бюджэ́т, ‑у, М ‑жэце, м.
Каштарыс прыходаў і расходаў дзяржавы, прадпрыемства або ўстановы на пэўны тэрмін. Дзяржаўны бюджэт СССР. Ваенны бюджэт. Бюджэт калгаса. // Сукупнасць асабістых даходаў і расходаў на пэўны тэрмін. Бюджэт сям’і. □ Сама, ледзь зводзячы канцы з канцамі свайго нязначнага бюджэту, Ніна заўсёды ўмела знайсці, адарваць ад сябе больш той долі, якую збіралі сіратам. Васілевіч.
•••
Асвоіць бюджэт гл. асвоіць.
[Фр. budget.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
грані́чнасць, ‑і, ж.
Уласцівасць гранічнага (у 2 знач.). Кампазіцыя твора да гранічнасці простая: узяты пэўны адрэзак часу, і на яго працягу паслядоўна разгорнуты падзеі. Скрыган.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адгаласі́ць, ‑лашу, ‑лосіш, ‑лосіць; зак.
Праплакаць, галосячы, пэўны час. [Параска] ужо слаба помніць, як забіралі ў [панскі] двор Язэпку, затое па Васільку адгаласіла разам з маткаю. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адмало́ць, ‑мялю, ‑мелеш, ‑меле; зак.
1. Папрацаваць пэўны час, мелючы што‑н. Адмалоў тры дні запар.
2. Адпрацаваць на мліве.
3. Скончыць малоць. Млын адмалоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адстагна́ць, ‑стагну, ‑стогнеш, ‑стогне; зак.
1. Перастаць стагнаць. Адстагнаў, адмаліўся, адплакаў даўно ўжо наш працоўны народ. Машара. // перан. Скончыць пакутаваць; памерці.
2. Прастагнаць пэўны час.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прафілява́ны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад прафіляваць.
2. у знач. прым. Які мае пэўны профіль, правільную форму ў сячэнні. Прафіляваны метал. Прафіляваная дарога.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рацыяні́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак. і незак.; што.
Спец. Увесці (уводзіць), устанавіць (устанаўліваць) пэўны рацыён з мэтай арганізацыі правільнай сістэмы харчавання людзей ці кармлення жывёл.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́седзець, -джу, -дзіш, -дзіць; -джаны; зак.
1. без дап. Прасядзець, прабыць дзе-н. пэўны час.
В. пры хворым цэлыя суткі.
2. каго. Вывесці птушанят, седзячы на яйках.
В. куранят.
3. перан., што. Дасягнуць чаго-н. доўгім сядзеннем (разм., жарт.).
В. дысертацыю.
|| незак. высе́джваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
рэ́йтынг, -а, мн. -і, -аў, м.
1. Тое, што і рэйтынг-ліст (спец.).
2. Індывідуальны лічбавы паказчык ацэнкі папулярнасці, аўтарытэту якой-н. асобы, арганізацыі, групы, іх дзейнасці, праграм, планаў, палітыкі ў пэўны час, а таксама ўвогуле ступень папулярнасці вядомага дзеяча.
Р. кіраўніка ўрада.
|| прым. рэ́йтынгавы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Пэ́ўнік ’аксіёма’ (Бел. нав. тэрм., 1). Наватвор 20‑х гадоў XX ст. ад пэ́ўны ’вызначаны, дакладны, бясспрэчны’ (гл.), мяркуецца, што ўведзены ва ўжытак Байковым (Германовіч, Бел. мовазнаўцы. Мн., 1985, 98).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)