Музыка́нт ’той, хто іграе на музычным інструменце’ (ТСБМ, Яруш., Сл. ПЗБ), (перан.) ’насякомае’ (Бес.), ст.-бел. музыкант ’тс’ запазычана са ст.-польск. muzykant ’тс’ (Булыка, Лекс. запазыч., 160), якое з с.-лац. musicans, ‑cantis ’які музіцыруе’ (Варш. сл., 2, 1080).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прыкарэ́ць ’прысохнуць у выглядзе коркі; прыліпнуць і засохнуць’ (Нас., Гарэц., Байк. і Некр., Др.-Падб., Бяльк.), перан. экспр. ’прычапіцца’ (астрав., Сл. ПЗБ). Прэфіксальнае ўтварэнне ад карэ́ць (гл.), параўн. рус. смал. прикоре́ть ’прысохнуць; пакрыцца коркай’, укр. чарніг. прикорі́ти ’засохнуць у выглядзе коркі’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пэ́трахі ’вантробы’ (гродз., Жыв. НС), перан. ’шматкі’ (нясвіж., Сл. ПЗБ), пэ́трах ’ашмётак’ (Цых.), на пэтрах: патрушчыў на пэтрах ’ушчэнт’ (Шляхам гадоў, Мн., 1990, 145). Экспрэсіўны варыянт да патрахі́ ’вантробы’ (гл.), параўн. польск. patrochy ’вантробы; неядомыя абрэзкі і адходы з іх’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
яд, -у, М я́дзе, м.
1. Рэчыва, здольнае выклікаць атручэнне, смерць.
Смяротны яд.
Пчаліны яд.
Яд сумненняў (перан.).
2. перан. Злосць, з’едлівасць.
Кожны гад мае свой яд (прыказка).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ваява́ць, ваю́ю, ваю́еш, ваю́е; ваю́й; незак.
1. Весці вайну, удзельнічаць у вайне, змагацца.
В. да перамогі.
В. з недахопамі (перан.: змагацца).
2. перан. Сварыцца, буяніць.
Напіўся, вось і ваюе.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
недапе́чаны, -ая, -ае.
1. Не даведзены пячэннем да поўнай гатоўнасці.
Недапечаная бульба.
2. перан. Недастаткова падрыхтаваны да якой-н. працы; малавопытны (разм.).
3. перан. Вялы, бязвольны (разм.).
Н. хлопец.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ледзяны́, -а́я, -о́е.
1. гл. лёд.
2. Пакрыты лёдам.
Ледзяная горка.
3. Вельмі халодны.
Ледзяная вада.
4. перан. Адубелы ад холаду.
Ледзяныя пальцы.
5. перан. Пагардліва халодны.
Л. позірк.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
◎ Ламата́ ’дробнае галлё, сукі’ (Сцяшк.), ’ламачча’, перан. ’няўмека’, у выразе: есці ламату ’ўсё, што папала’ (гродз., ’. Сл. паўн.-зах.). Магчыма, балтызм. Параўн. літ. lamätas ’кавалак’, лат. lamalaś ’завала, засаўка’ (гл. Буга, РФВ, 71, 464 і 466; Мюленбах-Эндзелін, 2, 417; Фрэнкель, 338).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
antenna [ænˈtenə] n. (pl. antennae or antennas)
1. tech. антэ́на
2. entomol. ву́сік, шчу́пальца
3. pl. antennae нюх, чуццё (перан.)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
backwater [ˈbækˌwɔ:tə] n.
1. зато́ка, запру́да
2. бало́та (перан.), засто́й;
a sleepy/quiet/rural backwater derog. со́ннае ца́рства, глухі́ заку́так
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)