Сузо́р’е ’ўчастак зорнага неба, група зорак, аб’яднаных агульнай назвай’ (ТСБМ, Байк. і Некр.). Да су- і зара, зорка; калька т. зв. еўрапейскіх культурных слоў, параўн. укр.сузі́рʼе ’тс’, рус.созве́здие, чэш.souhvězdí, славац.súhvezdie, славен.sozvezdje, серб.-харв.са̀звежђе, балг.съзве́здие, макед.созвездие, што калькуюць лац.constellatio ’ўзаемнае размяшчэнне нябесных цел’. Гл. ESSJ SG, 1, 240; Борысь, Prefiks., 117. Да семантыкі параўн. польск.gwiazdozbiór ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
star1[stɑ:]n.
1.зо́рка, зара́;
an evening star вячо́рка, вечарні́ца;
a morning star зара́нка;
a shooting star зні́чка;
He stays at five-star hotels. Ён жыве ў найлепшых пяцізоркавых гатэлях.
2. до́ля, лёс;
be born under a lucky star нарадзі́цца пад шчаслі́вай зо́ркай;
You may thank your stars. Можаш дзякаваць Богу.
3.зо́рка экра́на, літарату́ры і да т.п.;
a star turn гало́ўны ну́мар прагра́мы
♦
see starsinfml:I saw stars. У мяне з вачэй іскры пасыпаліся;
bless my stars! бо́жа ты мой! вось табе́ i на!
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
зо́ркаж.
1. Stern m -(e)s, -e;
2.перан. (славутасць) Star m -s, -s;
◊
ён зо́рак з не́ба не хапа́еразм. er hat das Púlver nicht erfúnden; er ist kéine gróße Léuchte
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
«Чырвоная зорка» (племзавод, Клецкі р-н) 7/574; 8/470; 11/225, 250
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
ГО́НЧЫЯ ПСЫ
(лац. Canes Venatici),
сузор’е Паўн. паўшар’я неба. Размешчана пад «ручкай каўша» Вялікай Мядзведзіцы. Гал.зорка (α Гончых Псоў) — падвойная, 3-й візуальнай зорнай велічыні; 30 зорак ярчэй 6-й зорнай велічыні. У паўн. частцы Гончых Псоў знаходзіцца спіральная туманнасць. На тэр. Беларусі відаць круглы год. Гл.Зорнае неба.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
переме́нныйв разн. знач. пераме́нны;
переме́нная пого́да пераме́ннае надво́р’е;
переме́нная величина́мат. пераме́нная велічыня́;
переме́нная звезда́астр. пераме́нная зо́рка;
переме́нный капита́лэк. пераме́нны капіта́л;
переме́нный токэл. пераме́нны ток;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
аэрэнхі́ма
(ад гр. aer = паветра + -энхіма)
тканка рыхлай будовы, характэрная для вадзяных або плаваючых па паверхні вады раслін.
эа-
(гр. eos = ранішняя зорка)
першая састаўная частка складаных слоў, якая абазначае «ранні», «першапачатковы».
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
астрало́гія
(гр. astrologia, ад astron = зорка + logos = вучэнне)
вучэнне аб сувязі зямных падзей з размяшчэннем нябесных свяціл, а таксама аб магчымасці прадказання на аснове такой сувязі чалавечых лёсаў.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
ВЫ́КЛЮЧАНАГА ТРЭ́ЦЯГА ПРЫ́НЦЫП,
закон класічнай фармальнай логікі, паводле якога з двух выказванняў, адно з якіх ісціннае, другое няісціннае, выключаюць трэцяе. Напр., з двух выказванняў «Сонца—зорка» (A ёсць B) і «Сонца — не зорка» (A не ёсць B) адно ісціннае. Маючы на ўвазе такія выказванні, традыц. фармальная логіка гэты закон фармулявала так: «A ёсць B ці не B» (трэцяга не дадзена). Упершыню выключанага трэцяга прынцып сфармуляваны Арыстоцелем. Сфера дзеяння яго вызначаецца не спосабамі выяўлення ісціннасці ці няісціннасці выказванняў, а адносінамі паміж выказваннямі, калі яны выкарыстоўваюцца ў доказах і інш. лагічных аперацыях. Закон не дапускае, каб сцверджанне і адмаўленне падмяняліся адно адным ці эклектычна аб’ядноўваліся ў нейкім трэцім выказванні. Выключанага трэцяга прынцып дапаўняе і развівае ў логіцы супярэчнасці прынцып і разам з ім і з тоеснасці законам выключае лагічную супярэчлівасць выказванняў.