
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
кале́ктар, ‑а, м.
1. Установа, якая займаецца зборам і размеркаваннем чаго‑н. Бібліятэчны калектар.
2. Шырокі канал або труба, якая збірае вадкасць або газы з другіх каналаў (труб) для адводу іх у іншае месца. Каналізацыйны калектар. Меліярацыйны калектар.
3. Частка электрамашыны, якая служыць для ператварэння пераменнага току ў пастаянны.
4. Падземная галерэя, якая пракладваецца пад паверхняй вуліц для ўкладкі кабеляў або труб.
[Лац. collector — збіральнік.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Трубло́ ‘пражорлівы конь ці карова’ (Яўс.), ‘пражора’ (астрав., Сл. рэг. лекс.; полац., Нар. лекс.; лаг., Гіл., Барад.), ‘чэрава’ (рас., ЛА, 1, Шатал., Нік., Оч., Юрч. Мудр.), трубла́ты ‘чалавек з тоўстым жыватом’ (Касп., Сцяшк. Сл.; в.-дзв., Шатал.). Утворана ад трубі́ць2 < труба1 (гл.), параўн. трубі́ла ‘пра абжорлівага’ (Каўрус, Словаклад), пры ад’ідэацыі трыбу́х (гл.). Гл. таксама трабло, трыбло.