opatrzność

ж. вышэйшая воля, вышэйшая сіла; божае наканаванне

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

нечысць назоўнік | жаночы род | размоўнае | зборны назоўнік

  1. Паводле забабонных уяўленняў: нячыстая сіла (чэрці, ведзьмы).

  2. пераноснае значэнне: Жывёлы, насякомыя, якія выклікаюць агідлівае пачуццё.

    • Бусел знішчае мышэй, гадзюк, вусеняў і іншую н.

  3. пераноснае значэнне: Аб ганебных людзях, якія ўвасабляюць сабою ўсё варожае, цёмнае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Сі́ліць ‘прымушаць’ (Нас., Кас.), ‘адольваць, натужвацца’ (Сцяшк. Сл.), сі́ліцца ‘тужыцца, напружвацца’ (Сл. ПЗБ), сюды ж сі́лець ‘дужаць’ (Ян.), ст.-бел. силити ‘прымушаць’: питье жь закону не силѧть (Альтбаўэр). Вытворнае ад сі́ла (гл.), параўн. сілава́ць ‘сілком прымушаць рабіць’ (Ласт., Ян., ТС).

Сілі́ць 1 ‘падмацоўваць сілы ежай’, сілі́цца ‘падмацоўвацца ежай’ (Нас., Шымк. Собр.). Да сі́ла (гл.).

Сілі́ць 2 ‘душыць’, сі́ліцца ‘душыцца’, ‘вешацца’ (ТС). Да сіло́ ‘пятля’ (гл.), параўн. укр. сили́ти ‘завязваць вузлом’; развіццё семантыкі таксама пад уплывам сіла (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

гегемо́н

(гр. hegemon = правадыр)

кіруючая сіла чаго-н., кіраўнік, правадыр.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

цэнтрабе́жны фіз zentrifugál, Zentrifugál-;

цэнтрабе́жныая сі́ла Zentrifugálkraft f -;

цэнтрабе́жныая по́мпа Zentrifugálpumpe f -, -en, Kréiselpumpe f

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

павыблытваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

Разм. Выблытаць з чаго‑н. усіх, многіх або ўсё, многае. Павыблытваць ногі з дроту. Павыблытваць птушак з сіла.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рухальны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да руху, прыводзіць у рух што‑н., кіруе рухам чаго‑н. Рухальная рэакцыя. Рухальныя навыкі. Рухальная сіла. Рухальныя нервы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

compelling [kəmˈpelɪŋ] adj.

1. неадо́льны; неадхі́льны;

a compelling desire неадо́льнае жада́нне;

compelling force неадо́льная сі́ла

2. захапля́льны; прыва́бны

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

jackboot [ˈdʒækbu:t] n.

1. бот вышэ́й кале́на; батфо́рт

2. the jackboot гру́бы ціск, гру́бая сі́ла, насі́лле, «кава́ны бот»

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

skilled [skɪld] adj. (in/at) кваліфікава́ны; во́пытны; майстэ́рскі;

a skilled job кваліфікава́ная пра́ца;

skilled labour кваліфікава́ная рабо́чая сі́ла

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)