дэсубліма́цыя

(ад дэ- + сублімацыя)

пераход газападобнага рэчыва непасрэдна ў цвёрды стан, абмінаючы вадкі (напр. ператварэнне вадзяной пары ў атмасферы непасрэдна ў лёд, снег).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

разагну́ць, ‑гну, ‑гнеш, ‑гне; ‑гнём, ‑гняце; зак., каго-што.

Выпрастаць, распрастаць сагнутае. Рыбіна, схапіўшы жыўца на такой жарліцы, разагне мяккі кручок на канцы спіралькі і пачне сцягваць лёску пад лёд. Матрунёнак. Кавалак паслушна лёг на вызначанае яму месца на версе шліхты. Мужчыны разагнулі натруджаныя спіны і крыху адсапліся. Крапіва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

усто́яць, устою, устоіш, устоіць; зак.

Разм. Тое, што і устаяць. Але нельга было ўстояць перад спакусаю — пакупацца ў Нёмане. Колас. Ступаю на лёд. І не магу ўстояць: мае ногі коўзаюцца — адна ўлева, другая ўправа, і мяне як хто збівае на дол. Лупсякоў.

•••

Вада не ўстоіць на кім гл. вада.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

kruszeć

незак.

1. рыхлець (пра лёд); рабіцца вялым, мяккім (пра мяса);

2. каяцца, раскайвацца;

3. перан. слабець

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

дрэйфава́ць

(рус. дрейфовать, ад гал. drijven)

1) рухацца пад уздзеяннем ветру або цячэння (пра лёд, судна);

2) манеўруючы парусамі, заставацца прыблізна на адным месцы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

гляцыяка́рст

(ад лац. glacies = лёд + карст)

з’явы, якія суправаджаюць раставанне нерухомага лёду і ўзнікненне пры гэтым розных форм рэльефу і парушэнняў у заляганні горных парод.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

крыяфі́лы

(ад крыя- + -філ)

арганізмы (аднаклетачныя водарасці, некаторыя чэрві і насякомыя), якія жывуць на паверхні лёду і снегу, у вадзе, што прапітвае лёд (параўн. тэрмафілы).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

закра́іна, ‑ы, ж.

1. Разм. Край чаго‑н. Навокал жа браня, вострыя вуглы ды няроўныя закраіны. «Маладосць». // Спец. Выступаючы кант чаго‑н. Закраіна гільзы.

2. Паласа талай вады паміж берагам і краем лёду. [На прыбярэжнай паласе] ўтвараюцца першыя закраіны, у той час як на сярэдзіне ракі або возера лёд яшчэ моцны і надзейны. Матрунёнак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пало́тнішча, ‑а, н.

Вялікі кавалак матэрыялу. Стол для прэзідыума быў накрыты чырвоным палотнішчам. Барашка. Прыняўшы прысягу, Пеця пацалаваў чырвонае палотнішча сцяга і стаў у строй. Сіняўскі. / у вобразным ужыв. Хораша ўсё гэта выглядае, калі на шэрую зямлю, на лёд ракі і выбоі.. дарогі пасцелецца вялізнае палотнішча іскрыстай снежнай белі! Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

старарэ́чышча, ‑а, н.

Старое рэчышча ракі. Па Кавалёўцы даўно хадзілі чуткі, [я]шчэ Ягор быў малы, што недзе тут ляжала старарэчышча, і калі французскі імператар Напалеон уцякаў з Масквы, то ў гэтым месцы пусціў пад лёд сваю залатую карэту. Карамазаў. Дняпро заліў паплавы .. Старарэчышчы ператварылася ў пратокі, у доўгія азёры. Караткевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)