◎ Німама́та ’громка (вельмі)’ (Мат. Гом.)* Хутчэй за ўсё з ⁺няма мата, дзе мат ’голас’ (гл.), што можа трактавацца як ’так моцна, што не хапае голасу’, параўн. нямым голасам крычаць ’страшэнна, роспачна крычаць’. Не выключана і іншая версія на базе зыходнага выразу ⁺нямы мат як нямы голас. Ва ўсякім выпадку магчыма кантамінацыя абодвух выразаў.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Рэпетава́ць ’злавацца, сердаваць’ (Ян.), рыпытова́тэ ’крычаць, лямантаваць’ (драг., Нар. лекс.). Укр.репетова́ть ’крычаць з усяе моцы; плакаць’, репетувати ’лямантаваць; лаяцца’, рус.репетитъ ’хутка гаварыць’, репетиться ’выказваць незадаволенасць’, чэш.repetit ’хутка і невыразна гаварыць’ экспрэсіўнае ад reptati ’рашаць’ < прасл.*rъptati, дзе rъp‑ — гукапераймальная аснова. (Махэк₂, 512–513; Рэйзак, 536–537). Гл. яшчэ рэптаці.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
bark2[bɑ:k]v.
1. (at) га́ўкаць, браха́ць
2.крыча́ць, раўці́
♦
bark at the moon браха́ць на по́ўню;
be barking up the wrong treeinfml памыля́цца; рабі́ць абы-што́
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Ту́ркалка ‘род жаб, якія крычаць бразгатлівым голасам’ (Нас., Байк. і Некр.). Гукапераймальнае ўтварэнне. Параўн. ту́ркаць, туркацець ‘тс’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
hoot
[hu:t]1.
n.
1) крык савы́
2) го́ласны крык
3) дро́бязь f.
2.
v.i.
1) крыча́ць(пра саву́)
2) гусьці́, гудзе́ць (пра гудо́к, сырэ́ну)
3) нездаво́лена крыча́ць, выкры́кваць
4) трубі́ць, сыгна́ліць кля́ксанам машы́ны
3.
v.t.
высьві́стваць, зганя́ць кры́камі з трыбу́ны
I don’t give a hoot — Я і ня дба́ю
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Вала́ць ’крычаць, гарланіць; зваць, клікаць на дапамогу; зваць у суд’ (Нас., КЭС). З польск.wołać ’тс’. Версія Насовіча аб паходжанні валаць ад «рову вала» (Нас., 64) з’яўляецца народна-этымалагічнай. Перанос націску во́лаць > вала́ць тлумачыцца ўключэннем дзеяслова ў клас дзеясловаў на ‑аць: крыча́ць, вярта́ць, маха́ць і пад. (Жураўскі, SOr, 1961, 40; Булыка, Запазыч., 67; Рудніцкі, 1, 464–465; Брукнер, 630).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ке́ўкаць ’крычаць тонкім голасам’ (Федар.), ’мяўкаць’ (Жыв. сл., Нар. лекс.), ’ледзьве існаваць, дыхаць’, ’глытаць так, каб было чуваць’ (Нар. словатв.). Гукапераймальнае слова. Мабыць, лексічнае пранікненне з балт. моў. Параўн. літ.kiáukė ’галка’, kiaukšė́ti, kiauksė́ti ’крычаць (пра галку), вішчаць (пра шчанюкоў)’, kaũkti ’выць, вішчаць’, kaũka ’крыкун, плаксун’. Спрадвечна роднасныя да гэтых літоўскіх слоў: серб.-харв.ку̏кати ’плакаць, стагнаць’ і інш.