семяры́к, ‑мерыка, м.

1. Старая руская мера (ліку, вагі, аб’ёму і пад.), якая змяшчае ў сабе сем якіх‑н. адзінак, а таксама прадмет, які складаецца з сямі частак. Семярык жыта.

2. Сем коней у адной запрэжцы. А палац у агнях, служба ўся ў кунтушах, Семярык каля ганка, стаеннікі белыя Рыюць дол капытамі. Лужанін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ме́ра, -ы, мн. -ы, мер, ж.

1. Адзінка вымярэння.

М. даўжыні.

М. вагі.

2. Велічыня, ступень чаго-н.

3. Дзеянне або сукупнасць дзеянняў, сродкаў для ажыццяўлення чаго-н.

Прыняць рашучыя меры.

Меры сацыяльнай асцярогі.

Знаць меру — праяўляць умеранасць у чым-н.

У меру

1) дастаткова, 2) якраз столькі, колькі і трэба.

У адной меры — такі самы, як і быў раней, без змен.

Па меры чаго, прыназ. з Р у адпаведнасці з чым-н., супадаючы з чым-н.

Па меры сіл.

Па меры магчымасці.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

БЯЗМЕ́Н,

1) даўняя ручная рычажная вага. Металічны або драўляны стрыжань з нанесенай шкалой і рухомым пунктам апоры (пятлёй). На адным канцы меў місачку або кручок, дзе клалі або падвешвалі груз, другі, патоўшчаны канец, служыў гірай. Карысталіся бязменам звычайна для вызначэння масы (вагі) прадуктаў. Часам бязменам называюць спружынную ручную вагу.

2) Даўняя адзінка масы. У 16—17 ст. 1 бязмен = 240 залатнікам = 1,022 кг.

т. 3, с. 394

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

у́нцыя

(лац. uncia)

1) мера вагі ў Стараж. Рыме, а таксама ў сучаснай Англіі (роўная 28,35 г) і некаторых краінах Лац. Амерыкі;

2) адзінка аптэкарскай вагі да ўвядзення метрычнай сістэмы мер (роўная 30 г);

3) манета ў Стараж. Рыме, пазней — у Іспаніі, Італіі і некаторых іншых краінах.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

та́лент

(лац. talentum, ад гр. talanton = вага, вагі)

1) надзвычайныя прыродныя здольнасці (напр. паэтычны т.);

2) асоба, надзеленая надзвычайнымі здольнасцямі (напр. шукаць маладыя таленты).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

skrupuł, ~u

м.

1. сумленне, сумленнасць;

bez ~ów — без усялякага сораму;

mieć ~y — перажываць сумненні, сумнявацца;

2. уст.скрупул (мера вагі)

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

лот2

(ням. Lot)

адзінка вагі, роўная прыблізна 12 г, якая існавала ў многіх краінах да ўвядзення метрычнай сістэмы мер.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

утру́ска, ‑і, ДМ утрусцы; Р мн. ‑сак; ж.

1. Змяншэнне вагі сыпучага рэчыва пры перавозе, перасыпанні і пад. / у іран. ужыв. Калі ў кране ёсць нястача, Дык «усушка» там, няйначай, Ці «утруска», ці мо’ «мышы» — Так заўсёды ў актах піша. Крапіва.

2. Колькасць страчанага ў выніку перавозу, перасыпання чаго‑н. сыпучага. Падлік утрускі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Феми́да

1. миф. Фемі́да, -ды ж.;

весы́ Феми́ды ва́гі Фемі́ды;

служи́тели Феми́ды ирон. слу́жкі Фемі́ды;

храм (алта́рь) Феми́ды храм (алта́р) Фемі́ды;

2. астр. Фемі́да, -ды ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

усу́шка ж.

1. разм. (дзеянне) introcknen n -s;

2. камерц. (страта вагі) Trckenverlust m -(e)s, -e, Mssenverlust m, Trckenschwund m -(e)s, Schwund m

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)