Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
памы́ляць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; зак.
Разм. Паварушыць, парухаць губамі. Сымон памыляў перасохлымі губамі, нібы збіраўся з думкамі.Чарнышэвіч.Лось нездаволена памыляў губамі і, не спяшаючыся, падаўся ў хмызняк.Паслядовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
папакале́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
Разм. Калець доўга, неаднаразова. [Маша:] — Нібы чула, што бяда нейкая!.. І от жа пальцы два адмарозіў... Валіць, пэўна. І папакалеў, мабыць, за ноч тую...Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сцэментава́цца, ‑туецца; зак.
Змацавацца цэментам. //перан. Змацавацца, аб’яднацца. Брыгада, якая славілася да гэтага сваёй згуртаванасцю, агульнасцю поглядаў і мэт, цяпер яшчэ больш здружылася, сцэментавалася, стала нібы суцэльным маналітам.Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чмя́кацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
Разм. Падаць, валіцца з глухім гукам. Вада ажно закіпела ад бурбалак, нібы на раку абрушыўся град; глуха чмякаліся, разрываючыся і ўзнімаючы фантаны, міны.Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Púlverfass
[-fər-]і[-vər-]
n -es, -fässer бо́чка з по́рахам
wie auf dem ~ sítzen* — перан. сядзе́ць нібы́ на бо́чцы з по́рахам; быць у вялі́кай небяспе́цы
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Абрызло́е (малако) ’малако, якое без пары загусла’, абрызнуць ’загусцець (аб свежым, салодкім малацэ)’ (КЭС), абрызклы ’пра напаўкіслае малако’ (Некр.). Укр.брезкле молоко ’малако, якое толькі пачало кіснуць’ (Лысенка Жыт.), збресклий (аб малацэ, якое пачынае кіснуць), ст.-рус.обрьзгнути ’пракіснуць’, польск.obrzyzgnąć, чэш.zabřesknouti ’тс’. Звычайна ў якасці індаеўрапейскіх паралеляў прыводзяцца ізаляваныя нарв.brisk ’горкі смак’, brisken ’горкі’, якія нібы да і.-е.*bhrēi ’рэзаць’ (Покарны, 172).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
бязло́бы, ‑ая, ‑ае.
Пра чалавека з малым ілбом. Так і глядзела [хата] на свет, як сам гаспадар, заўсёды зажмураны Данька, стары Хамёнак, бязлобая галава якога нібы ўрасла ў зімовую шапку.Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аканто́ўка, ‑і, ДМ ‑ўцы, ж.
Тое, чым акантоўваюць; кант 1 (у 2 знач.). Акуляры ў сіняй акантоўцы. □ Вузкая стужка шашы нібы зусім сціснулася ў белай акантоўцы прыдарожных слупоў.Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ідыёт, ‑а, М ідыёце, м.
1. Разумова адсталы, недаразвіты, прыдуркаваты чалавек.
2.Разм.лаянк. Дурань, тупіца. Кюблер паморшчыўся, нібы ў яго моцна забалеў зуб, некага вылаяў: — Ідыёт! Заўсёды спяшаецца.Шамякін.
[Ад грэч. idiōtēs — невук.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)