бюракра́т, ‑а, М ‑раце, м.

1. Уст. Прадстаўнік бюракратычнай сістэмы кіравання, буйны чыноўнік.

2. Зневаж. Службовая асоба, якая выконвае свае абавязкі фармальна, не ўнікаючы ў сутнасць справы; валакітчык, фармаліст. Другія ж, наадварот, даводзілі, што .. [інспектар] — прыдзіра, з кожнага глупства робіць цэлую справу і, наогул, страшэнны бюракрат. Колас. Пад старасць вочы адкрыліся [у Івана Іванавіча], што няправільна на свеце жыў, што стаў сапраўдным бюракратам, адарваўся ад людзей і дачку-нікчэмніцу выгадаваў! Карпюк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

алармі́ст

(фр. alarmiste, ад alarme = трывога)

1) асоба, схільная да панікі, якая распаўсюджвае неправераныя, неабгрунтаваныя чуткі, выклікаючы трывожны настрой;

2) прадстаўнік алармізму.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

еўрапео́ід

(ад лац. Europa = Еўропа + гр. eidos = выгляд)

прадстаўнік расы, для якой характэрна светлая скура, мяккія валасы, вузкі выступаючы нос, тонкія губы.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

спо́ўксмен

(англ. spokesman, ад speak = гаварыць + man = чалавек)

прадстаўнік якой-н. афіцыйнай асобы, які публічна выражае яе пазіцыю па тых ці іншых пытаннях.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

ары́йцы, ‑аў; адз. арыец, арыйца, м.; арыйка, ‑і, ДМ арыйцы; мн. арыйкі, арыек; ж.

1. Народы і плямёны, што гаварылі на індаіранскіх мовах, у адрозненне ад суседніх заваяваных імі народаў. У буржуазнай этнаграфіі і антрапалогіі — назва індыйцаў, іранцаў і іншых народаў, якія гавораць на мовах усходняй групы індаеўрапейскіх моў, перанесена пазней на ўсе народы, якія размаўляюць на індаеўрапейскіх мовах.

2. У расісцкай нямецкай літаратуры — прадстаўнік «вышэйшай», нямецкай расы.

[Ад санскр. arya — высакароднага.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

параўнава́цца, ‑нуюся, ‑нуешся, ‑нуецца; зак., з кім-чым.

Разм.

1. Зрабіцца роўным з кім‑н. Дзеці параўнаваліся з бацькамі.

2. Палічыць сябе роўным з кім‑н., у чым‑н., у якіх‑н. адносінах.

3. Аказацца на адной лініі, побач з кім‑, чым‑н. — Не там шукаеце.., — сказаў .. [гаспадар], калі з ім параўнаваўся прадстаўнік улады, і, мабыць, сам спалохаўся таго, што сказаў, бо адразу шмыгануў у сенцы. Чарнышэвіч.

4. Зрабіцца роўным, выраўнавацца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

okaz, ~u

м.

1. прадстаўнік; экзэмпляр;

rzadki okaz — рэдкі экзэмпляр;

2. узор; увасабленне;

okaz zdrowia — увасабленне здароўя;

okaz głupoty — увасабленне дураты; поўны дурань

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

бюракра́т

(фр. bureaucrate, ад bureau = бюро + kratos = улада)

1) прадстаўнік бюракратыі;

2) службовая асоба, якая пры выкананні сваіх абавязкаў асноўнае значэнне надае форме, а не сутнасці справы; фармаліст.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

кла́сік

(лац. classicus = першакласны)

1) выдатны пісьменнік, дзеяч мастацтва, навукі;

2) прадстаўнік класіцызму ў літаратуры і мастацтве;

3) спецыяліст па класічнай філалогіі (грэчаскай і лацінскай мовах і літаратурах).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

аге́нт ​1, ‑а, М ‑нце, м.

1. Прадстаўнік арганізацыі, установы, які выконвае службовыя, дзелавыя даручэнні. Агент па забеспячэнню. Страхавы агент.

2. Асоба, якая з’яўляецца стаўленікам каго‑н., служыць чыім‑н. інтарэсам. Агенты імперыялізму.

3. Сакрэтны супрацоўнік разведкі якой‑н. дзяржавы; шпіён. Атраду таварыша Андрэя даручана ўстанавіць, ці не з’яўляецца гэты «бацька Рудольф» агентам гестапа. Мікуліч.

[Ад лац. agens, agentis — дзейны.]

аге́нт ​2, ‑а, М ‑нце, м.

Кніжн. Прычына, якая выклікае тыя або іншыя з’явы ў прыродзе. Мікробы, вірусы — інфекцыйныя агенты.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)