патрэ́бнасць, ‑і, ж.

Неабходнасць у чым‑н. Патрэбнасць у харчаванне Патрэбнасць у драўніне. Матэрыяльныя і культурныя патрэбнасці. □ [Лясніцкі:] — Стаць разведчыцай ты зможаш у любы момант, калі гэта спатрэбіцца. А патрэбнасць такая будзе часта, не сумнявайся. Шамякін. // Жаданне чаго‑н., імкненне да чаго‑н. А прывітая інстытутам патрэбнасць аддаваць веды прымушала выступаць, падказваць, вучыць. Асіпенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

экзамена́тар, ‑а, м.

Той, хто прымае экзамен, ацэньвае веды тых, хто яго здае. Асабліва радавала яго [Лабановіча] тая акалічнасць, што экзаменатарам назначаўся не інспектар народных вучылішч, сухі і бяздушны чынуша, а выкладчык, які ў свой час быў таксама настаўнікам пачатковай школы. Колас. Вазьміце білецік, — ледзь кіўнуў галавой строгі, з рудой бародкай экзаменатар. Аношкін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пазна́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак.

1. каго-што. Прызнаць у кім-, чым-н. знаёмага, знаёмае.

Пакой быў такі чысты, што яго нельга было п.

2. Тое, што і апазнаць.

3. каго-што. Зразумець, набыць веды пра што-н., атрымаць сапраўднае ўяўленне пра каго-, што-н. (кніжн.).

П. тайны Сусвету.

П. народнае жыццё.

4. што. Зведаць, перажыць (кніжн.).

П. гора.

|| незак. пазнава́ць, -наю́, -нае́ш, -нае́; -наём, -наяце́, -наю́ць.

|| наз. пазна́нне, -я, н. (да 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

растрэ́сці, -расу́, -расе́ш, -расе́; -расём, -расяце́, -расу́ць; растро́с, -рэ́сла і -расла́, -рэ́сла і -расло́; -расі́; -рэ́сены; зак.

1. што. Трасучы, раскідаць, рассыпаць.

Р. сена.

2. што, перан. Страціць, згубіць (разм.).

Пакуль ехаў, растрос усе свае веды.

3. што. Разбурыць, прымусіць распасціся.

Р. воз.

4. каго-што. Натаміць, намучыць пры трасучай яздзе (разм.).

За дарогу яго растрэсла (безас.).

|| незак. растраса́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і растрэ́сваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. растраса́нне, -я, н. і растрэ́сванне,-я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пыта́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.

1. каго (што), з дадан. і без дап. Звяртацца да каго-н. з пытаннем, каб даведацца пра што-н., высветліць што-н.

У людзей пытай, ды свой розум май (прыказка). Хто пытае, той не блудзіць (прыказка). П. вучня (з мэтай высветліць веды).

2. што і чаго. Прасіць дазволу на што-н., звяртацца з якой-н. просьбай.

П. дазволу. П. парады.

3. што. Патрабаваць прад’явіць (дакумент).

П. пасведчанне.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ABCs

[,eibi:ˈsi:z]

n. pl.

1) абэцэ́да f., альфабэ́т -у m.

2) пачатко́выя ве́ды; асно́вы pl.

to master the ABC’s of swimming — апанава́ць асно́вы пла́ваньня

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

дапы́тлівы

1. (які імкнецца набыць новыя веды) wíssbegierig; wíssensdurstig; wíssenshungrig;

2. (праніклівы, цікаўны) dúrchdringend; scharf beóbachtend; scharf blíckend; schárfsinnig; schnell im Erfássen; fórschend; prüfend

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

грунто́ўны, ‑ая, ‑ае.

Трывалы, глыбокі. Грунтоўныя веды. // Які характарызуецца сур’ёзнасцю, глыбінёй, падрабязнасцю; абгрунтаваны чым‑н. Лабановіч здзівіўся, калі на цэлы рад яго запытанняў вучань даваў дакладныя і грунтоўныя адказы. Колас. Высокі мастацкі густ, добрае веданне рускай, беларускай і ўкраінскай літаратур, а таксама літаратур другіх народаў дазволілі Максіму Багдановічу пісаць тэарэтычна грунтоўныя і цікавыя.. артыкулы. Шкраба.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дапы́тлівы, ‑ая, ‑ае.

Які імкнецца ўсё зразумець, пазнаць, набыць новыя веды. Дапытлівы розум. □ Уладзік — хлопец цікаўны, дапытлівы, ён ужо ўсё разумеў у бацькавай працы, ён прагна ўсё лавіў, прагна пазнаваў жыццё. Марціновіч. // Праніклівы, цікаўны (аб позірку). [Сілівон] абвёў дапытлівым позіркам насцярожаную постаць чалавека. Лынькоў. Цёмныя, заўсёды дапытлівыя вочы дачкі глядзяць цяпер некуды ў глыбіню саду. Васілевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

спецыялізава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; зак. і незак., каго-што.

1. Даць (даваць) спецыяльныя веды і навыкі ў якой‑н. галіне навукі і тэхнікі; навучыць (навучаць) якой‑н. спецыяльнасці. Спецыялізаваць студэнтаў па тэлемеханіцы.

2. Прызначыць (прызначаць) для работы ў якой‑н. спецыяльнай галіне або для спецыяльнага выкарыстання. Спецыялізаваць магазіны. Спецыялізаваць гаспадаркі на вытворчасці тэхнічных культур.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)