падве́ргнуць, ‑гну, ‑гнеш, ‑гне; пр. падверг і падвергнуў, ‑гла; зак., каго-што.
Кніжн. Прымусіць адчуць на сабе ўздзеянне чаго‑н., зрабіць аб’ектам якога‑н. уздзеяння. Падвергнуць пакаранню. Падвергнуць крытыцы работніка. Падвергнуць метал апрацоўцы.// Паставіць у нейкае становішча. Падвергнуць небяспецы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пла́віць, плаўлю, плавіш, плавіць; незак., што.
Ператвараць цвёрдае цела ў вадкае шляхам награвання. Хочаш, плаў руду — чакаюць домны, Хочаш — ураджайнасць уздымай!Броўка.Вясна звінела ў парках раўчукамі, Шчапала лёд і плавіла снягі.Калачынскі.// Атрымліваць метал у выніку такога працэсу.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Меда́ль, мяда́ль ’знак пераважна ў выглядзе металічнага кружка для ўзнагароды’ (ТСБМ, Яруш.). Праз рус. мову запазычана з франц.médaille, якое з італ.medaglia < с.-лац.metallia ’металічная манета’ < лац.metallum ’метал’ (Фасмер, 2, 589; Голуб-Ліер, 307). Формы даўг.мэда́ль, лудз.міда́лек ’медаль’, ’медальён’, дзятл.медалёвы ’які мае колер бронзы’ (Сл. ПЗБ, Сцяшк. Сл.) прыйшлі з польск. мовы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
металапла́ст
(ад метал + -пласт)
матэрыял у выглядзе металічнага ліста з палімерным пакрыццём.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
метало́гіка
(ад метал + логіка)
тэорыя даследавання сістэмы і паняцця сучаснай фармальнай логікі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
Blech
n -(e)s, -e
1) бля́ха; ліставы́мета́л
2) разм. бязглу́здзіца, лухта́, глу́пства
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
нікчэ́мны
1. никчёмный, никуды́шный;
~ная рэч — никчёмная (никуды́шная) вещь;
2. ничто́жный, жа́лкий; презре́нный;
н. чалаве́к — ничто́жный (жа́лкий) челове́к;
н. раб — презре́нный раб;
◊ н. мета́л — презре́нный мета́лл
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ба́рый
(лац. barium, ад гр. barys = цяжкі)
хімічны элемент, мяккі метал серабрыстага колеру.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
лі́тнік, ‑а, м.
Спец. Адтуліна або прыстасаванне для падводу расплаўленага металу ў ліцейную форму. Метал, здавалася, сам знаходзіў літнік, каб папасці і забегчы ў форму.Скрыган.// Частка металу, якая асталася на адлітай рэчы ў месцы ўлівання металу ў ліцейную форму. Адрэзаць літнік.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сталь, ‑і, ж.
Цвёрды коўкі метал серабрыста-шэрага колеру, які з’яўляецца сплавам жалеза з вугляродам. Плаўка сталі. Высакаякасныя сталі. □ Сімвалам трываласці і надзейнасці здаўна лічыцца сталь.«Звязда».
•••
Дамаская сталь — высокі гатунак узорыстай сталі, якая вырабляецца асобым спосабам.
Нержавеючая сталь — сталь, устойлівая супраць карозіі.
[Ням. Stahl.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)